Tiểu luận Chủ nghĩa Mác-Lênin về xã hội chủ nghĩa và thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội, thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa ở Việt Nam

Lêi nãi ®Çu 
 Ph¸t triÓn kinh tÕ lµ vÊn ®Ò quan träng nhÊt tõ tr­íc tíi nay cña x· héi loai ng­êi. KÓ tõ khi con ng­êi xuÊt hiÖn , x· héi loµi ng­êi ®· tr¶i qua vµ h×nh thµnh x· héi : cuéc sèng nguyªn thuû , chiÕm h÷u n« lÖ , phong kiÕn , t­ b¶n chñ nghÜa vµ ®Ønh cao ®ang huíng tíi x· héi chñ nghÜa . T­¬ng øng víi mçi t×nh th¸i x· héi trong mét h×nh th¸i kinh tÕ mang nÐt ®Æc tr­ng riªng . T­ b¶n chñ nghÜa còng vËy , ®©y lµ mét giai ®o¹n mµ cña c¶i vËt chÊt cña x· héi ®­îc s¶n xuÊt ra nhiÒu h¬n tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n tr­íc céng l¹i . Mét giai ®o¹n chøng kiÕn bao sù biÕn ®æi c¶ vÒ mÆt chÊt lÉn vÒ mÆt l­îng cña x· héi loµi ng­êi : kinh tÕ , khoa häc kÜ thuËt , chÝnh trÞ , v¨n ho¸ ... Tuy nhiªn trong giai ®o¹n nµy còng lµ mét giai ®o¹n ph¸t triÓn cßn nhiÒu thiÕu sãt nh­ ph©n biÖt giµu nghÌo , khñng ho¶ng king tÕ , chiÕn tranh bÊt c«ng b»ng trong x· héi ... Tõ nh÷ng khuyÕt tËt ®ã , con ng­êi muèn h­íng tíi mét x· héi ë ®ã con ng­êi cã quyÒn b×nh ®¼ng , kh«ng cßn ®ãi nghÌo vµ ¸p bøc bãc lét , vËt chÊt s¶n xuÊt ra cã thÓ ®¸p øng mäi nhu cÇu cña con ng­êi... ®ã chÝnh lµ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
 Nh­ng liÖu x· héi tiÕn lªn céng s¶n chñ nghÜa b»ng con ®­êng nµo vµ trong bao l©u , ®©y lµ mét bµi to¸n nan gi¶i ®· ®ang vµ sÏ ®Æt ra víi tÊt c¶ nh©n lo¹i. §Ó tiÕn lªn x· héi chñ nghÜa th× cÇn ph¶i tr¶i qua hai giai ®o¹n : ®ã lµ giai ®o¹n chñ nghÜa x· héi vµ giai ®o¹n chñ nghÜa céng s¶n. HiÖn nay n­íc ta ®ang ë trong thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ; mét thêi k× mang tÝnh chÊt qu¸ ®é , c¸i míi th× ch­a thµnh c¸i cò th× ch­ hoµn toµn døt bá , thêi kÝ nµy cã sù giao nhËp cña nhiÒu t­ t­ëng . D­íi ngän cê cña §¶ng lµ kim chØ nam la M¸c - Lª nin vµ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh chóng ta cóng khong thÓ ®èt ch¸y giai ®o¹n hay phñ nhËn hoµn toµn nh÷ng thµnh tùu mµ chñ nghÜa t­ b¶n ®¹t ®­îc , nhÊt lµ c3 chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc . Theo Lªnin th× trong giai ®o¹n qu¸ ®é lªn x· héi chñ nghÜa , chóng ta kh«ng thÓ vuøt bá hoµn toµn chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc mµ ph¶i thÊy ®­îc nh÷ng ®iÓm m¹nh cña nã dÓ ph¸t huy.
 Sau sù sôp ®æ cña Liªn x« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u , hÖ thèng c¸c n­íc theo chñ nghÜa x· héi bÞ ¶nh h­ëng rÊt lín . Tuy nhiªn §¶ng vµ nh©n ®©n ViÖt Nam vÉn kiªn ®Þnh ®i theo con ®­êng ®· chän vµ b¶o vÖ thµnh qu¶ C¸ch m¹ng . §Ó tiÕn lªn X· Héi Chñ NghÜa ViÖt Nam ph¶i tr¶i qua rÊt nhiÒu khã kh¨n do xuÊt ph¸t ®iÓm rÊt thÊp , nÒn kinh tÕ l¹c hËu , khoa häc kÜ thuËt thÊp , tr×nh ®é qu¶n lÝ cßn yÕu kÐm ...V× vËy muèn ph¸t triÓn x· héi chóng ta ph¶i ¸p dông m« h×nh kinh tÕ nhµ n­íc t­ b¶n vµo s¶n xuÊt vµ qu¶n lý . §©y lµ mét vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt lµm sao cho phï hîp víi nÒn kinh tÕ n­íc ta , t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ khu vùc vµ thÐ giíi trong sù chuyÓn ho¸ m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ toµn cÇu , chóng ta ph¶i ®uæi kÞp ®­îc guång quay cña toµn cÇu ho¸kinh tÕ . Còng v× thÕ nªn ®Ò ¸n kinh tÕ chÝnh trÞ : ((Chñ nghÜa M¸c - Lªnin vÒ x· héi chñ nghÜa vµ thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, thêi kú qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa ë ViÖt Nam )) lµ mét ®Ò ¸n rÊt cÊp b¸ch kh«ng chØ ®Æt ra cho c¸c nhµ kinh tÕ vµ qu¶n lý mµ cßn lµ mét vÊn ®Ò ®Æt ra cho chóng ta , nh÷ng cö nh©n kinh tÕ t­¬ng lai mét kÕt luËn nhËn thøc vµ thùc tÕ cña nÒn kinh tÕ n­íc ta hiÖn nay ®ã lµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ TT theo ®Þnh h­êng X· héi chñ nghÜa .
PhÇn néi dung
 A. Lý luËn cña V.I.Lª Nin vÒ c CNTB nhµ n­íc trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH 
 I- ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi vµ sù cÇn thiÕt ph¶i sö dông Chñ nghÜa T­ b¶n Nhµ n­íc .
1. ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi vµ sù cÇn thiÕt ph¶i sö dông Chñ nghÜa T­ b¶n Nhµ n­íc .
Sau khi giµnh ®­îc chÝnh quyÒn tõ tay phong kiÕn l¹i b­íc vµo cuéc chiÕn nh»m lËt ®æ chÕ ®é thµnh qu¶ c¸ch m¹ng võa ®¹t ®­îc . Mét n­íc nga võa b­íc ra khái cuéc néi chiÕn víi nÒn kinh tÕ l©m vµo t×nh trang khñng ho¶ng trÇm träng : ThiÕu l­¬ng thùc , thiÕu n¨ng l­îng , s¶n xuÊt ®×nh ®èn , n«ng d©n nghÌo ®ãi , khèi liªn minh c«ng n«ng cã nguy c¬ tan vì ... th× chØ sau mét thêi gian ng¾n hÇu hÕt c¸c ngµnh ®Òu ®· ®¹t vµ v­ît møc tr­íc chiÕn tranh , nÒn kinh tÕ ®­îc phôc håi dÇn , nh©n d©n h¨ng h¸i thi ®ua lao ®éng s¶n xuÊt . N­íc Nga nh­ ®­îc thæi mét luång sinh lùc míi kÓ tõ khi chÝnh s¸ch kinh tÕ míi ra ®êi . Thùc tiÔn ®ã ®· b¸c bá nh÷ng kÓ thï cña Nhµ n­íc X« viÕt vµ nh÷ng bän hoµi nghi kh¸ch coi chÝnh s¸ch kinh tÕ míi nh­ lµ mét chÝnh s¸ch quay vÒ chñ nghÜa t­ b¶n .
 Khi kÕ thõa nh÷ng lý luËn cña M¸c- Anghen , Lª Nin ®· nãi ®Õn mét thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. §Æc ®iÓm næi bËt cña thêi kú nµy lµ nh÷ng nh©n tè cña x· héi míi vµ nh÷ng tµn tÝch cña x· héi cò tån t¹i ®an xen lÉn nhau , ®Êu tranh víi nhau trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi , t­ t­ëng , tËp qu¸n trong x· héi ... trong giai ®o¹n nµy, ch­a cã mét lùc l­îng nµo th¾ng thÐ tuyÖt ®èi , cã nghÜa lµ viÖc tiÕp tôc ¸p dông ph­¬ng thøc s¶n xuÊt vµ ph©n phèi céng s¶n chñ nghÜa lµ mét sai lÇm ®¸ng tiÕc vµ ngay giai ®o¹n thÊp cña Chñ nghÜa céng s¶n chóng ta còng kh«ng thÓ ®¹t tíi ®­îc .
Sù thiªn tµi cña Lª Nin ®­îc thÓhiÖn ë viÖc ng­êi ®· nhËn ra sù Êu trÜ Êy vµ ®· ph¸t triÓn ngay lý luËn cña M¸c khi c¸ch m¹ng X· héi Chñ nghÜa míi giµnh ®­îc th¾ng lîi chØ trong mét thêi gian rÊt ng¾n . Lªnin nhÊn m¹nh viÖc cÇn ph¶i x¸c ®Þnh xem m×nh ®ang ë giai ®o¹n nµo cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Nh÷ng xÝ nghiÖp nhá tr­íc ®©y bÞ Quèc h÷u ho¸ nay cho t­ nh©n thuª hay mua l¹i ®Î kinh doanh tù do , chñ yÕu lµ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng . Cho phÐp më réng trao ®æi hµng ho¸ gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n , gi÷a c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp cho th­¬ng nh©n ®­îc tù do ho¹t ®éng ( chñ yÕu lµ b¸n lÎ ) ®Ó gãp phÇn kh«i phôc kinh tÕ thay thÕ chÝnh s¸ch tr­ng thu l­¬ng thùc b»ng chÝnh s¸ch thuÕ l­¬ng thùc . Theo chÝnh s¸ch nµy ng­êi n«ng d©n ph¶i nép thuÕ l­¬ng thùc víi mét møc cè ®Þnh trong nhiÒu n¨m . Møc thuÕ nµy c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña ®Êt ®ai canh t¸c . Nãi c¸ch kh¸c thuÕ n«ng nghiÖp chÝnh lµ ®Þa t« mµ ng­êi n«ng d©n canh t¸c trªn ruéng ®Êt thuéc sá h÷u toµn d©n ph¶i tr¶ cho nhµ n­íc . Sè l­îng l­¬ng thùc cßn l¹i ng­êi n«ng d©n ®­îc tù do trao ®æi , mua b¸n trªn thÞ tr­êng . Tæ chøc thÞ tr­êng , th­¬ng nghiÖp , thiÕt lËp quan hÖ hµng hãa - tiÒn tÖ gi÷a nhµ n­íc vµ n«ng d©n , gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n , gi÷a c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp . Sö dông søc m¹nh kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn , c¸c h×nh thøc kinh tÕ qu¸ ®ä nh­ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt nhá cña n«ng d©n , thî thñ c«ng , khuyÕn khÝch kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n , sö dông chñ nghÜa T­ b¶n Nhµ n­íc, cñng cè l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc , chuyÓn sang chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ. §ång thêi, V.I.Lªnin chñ tr­¬ng ph¸t triÓn m¹nh mÏ quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c n­íc t­ b¶n ph­¬ng t©y ®Ó tranh thñ kü thuËt , vèn vµ khuyÕn khÝch kinh tÕ ph¸t triÓn . Danh tõ n­íc céng hoµ x· héi chñ nghÜa X«viÕt cã nghÜa lµ chÝnh quyÒn X«viÕt quyÕt t©m thùc hiÖn b­íc chuyÓn lªn chñ nghÜa x· héi, chø hoµn toµn kh«ng cã nghÜa lµ ®· thõa nhËn chÕ ®é kinh tÕ hiÖn nay lµ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa (( ®iÒu nµy cã mét ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng , nhÊt lµ sau thÊt b¹i nÆng nÒ cña chÝnh s¸ch céng s¶n thêi chiÕn håi mïa xu©n n¨m 1921 . Nã chØ lµ mét chÝnh s¸ch t¹m thêi trong thêi chiÕn cßn khi ®Êt n­íc ®· giµnh l¹i th¾ng lîi th× ch¼ng ng­êi d©n nµo cßn muèn thùc hiÖn nã n÷a . Cßn lóc nµy Nga lµ mét n­íc trung n«ng chó kh«ng ph¶i lµ mét n­íc t­ b¶n ph¸t triªnt nh­ §øc hay Anh , Ph¸p ®Ó mµ cã thÓ chuyÓn lªn ngay chñ nghÜa x· héi . Muèn duy tr× ®­î chñ ngih· x· héi th× ph¶i cã nh÷ng c¬ së kinh tÕ , x· héi nhÊt ®Þnh . Sai lÇm ë ®©y lµ nh÷ng ng­êi céng s¶n t­ëng r»ng chØ cÇn thiÕt lËp chÕ ®é s¶n xuÊt quèc doanh vµ chÕ ®ä nhµ n­íc ph©n phèi lµ ®· b¾t ®Çu mét chÕ ®é kihn tÕ míi kh¸c víi chÕ ®é tr­íc .
 Nh­ vËy ®Õn thêi kú hoµ b×nh x©y dùng chñ nghÜa x· héi th× chÝnh s¸ch kinh tÕ c«ng s¶n thêi chiÕn kh«ng cßn thÝch hîp lµ mét ®iÒu tÊt yÕu vµ cÇn ph¶i ®­îc thay thÕ b»ng mét chÝnh s¸ch kh¸c phï hîp h¬n víi quy luËt cña sù ph¸t triÓn 
 Theo Lªnin , nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa vÉn cÇn ph¶i ®­îc tæ chøc theo kiÓu s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ vËn ®éng theo c¸c quy luËt kinh tÕ hoµng ho¸ , kinh tÕ thÞ tr­îng . Giai cÊp v« s¶n l·nh ®¹o cÇn thiÕt ph¶i biÕt sö dông tèt c¸c quan hÖ hµng - tiÒn , c¸c ph¹m trï kinh tÕ cña s¶n xuÊt hµng ho¸ ®Ó thùc hiÖn ®­îc môc ®Ých cña m×nh . chÝnh s¸ch kinh tÕ míi ( NEP ) ra ®êi . VËy thùc chÊt cña chÝnh s¸ch nµy lµ nh­ thª nµo vµ nã cã ­u ®iÓm g× h¬n so víi chÝnh s¸chs¸ch céng s¶n thêi chiÕn. 
 Cã thÓ kh¸i qu¸t toµn bé néi dung cña chÝnh s¸ch kinh tÕ míi thµnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn m¹nh mÏ lùc l­îng s¶n xuÊt , ®Æc biÖt ®èi víi mét n­íc tiÓu n«ng qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. §©y ®­îc coi lµ nhiÖm vô c¬ b¶n vµ bøc thiÕt nhÊt , phï hîp víi c­¬ng lÜnh mµ §¶ng ®· ®Ò ra .
 Chóng ta biÕt r»ng bÊt cø mét lÝ luËn nµo ®­a ra ®Òu ph¶i dùa trªn nh÷ng c¬ së thùc tÕ kh¸ch quan . N­íc Nga lóc bÊy giê lµ mét n­íc trung n«ng , n«ng d©n chiÕm ®¹i ®a sè nh­ng sau chiÕn tranh nã l¹i r¬i vµo t×nh tr¹ng thiÕu l­¬ng thùc trÇm träng , n¹n ®Çu c¬ tÝch tr÷ lóa m× gia t¨ng khiÕn cho chÝnh phñ kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®­îc t×nh h×nh . C¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®Òu bÞ ®×nh trÖ , toµn bbé nÒn ®¹i c«ng nghiÖp bÞ ph¸ huû toµn bbé sau chiÕn tranh , c«ng nh©n thiÕu viÖc lµm , thiÕu l­¬ng thùc , ®êi sèng hÕt søc khã kh¨n . KÓ c¶ ®èi víi mét n­íc giµu nhÊt vµ ph¸t triÓn nhÊt th× sau cuéc chiÕn tranh ®Õ quèc tµn ph¸ còng chØ cã thÓ kh«i phôc ®­îc nÒn ®¹i s¶n xuÊt c«ng nghiÖp sau nhiÒu n¨m . VËy víi mét n­íc tiÓu n«ng , gi¶i ph¸p tèi ­u ®Ó kh«i phôc nÒn kinh tÕ ph¶i ch¨ng lµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña ng­êi n«ng d©n vµ n©ng cao lùc l­îng s¶n xuÊt cña hä , ®ång thêi trong mét chõng mùc nµo ®ã cã thÓ kh«i phôc nÒn tiÓu c«ng nghiÖp ®Ó gióp ®ì ngay mét phÇn nµo ®ã cho nÒn king tÕ n«ng d©n ?
 Lªnin kh¼ng ®Þnh (( ph¶i b¾t ®Çu ®Çu t­ n«ng d©n , ng­êi nµo kh«ng hiÓu ®iÒu ®ã , ng­êi nµo cã ý ®­a vÊn ®Ò n«ng ®©n lªn hµng ®Çu nh­ thÕ lµ mét sù tõ bá hoÆc t­¬ng tù nh­ sù tõ bá chuyªn chÝnh v« s¶n , th× ch¼ng qua lµ v× ng­êi ®ã kh«ng chÞu suy nghÜ kÜ cµng vÊn ®Ò ®ã vµ bÞ loÌi nãi chèng rçng chi phèi )) . Tuy giai cÊp v« s¶n n¾m chÝnh quyÒn nh­ng mét sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a giai cÊp n«ng d©n trong mét n­íc tiÓu n«ng sÏ lµ ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó thùc hiÖn ®­îc chñ nghÜa x· héi . Giai cÊp t­ s¶n víi t­ c¸ch lµ giai cÊp l·nh ®¹o cÇn thiÕt ph¶i biÕt h­íng chÝnh s¸ch vµo viÖc gi¶i quyÕt tr­íc tiªn nh÷ng vÊn ®Ò cÊp thiÕt nhÊt , mÊu chèt nhÊt . Mµ (( vÊn ®Ò cÊp thiÕt nhÊt hiÖn nay lµ dïng c¸c biÖn ph¸p cã thÓ kh«i phôc ngay lùc l­îng s¶n xuÊt cu¶ kinh tÕ n«ng d©n )) . ChÝnh s¸ch thuÕ l­¬ng thùc vµ tù do trao ®æi ra ®êi chÝnh lµ sù biÓu hiÖn quan ®iÓm ®ã cña Lªnin . §èi víi nh÷ng ng­êi tiÓu n«ng th× chÕ ®é x· héi chñ nghÜa hay chÕ ®é t­ b¶n kh«ng quan träng , ®iÒu mµ hä quan t©m lµ hä sÏ ®­îc lîi nh­ thÕ nµo . ViÖc tù do trao ®æi hµng ho¸ vµ l­¬ng thùc thõa ®É t¹o ra mét ®éng lùc thóc ®Èy tinh thÇn h¨ng say lao ®éng cña ng­êi n«ng d©n . §èi víi n­íc Nga lóc bÊy giê , n«ng nghiÖp ph¸t triÓn tÊt sÏ kÐo theo c¸c ngµnh kh¸c ph¸t triÓn . ChÝnh ®iÒu ®ã ®· cñng cè thªm mèi liªn minh c«ng n«ng vµ v« s¶n ®­îc sù ñng hé cña nh÷ng n«ng d©n nghÌo khæ . Tuy nhiªn nãi ®Õn tù do trao ®æi lµ tù do bu«n b¸n , mµ tù do bu«n b¸n theo quan ®iÓm cña Lªnin thêi ®ã - tøc lµ lïi l¹i chñ nghÜa t­ b¶n. Lªnin chØ râ , tù do bu«n b¸n lµ kh«i phôc chñ nghÜa t­ b¶n trªn mét møc ®é lín , lµ tù do cña chñ nghÜa t­ b¶n . §iÒu ®ã cã ph¶i lµ mét thÊt b¹i nÆng nÒ cña giai cÊp v« s¶n hay kh«ng hay chØ lµ mét b­íc lïi mang tÝnh chiÕn l­îc mµ chÝnh quyÒn X« ViÕt thi hµnh nh»m ®¹t ®­îc c¸i mµ m×nh muèn .
 CÇn thÊy ngay r»ng víi chÝnh s¸ch tù do trao ®æi , tõng líp s¶n xuÊt nhá ®· ph¸t triÓn nhanh chãng vµ chñ nghÜa t­ b¶n lµ cÇn cho ®«ng ®¶o quÇn chóng n«ng d©n vµ cho t­ b¶n t­ nh©n lµ ng­êi ph¶i bu«n b¸n ®Ó tho· m·n nhu cÇu n«ng d©n . §Ó võa khuyÕn khÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn mµ vÉn gi÷ ®­îc b¶n chÊt chuyªn chÝnh cña m×nh , giai cÊp v« s¶n chØ cã thÓ thõa nhËn cho chñ nghÜa t­ ®­îc ph¸t triÓn ë mét chõng mùc nµo ®ã . T­ b¶n t­ nh©n cÇn ph¶i ®­îc ph¸t triÓn theo sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc , vµ ®iÒu ®ã tÊt dÉn ®Õn sù ra ®êi cña chñ nghÜa t­ b¶n Nhµ n­íc .
 Mét nguyªn nh©n n÷a dÉn ®Õn sù ra ®êi cña chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc lµ ë ngay t×nh tr¹ng s¶n xuÊt cña n­íc Nga lóc bÊy giê . M¸c vµ Anghen dù b¸o r»ng : C¸ch m¹ng v« s¶n vµ do ®ã chñ nghÜa x· héi vµ Chñ nghÜa céng s¶n sÏ næ ra vµ th¾ng lîi cïng mét lóc , hoÆc trong phÇn lín c¸c n­íc t­ b¶n tiªn tiÕn ë t©y ©u . ThÕ nh­ng n­íc Nga lµ mét n­íc t­ b¶n trung b×nh - theo c¸ch ®¸nh gi¸ cña Lªnin - ®ang muèn tiÕn lªn con ®­êng chñ nghÜa x· héi . Nã kh«ng ph¶i lµ n­íc Anh x· héi chñ nghÜa hay n­íc §øc x· héi chñ nghÜa . V× vËy nÕu chØ muèn kh«ng th«i mµ kh«ng cã nÒn t¶ng kinh tÕ v÷ng ch¾c th× con ®­êng tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ®ét ph¸ vµo t­¬ng lai lµ mét ®iÒu kh«ng t­ëng . Lªnin nãi râ thªm kh«ng cã kÜ thuËt t­ b¶n chñ nghÜa ®ùoc x©y dùng trªn nh÷ng trªn nh÷ng ph¸t minh míi nhÊt cña khoa häc hiÖn ®¹i th× kh«ng thÓ nãi ®Õn chñ nghÜa x· héi ®­îc . NhiÖm vô cña chÝnh quyÒn v« s¶n Nga lµ hÕt søc nÆng nÒ . Lµm sao ®Ó n­íc Nga vèn l¹c hËu vÒ khoa häc kÜ thuËt , tr×nh ®é d©n chÝ thÊp lªn mét n­íc cã tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt ph¸t triÓn , khoa häc kÜ thuËt tiÕn tiÕn khi mµ ®¹i ®a sè nh©n d©n lµ n«ng d©n nghÌo chØ cã biÕt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp . Mèi quan hÖ gi÷a c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp , n«ng d©n víi c«ng nh©n kh«ng chØ mang tÝnh chÊt mét chiÒu mµ ng­êi n«ng d©n còng cÇn nh÷ng s¶n phÈm , hµng ho¸ cña c«ng nghiÖp vµ thñ c«ng nghiÖp, ®iÒu ®ã sÏ kÝch thÝch c¶ c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp ph¸t triÓn . ThÕ nh­ng sau chiÕn tranh n­íc Nga cßn l¹i g× ?
 ChØ nh­ " mét ng­êi bÞ ®¸nh gÇn chÕt ... vµ may mµ nã vÉn cã thÓ chèng n¹ng mµ ®i ®­îc " . Kh«ng cã bÊt kú sù ñng hé cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ë mét n­íc hay mét sè n­íc nµo, nuíc Nga ph¶i dùa vµo nç lùc cña m×nh lµ chÝnh nh­ng ®iÒu ®ã vÉn chua ®ñ . D©n téc Nga cÇn ph¶i dùa vµo thêi ®¹i ®Ó tån t¹i , ®Ó x©y dùng lý t­ëng cña m×nh . Trong khi chñ nghÜa t­ b¶nvÉn m¹nh th× t¹i sao ta kh«ng dùa vµo nã ®Ó sèng ? Lªnin nãi râ ®iÒu ®ã chóng ta kh«ng thÓ tù m×nh lµm ®­îc nÕu kh«ng cã sù gióp ®ì cña t­ b¶n n­íc ng¬µi . Ng­êi nµo kh«ng ch×m ®¾m trong ¶o t­ëng mµ nh×n vµo thùc tÕ , th× ph¶i hiÓu râ ®iÒu ®ã . Theo Lªnin cÇn ph¶i du nhËp chñ nghÜa t­ b¶n tõ bªn ngoµi b»ng nh÷ng hîp ®ång bu«n b¸n víi c¸c n­íc t­ b¶n lãn b»ng chÝnh s¸ch t«nh­îng . Tãm l¹i b»ng nh÷ng h×nh thøc kh¸c nhau cña chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc , chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc sÏ lµm mét b­íc tiÕn so víi t×nh h×nh hiÖn nay trong n­íc céng hoµ X« ViÕt cña chóng ta . NÕu ch¼ng h¹n trong nöa n¨m n÷a chóng ta thiÕt lËp ®­îc chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc th× ®ã sÏ lµ th¾ng lîi to lín vµ sÏ ®¶m b¶o ch¾c ch¾n r»ng qua mét n¨m sau chñ nghÜa x· héi sÏ ®­îc cñng cè hoÇn toµn vµ trë nªn v÷ng ch¾c .
 T¹i sao mét n­íc x· héi chñ nghÜa l¹i cã thÓ tån t¹i mét h×nh thøccña chñ nghÜa t­ b¶n nh­ng ®ã l¹i lµ nhËn xÐt cña V.I.Lªnin , ng­êi ®· s¸ng lËp ra §¶ng céng s¶n X« ViÕt ®­a d©n Nga ®i theo con ®­êng chñ nghÜa t­ b¶n . B»ng nh÷ng chÝnh s¸ch tiÕn bé vµ nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc sau mét thêi gian ng¾n thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ míi ( NEP ) mµ néi dung chñ yÕu cña chÝnh s¸ch nµy lµ viÖc thùc hiÖn chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc. Lªnin ®· chøng minh ®­îc r»ng nhËn ®Þnh trªn lµ hoµn toµn ®óng ®¾n víi mét n­íc Nga cã chÝnh quyÒn míi non trÎ vµ mét nÒn kinh tÕ ®i lªn tõ l¹c hËu . 
 2/ Thµnh tùu cña chÝnh s¸ch kinh tÕ ( NEP ) .
 ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi ®· t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt ë c¶ thµnh thÞ lÉn n«ng th«n , v× nã ®¾p øng ®­îc nhu cÇu cña qui luËt kinh tÕ cña nÒn s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa cßn mang tÝnh chÊt hµng ho¸ vµ cã nhiÒu thµnh phÇn . Nhê ®ã , trong mét thêi gian ng¾n , Nhµ n­íc X« ViÕt ®· kh«i phôc ®­îc nÒn kinh tÕ quèc d©n bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ , · tiÕn ®­îc mét bøoc dµi trong viÖc cñng cè khèi liªn minh c«ng n«ng ; mét Nhµ n­íc c«ng n«ng nhiÒu d©n téc ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ®· ®­îc thµnh lËp , ®ã lµ liªn bang céng hoµ x· héi chñ nghÜa X« ViÕt .
 ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi cßn cã ý nghÜa quèc tÕ cña nã . §èi víi c¸c n­íc tiªn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ®Òu cÇn thiÕt vËn dông tinh thÇn c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch ®ã bch¼ng h¹n nh­ vÊn ®Ò quan hÖ hµng ho¸ - tiÒn tÖ , nguyªn t¾c liªn minh c«ng n«ng , sö dông nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn .
 ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi ®­îc qu¸n triÖt trong c¸c ngµnh kinh tÕ vµ lÊy viÖc kh«i phôc n«ng nghiÖp lµm nhiÖm vô hµng ®Çu , lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch tr­íc m¾t . §Õn cuèi xu©n n¨m 1922 , Liªn X« ®· v­ît qua ®­îc n¹n ®ãi vµ ®Õnn¨m 1925 , n«ng nghiÖp Liªn X« ®· v­ît møc tr­íc chiÐn tranh .
 Tæng s¶n l­îng c«ng nghiÖp n¨m 1925 so víi n¨m 1913 míi ®Æt 75.5%. tuy nhiªn ngµnh iÖn vµ c¬ khÝ chÕ t¹o v­ît møc tr­íc chiÕn tranh , nhiÒu xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp nhÑ vµ c«ng nghiÖp thùc phÈm ®· ®Æt vµ v­ît mø tr­íc chiÕn tranh . Trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ míi , Lªnin coi th­¬ng nghiÖp lµ m¾t xÝchtrong chuçi d©y xÝch c¸c sù biÕn lÞch sö mµ Nhµ n­íc ph¶i ®em toµn lùc ra mµ n¾m lÊy nã . Do ®ã th­¬ng nghiÖp ®· ®­îc t¨ng c­êng m¹nh mÏ .
II-Chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc 
 1.Khaùi nieäm:
 Chuû Nghóa Tö Baûn laø moät hình thaùi kinh teá xaõ hoäi lôùn cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi vôùi caùc giai ñoaïn phaùt trieån khaùc nhau.Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc laø moät trong nhöõng giai ñoaïn lòch söû quan troïng cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn .Khoâng moät ai coù theå phuû nhaän thaønh quaû cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn ù ñaõ ñaït ñöôïc ,ñoù laø moät böùôc ngoaët cuûa lòch söû.
 C.Mac ñaõ coù nhaän xeùt xaùc ñaùng raèng trong voøng chöa ñaày moät theá kyû thoáng trò cuûa mình Chuû Nghóa Tö Baûn ñaõ taïo ra moät möùc saûn xuaát khoång loà baèng taát caùc theá heä loaøi ngöôøi tröôùc ñoù ñaõ taïo ra .Töø luùc xuaát hieän loaøi ngöôøi ,hoï ñaõ soánng laâu daøi trong neàn saûn xuaát nhoû laïc haäu,phaân taùn ,naêng xuaát voâ cuøng thaáp keùm, khoâng baûo ñaûm taùi saûn suaát giaûn ñôn.Töø ñaàu theá kyû XVI ñeán nay,laàn ñaàu tieân trong lòch söû ,Chuû Nghóa Tö Baûn ñaõ chuyeån neàn saûn xuaát nhoû leân neàn saûn xuaát lôùn vôùi ñaëc tröng veà chaát so vôùi saûn xuaát nhoû.Söï thaéng lôïi naøy dieãn ra ñaàu tieân ôû nöôùc Anh roài laàn löôït sang caùc nöôùc Phaùp ,Ñöùc,vaø caùc nöôùc khaùc . Cuøng vôùi ñaø phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát ,quaù trình xaõ hoäi hoaù saûn xuaát cuõng ñaït ñöôïcnhöôõng böôùc tieán lôùn , vôùi trình ñoä cao . Hieäp taùc ñôn giaûn , coâng tröôøng thuû coâng neàn ñaïi coâng nghieäp cô khí laø nhöõng giai ñoaïn phaùt trieån xaõ hoäi hoaù saûn xuaát Tö Baûn Chuû Nghóa . 
	Maàm moáng ñaàu tieân cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn chính laø söï tích luyõ tö baûn nguyeân thuyû, vôùi söï buoân baùn noâ leä ,trao ñoåi buoân baùn caùc loaïi haøng hoaù vôùi nöôùc ngoaøi do neàn saûn xuaát thuû coâng phaùt trieån vaø do boùc loät thuoäc ñòa caùc nöôùc ñaõ tích luyõ ñöôïc moät khoái löôïng khoång loà tö baûn cho neàn saûn xuaát tö baûn sau naøy .Tieáp tuïc phaùt trieån kinh teá vôùi söï trôï giuùp ñaéc löïc cuûa khoa hoïc kó thuaät caùc nöôùc Tö baûn tieáp tuïc phaùt trieån vöôït baäc veà kinh teá , söï caïnh tranh cuûa caùc nöôùc veà thi tröôøng tieâu thuï haøng hoaù ,thuoäc ñòañaõ daãn ñeán caùc cuoäc chieán tranh lôùn maø ñieån hình laø hai cuoäc chieán tranh theá giôùi thöù nhaát vaø thöù hai voâ cuøng aùc lieät vaø thaûm khoác.
 Hình thöùc xaõ hoäi hoaù cao hôn khi Chuû Nghóa Tö Baûn chuyeån leân giai ñoaïn Chuû Nghóa Tö Baûn ñoäc quyeàn va ñænh cao laø Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc . Chuû Nghóa Tö Baûn ñoäc quyeàn Nhaø Nöôùc laø hình thöùc thoáng trò cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn ñoäc quyeàn döïa treân cô sôû tích tuï vaø taäp trung tö baûn ra ñôøi töø sau chieán tranh theá giôùi thöù nhaát ,noù xuaát hieän ñaàu tieân ôû Ñöùc .Do caïnh tranh quaù khoác lieät neân caùc nhaø saûn xuaát tö baûn coù xu höôùng lieân keát vôùi nhau hay quy luaät caù lôùn nhuoát caù beù hìmh thaønh neân caùc taäp ñoaøn ñoäc quyeàn quoác gia ñeán caùc taäp ñoaøn xuyeân quoác gia cac- ten, xanh-di-ca,congglomera .Trong giai ñoaïn naøy vai troø cuûa nhaø nöôùc con chöa thöïc söï quan troïng laém nhöng sau naøy thì noù caøng theå hieän vai troø cuûa mình nhö trong giai ñoaïn Chuû Nghóa Tö Baûn ñoäc quyeàn Nhaø Nöôâc coäng saûn theå noùi tö baûn daã taïo ra phaàn moät neàn taûng kinh teá vöõng chaéc vôùi cô sôû khoa hoïc kó thuaät tieân tieán,neàn saûn xuaát cô khí ,töï ñoäng hoaù taïo ra moät khoái löôïng vaät chaát khoång loà.
Leânin ñaõ töøng so saùnh nöôùc nga vôùi nöôùc Ñöùc luùc baáy giôø vaø cho raèng neáu nöôùc Nga coù ñaày ñuû vaät chaát kyõ thuaät nhö nöôùc Ñöùc thì coù theå chuyeån tieáp leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi maø khoâng phaûi traûi qua baát kì moät giai ñoaïn trung gian naøo. Ngöôøi nhaän ñònh raèng “Chuû Nghóa Tö Baûn ñoïc quyeàn Nhaø nöôùc laø söï chuaån bò vaät chaát ñaày ñuû nhaát cho Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ,laø phoøng chôø ñi vaøo Chuû Nghóa Xaõ Hoäi maø giöõa naác thang ñoù vôùi naác thang Chuû Nghóa Xaõ Hoäi khoâng coøn moät naác thang naøo nöõa caû” .Nhö vaäy xaõ hoäi coäng saûn chæ coù theå xuaát hieän moät caùch töï nhieân khi nhöõng tieàn ñeà vaät chaát vaø tieàn ñeà xaõ hoäi ñöôïc chuaån bò ñaày ñuûnhaát , moät “phoøng chôø” lyù töôûng cho Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ñaõ saün saøng.
	Nhöng thaéng lôïi cuûa Caùch Maïng Thaùng 10 Nga khoâng xuaát phaùt töø tieàn ñeø noùi treân.Laø moät nöôùc tö baûn phaùt trieån trung bình vaø coøn nhieàu maët haïn che á, nöôùc Ngak coù cô sôû vaät chaát kó thuaät , khoâng coù löïc löôïng saûn xuaát phaøt trieån nhaèm taïo tieàn ñeà vaät chaát cho Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ra ñôøi .Chính vì vaäy noù khoâng theå quaù ñoä tröïc tieáp leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi maø phaûi laáy moâ hình giaùn tieáp ñi leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi .ngöôøi noùi trong boái caûnh ñoù ,phaûi bieát baéc chieác caàu nhoû xuyeân qua Chuû Nghóa Tö Baûn leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ,ñoù laø Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Ø nöôùc _moät söï trôû laïi con ñöôøng phaùt trieån hôïp quy luaät kinh teá.
 Khi LEÂ_NIN ñaõ ñöa quan nieäm veà Chuû Nghóa Tö Baûn nhaø nöôùc ,ñaõ coù raùt nhieàu ngöôøi hoang mang giao ñoäng .ngay caû baûn thaân LEÂ_NIN cuõng baát ngôø veà “thöù Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø nöôùc” khoâng ai döï kieán naøy .Moïi ngöôøi cho raèng” Chuû Nghóa Tö BaûnNhaø nöôùc laø Chuû Nghóa Tö Baûn “,vaø ta coù theå caàn hieåu nhö theá thoâi .LEÂ-nin ñaõ thuyeát phuïc moïi ngöôøi raèng ñoù laø caùch hieåu kinh vieän ,sai laàm vi rôi vaøo caùi beänh trí thöùc vaø chuû nghóa töï do .baây giôø muoán xaây döïng thaønh coâng Chuû Nghóa Xaõ Hoäi thì chuùng ta phaûi thaúng thaén thöøa nhaän raèng “toaøn boä quan ñieåm cuûa chuùng ta veà Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ñaõ thay ñoåi veà cô baûn”.Theo LEÂN_NiN,Chuû Nghóa Xaõ Hoäi Nhaø nöôùc laø saûn phaåm cuûa söï can thieäp tích cöïc cuûa nhaø nöôùc vaø hoaït ñoäng cuûa caùc xí nghieäp tö baûn .Neáu laø nhaø nöôùc tö saûn thì Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø nöôùc phucv vuï lôïi ích giai caáp tö saûn,neáu laø nhaø nöôùc Xaõ hoäi chuû nghóa thì phuïc vuï cho lôïi ích giai caáp coâng nhaân vaø nhaân daân lao ñoäng.
 Trong thôøi kì quaù ñoä leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ,Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø nöôùc mang tính chaát ñaëc bieät ñoù laø tính chaát chính trò nhaø nöôùc thay ñoåi ,nhaø nöôùc Xaõ hoäi chuû nghóa –Nhaø nöôùc cuûa daân do daân ,vì daân .Nhaø nöôùc naøy coù trong tay moät thöïc löïc kinh teá döïa treân hình thöùc sôû höõu xaõ hoäi maø nhaø nöôùc laø ñaïi bieåu naém giöõ nhöõng vò trí then choát troïng yeáu cuûa neàn kinh teá ,giöõ vai troø chuû ñaïo cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc .
 	Söï phaùt trieån cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn nhaø nöôùc trong thôøi kì quaù ñoä leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi khoâng coù muïc ñích töï thaân ,maø laø phöông tieän ,con ñöôøng ñeå taêng saûn xuaát ,laø bieän phaùp bieán caùc xí nghieäp Tö baûn chuû nghóa thaønh Xaõ hoäi chuû nghóa .LEÂ-NIN noùi “thöôøng chuùng ta vaãn coøn laäp laïi caùi lyù luaän cho raèng Chuû Nghóa Tö Baûn laø xaáu, Chuû Nghóa Xaõ Hoäi laø toát “Cuõng nhö quan ñieåm tröôùc ñaây cho raèng “maët traêng Trung Hoa troøn hôn maët traêng Hoa KÌ “.Nhöng caùi lí luaän aáy laø sai vì noù khoâng ñeám xæa ñeán toaøn boä keát caáu kinh teá xaõ hoäi hieän coù ,maø chæ nhìn thaáy coù hai keát caáu trong soá ñoù thoâi .Chuû Nghóa Tö Baûn la xaáu so vôùi Chuû Nghóa Xaõ Hoäi nhöng laø toát so vôùi neàn tieåu saûn xuaát .Chuû Nghóa Tö Baûn nhaø nöôùc veà kinh teá cao hôn raát nhieàu so vôùi neàn kinh teá luùc ñoù cuûa nöôc Nga vì vaäy nöôùc Nga phaûi bieát lôïi duïng noù laøm maét xích trung gian giöõa neàn tieåu saûn xuaát vaø Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ,laøm phöông tieän ,laøm con ñöôøng ,phöông phaùp,phöông thöùc ñeå û taêng löïc löôïng saûn xuaát leân .Vaø ñieàu ñoù seõ ñöa nöôùc Nga ñeán Chuû Nghóa Xaõ Hoäi baèng con ñöôøng chaéc chaén nhaát.
	Vôùi ñieàu kieän ñaëc bieät ñoù ,vôùi söï kieåm keâ, kieåm soaùt vaø söï thoãn hôïp cuûa voán cuûa nhaø nöôùc vaøo caùc doanh nghieäp coâng nghieäp,noâng nghieäp vaø dòch vuï seõ höôùng söï hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp theo tay laùi cuûa nhaø nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa .Bôûi vaäy Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc theo caùch noùi cuûa Leâ-nin “laø caùi khoâng ñaùng sôï “laø saûn phaåm taát yeáu “laø moät “böôùc tieán trong söï phaùt trieån cuûa lòch söû ñoái vôùi caùc nöôùc quaù ñoä leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi tö moät neàn kinh teá laïc haäu 
	Coù theå noùi noäi dung cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc qua caùc maët sau :
 -Söï kieåm keâ ,kieåm soaùt ñoái vôùi caùc thaønh phaàn kinh teá .
 _Caùc hình thöùc kinh teá quaù ñoâï döïa treân caùc hình thöùc sôû höõu hoãn hôïp veà voán giöõa nhaø nöôùc XãHCN vôùi nenà kinh teá tö baûn tö nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc.
 -Vieäc hoïc taäp ,söû duïng coù choïn loïc nhöõng thaøng töïu khoa hoïc coâng ngheä vaø chuyeån giao khoa hoïc kyõ thuaät,coâng ngheä ,khoa hoïc kinh teá vaø quaûn lyù kinh teá ôû caùc nöôùc tö baûn tieân tieán.
-Vieäc coi troïng lôïi ích kinh teá ,hieäu quaû kinh teá thoâng qua vieäc nhaø nöôùc vaän duïng cô cheá thò tröôøng vôùi tö caùch laø ñoäng löïc kinh teá cuûa söï phaùt trieånneà kinh teá quoác daân.
Töø caùc khía caïnh treân coù theå quan nieäm söï hình thaønh vaø phaùt trieån Chuû Nghóa Tö Baûn.Nhaø nöôùc trong thôøi kyø quaù ñoä leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ,veà noäi dung gaén lieàn vôùi 3 möùc ñoä:
 -ÔÛ möùc cao nhaát vaø toaøn dieäïn nhaát , Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ñöôïc quan nieäm nhö laø moät hình thöùc kinh teá-xaõ hoäi quaù ñoä	
 -ÔÛ möùc heïp vaø thaáp hôn ,Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ñöôïc quan nieäm laø moät chính saùch,moät coâng cuï maø nhaø nöôùc Xaõ Hoäi Chuû Nghóa duøng ñeå ñieàu tieát vaø quaûn lyù hoaït ñoäng cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá ,nhaát laø kinh teá tö baûn tö nhaân trong thôøi kyø quaù ñoä leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi .
 -Döôùi goùc nhìn kinhteá,Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ñöôïc quan nieäm laø caùc hình thöùc kinh teá trung gian quaù ñoä.Caùc hình thöùc naøy döïa treân hình thöùc sôû höõu hoãn hôïp giöõa kinh teá nhaø nöôùc vaø kinh teá tö baûn tö nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc.
2.Ñieàu kieän thöïc hieän Chuû Nghóa Tö Baûn nhaø nöôùc vaø vieäc söû duïng coù hieäu quaû hình thöùc naøy.
 Baûnû thaân Chuû Nghóa Tö Baûn khoâng theå töï noù phaùt trieån trong loøng cheá ñoä Xaõ Hoäi Chuû Nghóa duø raèng söï phaùt trieån cuûa noù coù laø khaùch quan ,taát yeáu ñi chaêng nöõa.Vì vaäy muoán duy trì Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc thì chính quyeàn voâ saûn phaûi taïo ra caùc ñieàu kieän ñeå thöù Chuû Nghóa Tö Baûn naøycoù theå toàn taïi vaø phaùt trieån.Vieäc söû duïng sao cho coù hieäu quaû hình thöùc kinh teá Tö baûn Nhaø Nöôùccuõng laø moät vaán ñeà caàn ñöôïc quan taâm .
 Theo lyù luaän cuûa V.I.Leânin veà Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc Û thì Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc laø saûn phaåm cuûa söï can thieäp tích cöïc cuûa nhaø nöôùc vaøo hoaït ñoäng trong caùc xí nghieäp tö baûn.Vaäy muoán Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ra ñôøi thì ñieàu tröôùc tieân laø phaûi coù quan heä saûn xuaát Tö Baûn Chuû Nghóa , töùc laø caàn phaûi coù giai caáp tö saûn vaø giai caáp voâ saûn.ÔÛ nöôùc Nga luùc baáy giôø giai caáp tö saûn haàu nhö khoâng coøn toàn taïi , caùc xí nghieäp tö baûnkeå caû vöøa vaø nhoû ñeàu bò quoác höõu hoaù,neàn ñaïi coâng nghieäp Tö Baûn Chuû Nghóa bò taøn phaù naëng neà, caù coâng xöoûng vaø nhaø maùy bò ngöøng hoaït ñoäng .Giai caáp voâ saûn voán laø giai caáp saûn xuaát ra cuûa caûi vaät chaát trong caùc xí nghieäp cuûa neàn ñaïi coâng nghieäp Tö Baûn Chuû Nghóa neân hoï, nhöõng ngöôøi coâng nhaân “ñaõ bò maát tính giai caáp,nghóa laø bò daåy ra ngoaøi con ñöôøn toàn taïi giai caáp cuûa mình , vaø khoâng coøn toàn taïi vôùi tö caùch laø giai caáp voâ saûn nöõa..Ñoâi khi veà hình thöùc noù ñöïoc coi laø giai caáp voâ saûn, nhöng noù khoâng coù goác reã kinh teá.Vì vaäy moät yeâu caàu ñaët ra laø muoán khoâi phuïc quan heä saûn xuaát Tö Baûn Chuû Nghóa thì phaûi phuïc hoài giai caáp tö saûn trong nöôùcvaø keâu goïi ñaàu tö cuûa tö saûn nöôùc ngoaøi.Nhôø ñoù giai caáp coâng nhaân môùi coù ñieøu kieän tieáp tuïc phaùt trieån, “ ñöôïc laøm vieäc trong caùc coâng xöôûng cô khí lôùn chöù khoâng laøm caùi vieäc ñaàu cô, chöù khoâng phaûi cheá taïo caùi baät löûa ñeå baùn .Quan heä saûn xuaát Tö Baûn Chuû Nghóa xeùt veà maët sôû höõu thì noù toàn taïi döôùi nhieàu hình thöùc sôû höõu khaùc nhau: Sôû höõu tö nhaân Tö Baûn Chuû Nghóa , Sôû höõu taäp theå Tö Baûn Chuû Nghóa , Sôû höõu nhaø nöôùc ,Sôû höõu hôïp taùc , Sôû höõu khoâng mang tính chaát Tö baûn Nhaø nöôùc .Töông öùng vôùi caùc loaïi hình thöùc khaùc nhau laø söï ña daïng veà caùc thaønh phaàn kinh teá. Ñaây cuõng laø moät phaàn noäi dung cuûa chính saùch kinh teá môùi maø Leânin ñaõ ñeà ra.Vaø noù cuõng phuø hôïp vôùi neàn kinh teá thôøi kyø quaù ñoä.Quan heä sôû höõu Tö Baûn Chuû Nghóa vôùi hình thöùc phoå bieán nhaát laø sôû höõu coå phaàn ñöïoc C.Maùc coi laø böôùc quaù ñoä ñeå “bieán taát caû nhöõng chöùc naêng cuûa quaù trình taùi saûn xuaát hieän coøn gaén vôùi quyeàn sôû höõu tö baûn giaûn ñôn than chöùc naêng cuûa ngöôøi saûn xuaát ñaõ lieân hieäp laïi vôùi nhau ,töùc laø thanh chöùc naêng cuûa xaõ hoäi.,vaø do ñoù xí nghieäp cuûa noù cuõng bieåu hieän ra laø nhöõng xí nghieäp xaõ hoäi.
 Ñieàu kieän thöù hai ñeå phaùt trieån Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc coù söï can thieäp cuûa nhaø nöôùc vaøo neàn kinh teá .Ñieàu naøy coù yù nghóa raát quan troïng vì Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc trong thôøi kyø quaù ñoä leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi phaûn aùnh moái quan heä giöõa giai caáp coâng nhaân vaø nhaø nöôùc cuûa hoï vôùi nhaø nöôùc tö baûn .Kinh teá tö baûn nhaø nöôùc laø moät kieåu toå chöùc kinh teá do nhaø nöôùc cuûa hoï vôùi caùc nhaø tö baûn.Kinh teá tö baûn nhaø nöôùc laø moät kieåu toå chöùc kinh teá do nhaø nöôùc cuûa giai caáp coâng nhaân chuû ñoäng taïo ra ñeå khai thaùc ,thu huùt caùc nguoàn löïc ñònh höôùng caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc phaùt trieån theo con ñöôøng Xaõ Hoäi Chuû Nghóa .Khi aùp duïng Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc vaøo neàn kinh teá Nga thì Chuû Nghóa Tö Baûn seõ coù ñieàu kieän phaùt trieån trong loøng moät nöôùc ñi theo ñònh höôùng Xaõ Hoäi Chuû Nghóa .vaø nhö vaäy thì Chuû Nghóa Tö Baûn hay giai caáp voâ saûn seõ chieán thaéng? Lieäu raèng nhaø nöôùc voâ saûn coù khoáng cheá ñöôïc caùc nhaø tö saûn maø phaùt trieån theo nhöõng ñònh höôùng ,keá hoaïch maø mình ñaët ra hay khoâng hay laïi bi laät ñoå vaø bò cheá nhaïo.ÔÛ ñaây vai troø cuûa nhaø nöôùc laø raát to lôùn .Ñeå ñònh höôùng söï phaùt trieån cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn theo cheá ñoä Xaõ Hoäi Chuû Nghóa thì nhaø nöôùc voâ saûn khoâng chæ ñôn thuaàn ñoùng vai troø ngöôøi quaûn lyù,ñieàu haønh kinh teá quoác daân maø coøn phaûi coù thöïc löïc kinh teá laøm cô sôû .Do ñoù nhaø nöôùc caàn tröïc tieáp ñaàu tö vaøo nhöõng lónh vöïc , nhöõng ngaønh troïng yeáu , nhöõng vò trí “phaùo ñaøi” ,”huyeát maïch” cuûa neàn kinh teá quoác daân nhö: keát caáu haï taàng kinh teá xaõ hoäi , heä thoáng taøi chính ngaân haøng, quoác phoøng an ninh
 Nhaø nöùôc voâ saûn taùc ñoäng ñeán quaù trình tuaàn hoaøn TB thoâng qua caùc chính saùch veà thueá
 Tö lieäu saûn xuaát
 T – H .Saûn xuaát ..H’_T’
 Söùc lao ñoäng
Moãi giai ñoaïn cuûa quaù trình tuaàn hoaøn nhaø nöôùc laïi coù nhöõng chính saùch taùc ñoäng nhau nhö : ôû gai ñoaïn baùn (H’ – T’) chính quyeàn Xoâ Vieát coù theå yeâu caàu nhaø tö baûn baùn theâm töø 50% ñeán 100% soá löôïng saûn phaåm tieâu duøng cho caùc coâng nhaân ôû xí nghieäp toâcuõng vôùi moät giaù baùn, laøm nhö vaäy laø ñeå caûi thieän ñôøi soáng coâng nhaân khaùc .
 Töø nhöõng phaân tích teân ta thaáy raèng vieäc aùp duïng thaønh coâng Chuû Nghóa Tö Baûn nhaø nöôùc ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng caûi bieán saâu saéc trong caùch nhìn vaø trong caùch laøm cuûa giai caáp voâ saûn ñoái vôùi Chuû Nghóa Tö Baûn .Ñaây laø moâït vaán ñeà môùi meû caàn ñöôïc tieáp tuïc nghieân cöùu töø kinh nghieäm thöïc tieãn.
3.Taùc duïng cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc .
 Qua nhöõng phaân tích treân chuùng ta thaáy raèng vieäc phaùt trieån Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc trong thì kyø quaù ñoä leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi laø moät taát yeáu khaùch quan . Ñaây laø thöù Chuû Nghóa Tö Baûn “coù lôïi vaø caàn thieát” ,laø”ñieàu ñaùng mong ñôïi” cho chuùng ta.
 Theo Leâ Nin ,caàn phaûi nhaän thöùc roõ : Thöïc haønh Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc seõ coù lôïi cho ai ?
 Nöôùc Ñöùc luùc baáy giôø “laø ñænh cao veà kyõ thuaät ñaïi Tö Baûn Chuû Nghóa hieâïn ñaïi vaø veà toå chöùc coù keá hoaïch , phuïc tuøng chuû nghóa ñeá quoác gioáng_keû_tö saûn”.Neáu nhö thay theá chính quyeàn quaân phieät Ñöùc baèng chính quyeàn Xoâ Vieát thì nöôùc Ñöùc coù taát caû caùc ñieàu kieän ñeå xaây döïng thaønh coâng Chuû Nghóa Xaõ Hoäi .
 Vôùi thöïc traïng nöôùc Nga hieän nay thì ñieàu quan troïng tröôùc tieân laø phaûi phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát ,taêng leân ngay hoaëc trong moät thôøi gian ngaén baèng söï “du nhaäp”
 Chuû Nghóa Tö Baûn töø beân ngoaøi vaøo.Vaø taùc duïng ñaàu tieân cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc laø lôïi duïng söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc kó thuaät cuûa caùc nöôùc tö baûn phaùt trieån ñeå xaây döïng neàn ñaïi saûn xuaát coâng nghieäp.Qua ñoù giai caáp coâng nhaân coù theå hoïc taäp ñöôïc caùch quaûn lyù vaø toå chöùc moät neàn saûn xuaát lôùn , daàn khoâi phuïc laïi tính giai caáp ñaõ bò maát cuûa mình. “Chöøng naøo giai caáp coâng nhaân hoïc ñöôïc caùch saép ñaët toå chöùc saûn xuaát vôùi quy moâ lôùn” , chöøng naøo löïc löôïng saûn xuaát xaõ hoäi ñöôïc xaây döïng treân nhöõng phaùt minh môùi nhaát cuûa khoa hoïc hieän ñaïithì khi ñoù môùi coù theå noùi ñeán Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ñöôïc.
 Nöôùc Nga tieåu noâng bò bao truøm bôûi naïn ñaàu cô vaø tình traïng quan lieâu chuû ngiaõ mang tính heä thoáng , xaõ hoäi rôi vaøo khuûng hoaûng , tín nhieäm cuûa noâng daân ñoùi vôùi chính quyeàn Xoâ Vieát bò giaûm suùt nghieâm troïng .Chæ coù Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc môùi “cöùu nguy”ñöôïc cho neàn chuyeân chính voâ saûn.Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc seõ laø söï lieân hôïp neàn saûn xuaát nhoû laïi thaønh neàn ñaïi saûn xuaát , moät ñaëc tröng cuûa xaõ hoäi coäng saûn . Moät nöôùc tieåu noâng vôùi ñaïi ña soá nhöõng ngöôøi saûn xuaát haøng hoaù nhoû thì “tính töï phaùt tieåu tö saûn chieám öu theá vaø khoâng theå khoâng chieám öu theá” .Chính nhöõng ngöôøi tieåu tö saûn naøy ñang ngaám ngaàm phaù hoaïi söï ñoäc quyeàn cuûa Nhaø nöôùc XO Vieátbaèng vieäc ñaàu cô tích tröõ, choáng laïi caùc bieän phaùp kinh teá cuûa chính quyeàn.Nhöng khi Leânin ñöa ra thaønh phaàn kinh teá tö baûn nhaø nöôùc thì moäi ngöôøi ñeàu cho raêng chính Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc môùi laø keû thuø cuûa giai caáp voâ saûn .Vaäy thöïc chaát vaán ñeà ôû ñaây laø gì?Chuùng ta ñeàu bieát raèng cô sôû kinh teá cuûa naïn ñaàu côlaø taàng lôùp nhöõng keûtieåu tö höõu voâ cuøng roäng raõi ôû nöôùc Nga,coù ñaïi dieän cuûa mình trong moãi ngöôøi tieåu tö saûn, oû¬ ñaây khoâng phaûi laø Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ñaáu tanh vôùic1 maø laø giai caáp tieåu tö saûn coäng vôùi Chuû Nghóa Tö Baûn tö nhaân ñaáu tranh choáng laïi caû Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc vaø Chuû Nghóa Xaõ Hoäi .Nhö vaäy trong thôøi kyø quaù ñoä Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc seõ laø moät nhaân toá quan troïng giuôù giai caáp coâng nhaân sôùm hoaøn thaønh lyù töôûng cuûa mình .
Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc do nhaø nöôùc voâ saûn kieåm soaùt vaø ñieøu tieát coù theå ñaåy nhanh söï phaùt trieån ngay töùc khaéc neàn noâng nghieäp .Nhôø vieäc taêng nhanh löïc löôïng saûn xuaát trong noâng nghiieäp maø oån ñònh döôïc xaõ hoäi ,thoaùt khoûi khuûng hoaûng vaø phaàn naøo khaéc phuïc ñöôïc naïn ñaàu coû nhoû traøn lan 
Chính vôùi yù nghóa vai troø cuûa vieäc thöïc hieän Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc nhö vaäy maø Leânin noùi raèng ñoù laø ñieàu caàn thieát ñaùng moâng ñôïi trong dieàu kieän cuûa chính quyeàn Xoâ Vieát luùc baáy giôø .
	4.Caùc hình thöùc cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ñöôïc Leânin ñöa ra :
* Hình thöùc toâ nhöôïng :laø söï giao keøo ,söï lieân keát lieân minh giöõa chính quyeàn nhaø nöôùc Xoâ Vieát ,nghóalaø nhaø nöôùc voâ saûn vôùi Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc choáng laïi theá löïc phaùt trieån tö höõu ,ngöôøi nhaän toâ nhöôïng laø nhaø tö baûn .Nhöng trong hình thöùc naøy caû nhaø tö baûn laãn chính quyeàn Xoâ Vieát ñeàu nhaän ñöôïcnhöõng quyeàn lôïi nhaát ñònh.
 Ngöôøi nhaän toâ nhöôïng phaûi coù traùch nhieäm caûi thieän ñôøi soáng coâng nhaân trong caùc xí nghieäp toâ nhöôïng sao cho ñaït tôùi möùc soáng trung bình cuûa nöôùc ngoaøi.
 Ngoaøi ra ngöôøi nhaän toâ nhöôïng phaûi baùn theâm cho chính quyeân Xoâ Vieát (neáu coù yeâu caàu )töø 50%ñeán 100%soá löôïng saûn phaåm tieâu duøng cho caùc coâng nhaân caùc xí nghieäp khaùc cuõng vôùi giaù nhö treân ñeå caûi thieän ñôøi soáng coâng nhaân khaùc .
 Ñieàu kieän traû löông cho coâng nhaân seõ quy ñinh rieâng trong töøng hôïp ñoàng ñaûm baûo möùc soáng cho coâng nhaân .Coâng ñoaøn coù quyeàn ñoøi cuûa Nga cuõng nhö luaät leä cuûa Nga ñoái vôùi baûn hôïp ñoàng ñoù.Phaûi toân troïng caùc ñaïo luaät cuû Nga nhö ñieàu kieän lao ñoäng , veà kì haïn phaùt löôngKhoâng cho caùc chuyeân gia öu tuù laøm vieäc trong caùc xí nghieäp toâ nhöôïng ,hôp ddooøng phaûi ñöôïc giaùm saùt .
	*Caùc hôïp taùc xaõ :laø moät hình thöùc cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc theo quan nieäm ban ñaàu cuûa Leânin nhöng sau naøy oâng cho raèng trong thöïc teá toàn taïi hai hình thöùc hôïp taùc xa õ tö baûn chuû nghóa vaø Xaõ Hoäi Chuû Nghóa trong loøng cheá ñoä XoâVieát ñöôïc coi laø moät hình thöùc cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc 
 Ñaëc tröng caùc xí nghieäp cuûa hình thöùc naøy laøsöï keát hôïp giöaõ tö baûn tö nhaân xaây döïng treân ñaát ñai thuoäc veà xaõ hoäi vôùi nhöõng xí nghieäp kieåu xaõ hoäi chuû nghóa chính coáng .Chuû Nghóa Tö Baûn hôïp taùc xaõ gioáng Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ôû choã noù taïo ñieàu kieïn cho sôïkieåm keâ kieåm soaùt theo doõi nhöõng quan heä ñaõ ghi trong hôïp ñoàng giöõa nhaø nöôùc vôùi tö baûn vaø taïo ñieàu kieän cho haøng trieäu ngöôøi vaø toaøn boä daânchuùng chuaån bò cho böôùc quaù ñoä trong töông lai.töø Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi .
 Cheá hôïp taùc döïa treân cô sôû neàn saûn xuaát tieåu coâng nghieäp ,treân neàn saûn xuaát thuû coâng maø moät boä phaän mang tính gia tröôûng.phaûi cho caù hôïp taùc xaõ höôûng ôu ñaõi veà taøi chính ngaân haøng .Theo Leânin ñaây laø moät hoaït ñoäng vaên minh laø cheá doä xaõ hoäi Xaõ Hoäi Chuû Nghóa .
	*Hình thôùc ñaïi uyû thaùc :Hình thôùc naøy laø nhaø nöôùc loâi cuoán nhaø tö baûn vôùi tö caùch moät nhf buoân ,traû cho hoï soá tieàn hoa hoàng ñeå hoï baùn saûn phaåm cuûa nhaø nöôùc vaø mua saûn phaåm cuûa nhaø saûn xuaát nhoû.
*Cho nhaø tö baûn trong nöôùc thueâ caùc xí nghieäp vuøng moû ,röøng ,ñaát :Hình thöùc naøy gioáng nhö hình thöùc toâ nhöôïng Nhöng ñoái vôùi toâ ngöôøi]ông khoâng phaûi laø tö baûn ngöôøi[cs ngoaøi maø laø tö baûn trong nöôùc .Hình thöùc nay ñöôïc coi laø hình thöùc rieâng bieät ñeå phaân bieät noù vôùi hình thöùc töông töï nhöng ñoái töôïng thueâ chæ laø tö baûn trong nöôùc.
*Cho coâng nhaân thueâ nhöng haàm moû nhoû :Qua thöïc tieãn Leânin ruùt ra moät hình thöùc nöõa cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc laø: cho coâng nhaân thueâ nhöõng haàm moû .noâng daân naøy hoaït ñoâng theo kieåu noäp toâ cho nhaø nöôùc Ñaây cuõng laø kieåu cho thueâ nhöng ñoái töôïng cho thueâ theo caùch noùi cuûa leânin laø nhöng tieåu tö baûn .
*Coâng ty hôïp doanh:Hoaït ñoäng cuûa caùc coâng ty naøy laø trong lónh vöïc thöông nghieäp ,ñöôïc thaønh laäp theo theå thöùc tieàn voán moät phaàn laø cuûa tö baûn tö nhaân ,ngoaøi ra cuûa tö baûn nöôùc ngoaøi va moät phaàn laøchính quyeàn Xoâ Vieát .
5-YÙ nghóa cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc trong thôøi kyø quaù ñoï leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi noùi chung vaø cuûa nhaø nöôùc Xoâ Vieát luùc baáy giôø noùi rieâng :
Kinh teá Tö baûn Nhaø nöôùc coù vai troø quan troïng trong vieäc ñoäng vieân tieàm naêng to lôùn veà voán ,coâng ngheä ,khaû naêng toå chôùc quaûn lyùcuûa caùc nhsaø tö baûn vì lôïi ích cuûa rieâng hoï cuõng nhô cuûa coâng cuoäc xaây döïng ñaát nöôùc bôûi theo A.Smith:”Lôi ích caø nhaân seõ laø loaïi daàu nhôøn toát nhaát ñeå laøm chaïy caùc baùnh xe cuûa toaøn neàn kinh teá “.
Rieâng chính saùch Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ,qua caùc taøi lieäu vaø söï ñaùnh giaù cho ñeán naêm1924.nhìn chungñaõ mang laïi cho nöôc Nga Xoâ Vieát nhöõng taùcduïng tích cöïc nhaát ñònh goùp phaàn laøm soáng ddoongj neàn kinh teá ñaõ suy suïp töø sau chieán tranh . Nhôø toâ nhöôïng vôùi nöôùc ngoaøi , nhieàu ngaønh coâng nghieäp quan troïng (nhaát laø khai thaùc daàu ) ñaõ phaùt trieån ,nhieàu kinh nghieäm tieán tieán vôùi kó thuaät , thieát bò hieän ñaïi cuûa neàn saûn xuaát lôùn tö baûn chuû nghóa ñöôïc ñôa vaøo quy trình saûn xuaát ,mang laïi hieäu quûa cao .Toâ nhöôïng cuøng caùc coâng ty hôïp doanh ñaõ goùp phaàn phaùt trieån saûn xuaát haøng hoaù ,taêng theâm dôï trôõ ngoaïi teä cho ñaát nöôùc , môû roäng caùc quan heä lieân doanh ,lieân keát kinh teá trong caùc lónh vôïc ñaàu tô saûn xuaát ,chuyeån giao coâng ngheä tieân tieán vaø phaùt trieån ngoaïi thöông vôùi caùc nöôùc tö baûn phöông Taây .Thoâng qua caùc hoaït ñoäng cuûa cacs coâng ty hôïp doanh ,nhöõng ngöôøi coäng saûn Nga coù theå thöïc söï hoïc caùch buoân baùn ,ñieàu maø Leânin tö baûn thöøông noùi laø nhieäm vuï raát quan troïng .Hoaït ñoäng cuûa caùc xí nghieäp cho thueâ ñaõ goùp phaàn giuùp nhaø nöôùc Xoâ Vieát duy trì hoaït ñoäng ôû caùc cô sôû kinh teá ,taêng theâm saûn phaåm cho xaõ hoäi ,vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng .Hình thôùc ñaïi lyù thöông nghieäpvaø caùc hôïp taùc xaõ tö baûn chuû nghóa tong caùc lónh vôïc saûn xuaát ,tín duïng vaø tieâu thuï ñaõ goùp phaàn phaùt trieån heä thoáng thöông nghieäp Xaõ Hoäi Chuû Nghóa ,ñaåy nhanh quaù trình troa ñoåi ,löu thoâng haøng hoaù tieàn teä ,laøm soáng ñoïng neàn saûn xuaát nhoû ,qua ñoù caûi bieán nhgeà tieåu noâng ,noái lieàn quan heä trao ñoåi coâng- noâng nghieäp ,thaønh thò -noâng thoân giöõa trong nöôùc vaø quoác teá
Thöïc hieân chính saùch môùi (NEP) maø moät phaàn ñaëc tröng laø Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ,chính quyeàn XoâVieát ñaõ giöõ nhöõng vò trí vöõng chaéc trong noâng nghieäp vaø coâng nghieäp vaø coù khaû naêng tieán leân ñöôïc .Noâng daân vöøa loøng ,coâng nghieäp vaø noâng nghieäp ñang hoài sinh vaø phaùt trieån .Ñoù laø moät thaéng lôïi cuûa chính quyeàn Xoâ Vieát noùi rieâng vaø cuûa neàn kinh teá trong thôøi kyø qua ñoä noùi chung.Tuy nhieân so vöùi söï moâng muoán ,muïc tieâu ban ñaàu ñaët cuûa Leânin thì keát quaû thöïc haønh cheá ñoä naøy vaãn coøn raát thaáp .Nguyeân nhaân quan troïng nhaát laø Chuû Nghóa Tö Baûn ñeá quoác vaãn ñang tìm caùch boùp cheát chính quyeàn XoâVieát ,vì theá söï hôïp taùc ,ñaàu tö cuûa Tö baûn nöôùc ngoaøi vaøo Lieân Xoâk ñaït ñöôïc nhö söï moâng muoán.
B-Vaân duïng ôû Vieät Nam.
 I-Tính taát yeáu khaùch quan phaûi söû duïng Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ôû Vieät Nam
 1.Tình traïng moät neàn kinh teá töø xuaát phat ñieåm thaàp:
-Tröôùc khi Phaùp thuoäc nöôùc Vieät Nam coù moät neàn saûn xuaát noâng nghieäp phong kieán laïc haäu .Vôùi sôï saâm löôïc cuûa thöïc daân Phaùpvaø nay laø ñeá quoác Myõ ,Phaùt xít nhaät vaø hai cuoäc khaùng chieán tröôøng kyø ñaõ laøm cho neàn kinh teá nöôùc ta ra vaøo tình traïng kieät queä ,chuùng vô veùt taøi nguyeân ,baàn cuøng hoaù ñôøi soáng con ngöôøi ñeå deã cai trò ,beân caïnh ñoù laø neàn noâng nghieäp vôùi cô sôû haï taàng thaáp keùm,trình ñoï kyõ thuaät coâng ngheä laïc haäu..
 Böôùc ra khoûi cuoäc chieân tranh ñeå vöïc daäy moät neàn kinh teá ñaõ voán saün khoù laïi coù moät böôùc phaùt trieån sai laàm cuûa nöôùc ta laø duy trì quaù laâu cheá ñoä taäp trung bao caáp trì hoaõn söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá ,laøm cho neàn kinh teá khoâng theå phaùt trieån hôn ñöôïc do aùp duïng daäp khuoân maùy moùc moâ hinh tröôùc ñaây cuûa Lieân Xoâ
 Cuõng may ñaûng vaø nhaø nöôùc ta ñaõ sôùm nhaän ra ñöôïc sai laàm vaø kòp thôøi söûa sai sau ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VIII (1986) ñöa ra ñöoøng loái môû cöûa neàn kinh teá ,neàn kinh teá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc laø moät neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn ,nhieàu hình thöùc sôû huõ­ khaùc nhau ,nhöng Chuû Nghóa Xaõ Hoäi laø coâng höõu tö lieäu saûn xuaát vaø duøng quaûn lyù nhaø nöôùc veà kinh teá laø chính coøn sôû höõu nhaø nöôùc veà tö baûn vôùi thaønh phaàn kinh teá tö baûn nhaø nöôùc cuõng laø moät trong nhöõng thaønh phaàn kinh teá quan troïng cuaûn nöôùc ta 
 2. Do yeâu caàu cuûa söï vaän duïng quy luaät quan heä saûn xuaát pahæ phuø hôïp vôùi tính chaát vaø trình ñoä phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát ôû moät nöôùc noâng nghieäp laïc haäu 
 Cuõng nhö lyù luaän ôû phaàn treân nöôùc ta ñang traûi qua thôøi kyø quaù ñoä ,moïi saûn xuaát nhoû laïc haäu khoâng cho pheùo chuùng ta ñi leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi baèng con ñöøng tröïc tieáp ,khoâng theå ñoát chaùy giai ñoaïn ,ñoù laø moät taát yeáu khaùch quan ,Nghieân cöùu lyù luaän cuûa Leânin veà Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ñaõ môû ra cho ta moät moâ hình giaùn tieáp ñi leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi thoâng qua caùc hình thöùc kinh teá tö baûn nhaø nöôùc
 Chuû Nghóa XaÕ Hoäi laø saûn phaûm baäc cao cuûa Chuû Nghóa Tö Baûn ,vì vaäy ta khoâng theå aùp duïng caùc quan heä saûn xuaát Chr Nghóa Xaõ Hoäi vaøo moät neàn kinh teá tieåu noâng ,keùm phaùt trieån .Noù khoâng nhöõng kìm haõm söï phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát maø coøn laøm sai leäch nhöõng nhaän thöùc veà Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ,neàn kinh teá ñaát nöôùc rôi vaøo khuûng hoaûng toaøn dieän, saâu saéc .Thöïc traïng kinh teá thôøi kyø keá hoaïch hoaù ñaõ xhöùng minh sai laàm naøy .Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc laø hình thöùc quan troïng ,quaù ñoä ,thieáu hoaëc khoâng qua caùc hinh thöùc trung gian coù tính chaát quaù ñoä naøy thì saûn xuaát nhoû khoâng theå leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ñöôïc 
 3. Töø yeâu caàu phaûi nhanh choùng hieän ñaïi hoaù löïc löôïng saûn xuaát .
 Döôùi goùc nhìn lòch söû coâng nghieäp hoaù laø nhieäm vuï chuûa Chuû Nghóa Tö Baûn ,maø leõ ra theo con ñöôøng phaùt trieån tuaàn töï seõ traûi qua .NhöngÑaûng vaø nhaân daân ta ñaõ löïa choïn con ñöôøng ñi leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi khoâng qua cheá ñoä Tö Baûn Chuû Nghóa .Con ñöôøng ruùt ngaén ñaùng keå veà maët thôøi gian phaùt trieån leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ñaõ ñaët nöôùc ta vaøo moät tình theá khoù khaên khi phaûi tìm caùch coâng nghieäp hoaù ,hieä ñaïi hoaù löïc löôïng saûn xuaát ñeå coù cô sôû vaät chaùt kyõ thuaät baûo ñaûm cho söï toàn taïi cuûa Chuû Nghóa Xaõ Hoäi .Vieäc löïa choïn con ñöoøng phaùt trieån cuõng phaûi tính ñeùn nhöõng yeáu toá ñaëc tröng cuûa thôøi ñaïi nhö trình ñoä phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaït hay Chuû Nghóa Tö Baûn ñaõ chuyeån sang moät hình thöùc môùi .Chuû Nghóa Tö Baûn ñoäc quyeàn Nhaø nöôùc ,töùc laø tình hình hieän nay cuûa nöôùc ta ñaõ khaùc xa thôøi Leânin .Ñieàu naøy ñoøi hoûi Ñaûng vaø Nhaø nöôùc Vieät Nam phaûi coù nhöõng saùng taïo môùi trong vieäc vaän duïng tö töôûng cuûa Leânin ñeå ñöa ñaát nöôùc nhanh choùng thoaùt khoi khuûng hoaûng .
 Nhöng vieäc söû duïng ngay quan heä saûn xuaát Tö Baûn Chuû Nghóa ñaët döoùi söï kieåm keâ ,kieåm soaùt cuûa nhaø nöôùc ñeå xaây döïng neân coâng nghieäp lôùn _cô sôû vaät chaát cuûa Chuû Nghóa Xaõ Hoäi seõ luoân laø söï löïa chon ñuùng ñaén .Hôn theá nöõa ,ñeå Chuû Nghóa Xaõ Hoäi hoaøn toaøn chieán thaén Chuû Nghóa Tö Baûn khi maø Chuû Nghóa Tö Baûn ñaõ ñaït trình ñoä phaùt trieån cao döïa treân nhöõng thaønh töïa cuûa cuoäc caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä hieân ñaïi ,thì löïc löôïng saûn xuaát maø nhaø nöôùc ta taïo döïng phaûi ñaït trình ñoä hieän ñaïi .Vì vaäy chæ coøn caùch duy nhaát laø söû duïng roäng raõi caùc hình thöùc kinh teá cua Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc 
 * Do nhu caàu xaây döïng saûn xuaát theo ñònh höôùng Xaõ Hoäi Chuû Nghóa cuûa neàn kinh teá haøng hoaù .
 Cho tôi thôøi ñieåm naøy ,tính chaát haøng hoaù cuûa neàn kinh teá Xaõ Hoäi Chuû Nghóa ñaõ ñöïc chöùng minh laø ñuùng ñaén .Sau söï suïp ñoå cuûa Lieân Xoâ vaø caùc nöôùc Ñoâng Aâu .caùc nöôùc Xaõ Hoäi Chuû Nghóa coøn laïi ñeàu thay ñoåi ñöôøng loái phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa mình .ÔÛ Vieät Nam ,ñeå naâng cao trình ñoä xaõ hoâih hoaù saûn xuaát ,chuùng ta chuyeån höôùng sang neàn kinh teá haøng hoaù nhieàu thaønh phaàn vaän ñoäng theo cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc .Theá nhöng moät vaán ñeà ñaët ra laø laøm theá naøo haïn cheá ñöôïc tính töï phaùt Tu Baûn Chuû Nghóa ,höông Chuû Nghóa Tö Baûn vaøo con ñöôøng phaùt trieån cuûa Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ,ñieàu ñoù laïi lieân quan ñeán ñònh höôùng Xaõ Hoäi chuû Nghóa cuûa neàn kinh teá .Muoán vaäy nhaát thieát phaûi höôùng caùc quan heä saûn xuaát Tö Baûn Chuû Nghóa vaøo con ñöông Chuû Nghóa Tö Baûn Nhaø Nöôùc ,lam “ maét xích trung gian” noái lieàn giöõa saûn xuaát nhoû vôùi saûn xuaát lôùn Chuû Nghóa Xaõ Hoäi : phaûi dung naïp “ Chuû Nghóa Tö Baûn trong vaø ngoaøi nöôùc hoaït ñoâng döôùi söï kieåm keâ ,kieåm soaùt ,höôùng daãn cuûa nhaø nöôùc ,,thoâng qua caùc hình thöùc kinh teá tö baûn nhaø nöôùc ,moät hình thöùc gaén vôùi hình thöùc kinh teá nhaø nöôùc vaø kinh teá hôïp taùc .
 Baèng caùch ñoù ,moät maët seõ naâng cao trình ñoä xaõ hoäi hoa saûn xuaát theo ñònh höôùng Xaõ Hoäi Chuû Nghóa ôû beân trong cuûa neàn kinh teá ,maët khaùc cho pheùp söû duïng toát nhaát nhöõng thaønh quaû phaùt trieån cuûa nhaân loaïi vaøo söï nghieäp xaây döïng Chuû Nghóa Xaõ Hoäi ôû nöôùc ta.
 *. Do yeâu caàu thöïc hieän taêng tröôûng vaø phaùt trieån beàn vöõng muïc tieâu : “daân giaøu” . “ nöôùc maïnh” , “ xaõ hoäi coâng baèng vaên minh” vaø Chuû Nghóa Xaõ Hoäi 
 Cho ñeán nay chuùng ta khoâng coøn aûo töoûng sôùm coù moät ngaøy xaõ hoäi toát ñeïp trong khi neàn kinh teá coøn keùm phaùt trieån ,naêng suaát lao ñoäng thaáp ,khoa hoïc kysx thuaät