Tiểu luận Hệ sinh thái rạn san hô vùng biển quần đảo Trường Sa - Việt Nam
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tiểu luận Hệ sinh thái rạn san hô vùng biển quần đảo Trường Sa - Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Tiểu luận Hệ sinh thái rạn san hô vùng biển quần đảo Trường Sa - Việt Nam
BӜ &Ð1*7+ѬѪ1* 75ѬӠ1*ĈҤI HӐC CÔNG NGHIӊP TP.HCM VIӊN CÔNG NGHӊ SINH HӐC & THӴC PHҬM MÔN: SINH THÁI HӐC TIӆU LUҰN: HӋ sinh thái rҥn san hô vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa - ViӋt Nam BӜ &Ð1*7+ѬѪ1* 75ѬӠ1*ĈҤI HӐC CÔNG NGHIӊP TP.HCM VIӊN CÔNG NGHӊ SINH HӐC & THӴC PHҬM MÔN: SINH THÁI HӐC TIӆU LUҰN: HӋ sinh thái rҥn san hô vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa - ViӋt Nam GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ Nhóm 2: LӟSĈ+6+/7 1. Lӳ Khánh Duy 11306331 2. Tӕng Thӏ Thanh Thúy 11261831 3. NguyӉn Thanh Thúy 11307391 4. Trҫn Thӏ Minh Thùy 11276771 5. Nhan Minh Trí 11270841 6. PhҥP'ѭѫQJ7~7ULQK 11315091 7. Phan NguyӉn Thanh TuyӅn 11299711 73+&0WKiQJQăP NHҰN XÉT CӪA GIÁO VIÊN ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... «««QJj\«WKiQJ«QăP«« Ký tên MӨC LӨC I. MӢ ĈҪU ................................................................................................................. 1 II. NӜI DUNG ............................................................................................................. 3 1. San hô và rҥn san hô ............................................................................................ 3 1.1 San hô ........................................................................................................... 3 1.2 Rҥn san hô ..................................................................................................... 5 2. HӋ sinh thái rҥn san hô quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa .......................................................13 ĈLӅu kiӋn sinh thái hình thành và phát triӇn ..................................................13 ĈһFÿLӇm tӵ nhiên ........................................................................................16 2.3 Quҫn xã sinh vұt sӕng trên rҥn san hô quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa ..........................16 9DLWUzêQJKƭD ..............................................................................................18 3. Tình hình khai thác .............................................................................................23 3.1 HiӋn trҥng sӱ dөng và khai thác ....................................................................23 3.2 Các mӕLÿHGӑa .............................................................................................27 III. KӂT LUҰN VÀ KIӂN NGHӎ ...............................................................................29 1. KӃt luұn ..............................................................................................................29 1.1 Nguӗn lӧi sinh vұt và vai trò trong sinh thái .................................................29 1.2 HiӋn trҥng khai thác thӵc tӃ ..............................................................................29 3. KiӃn nghӏ FiFSKѭѫQJSKiSNKDLWKiFVӱ dөng hӧp lý ........................................30 TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 1 ,0ӢĈҪ8 9LӋW1DPQҵPErQEӡ7k\FӫD%LӇQĈ{QJPӝWELӇQOӟQTXDQWUӑQJFӫDNKXYӵF YjWKӃJLӟL9ӟLNPÿѭӡQJEӡELӇQWUҧLGjLWUrQYƭÿӝFKҥ\TXDWӍQKWKjQK SKӕJӗPKX\ӋQWKӏ[mYӟL[mSKѭӡQJWURQJÿyFyKX\ӋQÿҧR[mÿҧR 9LӋW1DPÿmWKXK~WWULӋXQJѭӡLVӕQJӣYHQEӡYjYҥQQJѭӡLVӕQJӣFiFÿҧR +uQK1JX͛QWKͯ\K̫LV̫Q %LӇQQѭӟFWDFyNKRҧQJORjLVLQKYұWFѭWU~WURQJKѫQNLӇXKӋVLQKWKiL ÿLӇQKuQKWKXӝF YQJÿDGҥQJVLQKKӑFELӇQNKiFQKDX7UӳOѭӧQJKҧLVҧQELӇQ9LӋW 1DPGDRÿӝQJWURQJNKRҧQJ - WULӋXWҩQQăPYӟLNKҧQăQJNKDLWKiF - 1,6 WULӋXWҩQQăP7URQJÿyWUӳOѭӧQJFiQәLYjÿi\ӣYQJELӇQTXҫQÿҧR7UѭӡQJ6DWX\ FKѭDFyVӕOLӋXFөWKӇQKѭQJÿѭӧFGӵÿRiQOjQѫLWұSWUXQJOѭӧQJOӟQWKӫ\KҧLVҧQFҫQ SKҧLFyKѭӟQJNKDLWKiFYjSKiWWULӇQOkXGjL+ҫXKӃWFiFORjLWKӫ\VҧQWKѭӡQJÿXXӧF WұSWUXQJӣFiFUҥQVDQK{YjWKҧPFӓELӇQÿk\ FNJQJOjQKӳQJKӋVLQKWKiLQKҥ\FҧP ÿѭӧF[HPOjKӋVLQK WKiLFKӍWKӏ7Kӫ\KҧLVҧQӣÿk\QӃXEӏNKDLWKiFTXiPӭFFyWKӇ TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 2 GүQÿӃQVX\NLӋWÿӗQJWKӡLWiFÿӝQJÿӃQP{LWUѭӡQJELӇQGүQÿӃQҧQKKѭӣQJÿӡLVӕQJ VLQKKRҥWFӫDFRQQJѭӡL ĈӇKLӇXU}KѫQYӅKӋVLQKWKiLUҥQVDQK{YQJELӇQTXҫQÿҧR7UѭӡQJ6DQyLULrQJ YjYjKӋVLQKWKiLUҥQVDQK{WUrQWKӃJLӟLQyLFK~QJ1KyPFK~QJHP[LQWKӵFKLӋQEjL báo cáo +ӋVLQKWKiLUҥQVDQK{YQJELӇQTXҫQÿҧR7UѭӡQJ6D- 9LӋW1DP. ĈҥLGѭѫQJOjPӝWWKӃJLӟLPrQKP{QJYjFzQQKLӅXÿLӅXEtҭQQJD\FҧPӝWKӋ VLQKWKiLUҥQVDQK{QKӓWӗQWҥLWURQJÿҥLGѭѫQJYүQFzQQKLӅXÿLӅXPjFRQQJѭӡLFҫQ SKҧLWuPKLӇX9LӋFWKLӃXVyWOjÿLӅXNKyFyWKӇWUiQKNKӓLPRQJWKҫ\YjFiFEҥQÿyQJ JySJL~SEjLEiRFiRKRjQWKLӋQKѫQ TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 3 ,,1Ӝ,'81* 1. 6DQK{YjUҥQVDQK{ 1.1 San hô San hô là các sinh vұt biӇn thuӝc lӟp San hô (Anthozoa) tӗn tҥLGѭӟi dҥng các thӇ polip nhӓ giӕng hҧi quǤWKѭӡng sӕng thành các quҫn thӇ gӗm nhiӅu cá thӇ giӕng hӋt nhau. Các cá thӇ này tiӃt ra cacbonat canxi ÿӇ tҥo bӝ [ѭѫQJFӭng, xây nên các rҥn san hô tҥi các vùng biӇn nhiӋWÿӟi. Tuy mӝWÿҫXVDQK{WU{QJQKѭPӝWFѫWKӇ sӕQJQKѭQJQyWKӵFUDOjÿҫu cӫa nhiӅu cá thӇ giӕng nhau hoàn toàn vӅ di truyӅQÿyOjFiFpolip. Các polip là các sinh vұWÿDEào vӟi nguӗn thӭFăQOà nhiӅu loҥi sinh vұt nhӓ KѫQWӯ sinh vұt phù du tӟi các loài cá nhӓ. Hình : *L̫LSK̳XP͡WSROLSVDQK{ 3ROLS WKѭӡQJFyÿѭӡng kính mӝt vài milimet, cҩu tҥo bӣi mӝt lӟp biӇu mô bên ngoài và mӝt lӟp mô bên trong giӕQJQKѭsӭa ÿѭӧc gӑi là ngoҥi chҩt. Polip có hình TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 4 dҥQJÿӕi xӭng trөc vӟi các xúc tu mӑc quanh mӝt cái miӋng ӣ giӳa - cӱa duy nhҩt tӟi xoang vӏ (hay dҥ dày), cҧ thӭFăQYà bã thҧLÿӅXÿLTXDFiLPLӋng này. Dҥ GjLÿyQJNtQWҥLÿi\SROLSQѫLELӇu mô tҥo mӝt bӝ [ѭѫQJQJRjLÿѭӧc gӑi là ÿƭDQӅn. Bӝ [ѭѫQJQj\ÿѭӧc hình thành bӣi mӝt vành hình khuyên chӭa canxi ngày càng dҫy thêm. Các cҩu trúc này phát triӇn theo chiӅu thҷQJÿӭng và thành mӝt dҥng ӕng tӯ ÿi\SROLSFKRSKpSQyco vào trong bӝ [ѭѫQJQJRjLNKLFҫn trú ҭn. Polip mӑc bҵng cách phát triӇn khoang hình cӕc (calices) theo chiӅu dӑFÿ{LNKL FKLDWKjQKYiFKQJăQÿӇ tҥo mӝWÿƭDQӅn mӟLFDRKѫQ4XDQKLӅu thӃ hӋ, kiӇu phát triӇn này tҥo nên các cҩu trúc san hô lӟn chӭa canxi, và lâu dài tҥo thành các rҥn san hô. Sӵ hình thành bӝ [ѭѫQJ QJRjL FKӭa canxi là kӃt quҧ cӫa viӋc polip kӃt lҳng aragonit khoáng tӯ các ion FDQ[LWKXÿѭӧc tӯ WURQJQѭӟc biӇn. Tuy khác nhau tùy theo loài và ÿLӅu kiӋQP{L WUѭӡng, tӕFÿӝ kӃt lҳng có thӇ ÿҥt mӭF JPðSROLSQJj\ DR[ѫ yard vuông/da\ĈLӅu này phө thuӝc mӭFÿӝ ánh sáng (sҧQOѭӧQJEDQÿêm thҩSKѫQ 90% so vӟi giӳDWUѭD Các xúc tu cӫa polip bүy mӗi bҵng cách sӱ dөng các tӃ EjRFKkPÿѭӧc gӑi là nematocystĈk\OjFiFWӃ bào chuyên bҳt và làm tê liӋt các con mӗLQKѭsinh vұt phù du, khi có tiӃp xúc, nó phҧn ӭng rҩt nhanh bҵng cách tiêm chҩWÿӝc vào con mӗi. Các chҩWÿӝFQj\WKѭӡng yӃXQKѭQJӣ san hô lӱDQyÿӫ mҥQKÿӇ gây tәQWKѭѫQJFKRFRQ QJѭӡi. Các loài sӭa và hҧi quǤ cNJng có nematocyst. ChҩWÿӝc mà nematocyst tiêm vào con mӗi có tác dөng làm tê liӋt hoһc giӃt chӃt con mӗLVDXÿyFiF[~FWXNpRFRQPӗi vào trong dҥ dày cӫa polip bҵng mӝt dҧi biӇu mô co dãn ÿѭӧFÿѭӧc gӑi là hҫu. Các polip kӃt nӕi vӟi nhau qua mӝt hӋ thӕng phӭc tҥp gӗm các kênh hô hҩp tiêu hóa cho phép chúng chia sҿ ÿáng kӇ các chҩWGLQKGѭӥng và các sinh vұt cӝQJVLQKĈӕi vӟi các loài san hô mӅPFiFNrQKQj\Fyÿѭӡng kính khoҧng 50-ȝPYjFKRSKpS vұn chuyӇn cҧ các chҩt cӫa quá trình WUDRÿәi chҩt và các thành phҫn tӃ bào. TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 5 Ngoài viӋc dùng sinh vұt phù du làm thӭc ăQQKLӅu loài san hô, cNJQJQKѭcác nhóm Thích ti (CnidariaNKiFQKѭKҧi quǤ (ví dө chi Aiptasia), hình thành mӝt quan hӋ cӝng sinh vӟi nhóm tҧRYjQJÿѫQEjRthuӝc chi Symbiodinium7K{QJWKѭӡng, mӝt polip sӁ sӕng cùng mӝt loҥi tҧo cө thӇ. Thông qua quang hӧp, tҧo cung cҩSQăQJOѭӧng cho san hô và giúp san hô trong quá trình canxi hóa. TҧRKѭӣng lӧi tӯ mӝWP{LWUѭӡng an toàn, và sӱ dөQJÿL{[tWFDFERQYà các chҩt chӭDQLWѫPjSROLSWKҧLUD'Rÿyhҫu hӃt san hô phө thuӝc vào ánh sáng mһt trӡi và phát triӇn ӣ các vùng Qѭӟc trong và Q{QJWKѭӡng ӣ ÿӝ sâu không tӟi 60 m (200 ft). San hô có thӇ ÿyQJJyS Oӟn cho cҩu trúc vұt lý cӫa các rҥn san hô phát triӇn ӣ nhӳng vùng biӇn nhiӋWÿӟi hoһc cұn nhiӋWÿӟi. 1.2 5ҥQVDQK{ Hình : M͡t r̩QVDQK{ÿL͋n hình. TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 6 5ҥQVDQ hô hay ám tiêu san hô OjFҩXWU~Faragonit ÿѭӧFWҥREӣLFiFFѫWKӇVӕQJ &iFUҥQVDQK{WKѭӡQJÿѭӧFWKҩ\ӣFiFYQJELӇQQKLӋWÿӟLQ{QJPjWURQJQѭӟFFytW KRһFNK{QJFyGLQKGѭӥQJ0ӭFGLQKGѭӥQJFDRFKҷQJKҥQQKѭQѭӟFWKҧLWӯFiFYQJ Q{QJQJKLӋSFyWKӇOjPKҥLUҥQVDQK{GRVӵSKiWWULӇQQKDQKFӫD WҧR7ҥLKҫXKӃWFiF UҥQVDQK{VLQKYұWWKӕQJWUӏOjFiFORjLsan hô ÿiFiFTXҫQWKӇWKtFKWLWҥRUDEӝ[ѭѫQJ QJRjLEҵQJcacbonat canxi (ÿiY{L6ӵWtFKONJ\FiFFKҩWWҥR[ѭѫQJEӏSKiYӥYjGӗQ ÿӕQJEӣLVyQJELӇQYjVӵ[kPWKӵFVLQKKӑFWҥRQrQFҩXWU~FÿiY{LOӟQQkQJÿӥVDQK{ ÿDQJVӕQJYjOjPFKӛWU~ҭQFKRUҩWQKLӅXORjLÿӝQJWKӵFYұWNKiF7X\VDQK{ÿѭӧF WuPWKҩ\ӣFҧFiFYQJELӇQQKLӋWÿӟLFNJQJQKѭ{QÿӟLQKѭQJFiFUҥQVDQK{FKӍKunh WKjQKӣNKXYӵFKDLErQÿѭӡQJ[tFKÿҥRWUҧL WӯYƭÿӝ%ҳFÿӃQ1DPPһFG FiF ORҥLVDQK{ WҥRUҥQNK{QJVӕQJ WҥLFiFÿӝVkXTXiPIWQKLӋWÿӝFyҧQK KѭӣQJtWKѫQÿӃQSKkQEӕFӫDVDQK{QKѭQJQJѭӡLWDWKѭӡQJFKRUҵQJNK{QJFyVDQK{ VӕQJ WURQJQKӳQJYQJQѭӟFFyQKLӋWÿӝGѭӟLoC. 5ҥQVDQK{ÿѭӧF[k\GӵQJWӯFiFWKӃKӋUDQK{WҥRUҥQYjFiFVLQKYұWNKiFYӟL FҩXWҥRFѫWKӇFKӭDcacbonat canxi9tGөNKLPӝW ÿҫXVDQK{VLQKWUѭӣQJQyWҥRPӝW FҩX WU~F[ѭѫQJEDRTXDQKPӛLpolip PӟL6RQJ FiF ORjL VLQK YұW QKѭ Fi YҽW, nhím ELӇQ, KҧLPLrQYjFiFOӵFNKiFOjPYӥFiFEӝ[ѭѫQJVDQK{WKjQKFiFPҧQKQKӓOҩS FiFFKӛWUӕQJWURQJFҩXWU~FUҥQ1KLӅXVLQKYұWNKiFWURQJFӝQJÿӗQJUҥQVDQK{FNJQJ ÿyQJJySEӝ[ѭѫQJFDFERQDWFDQ[LFӫDPuQKPӝWFiFKWѭѫQJWӵ&iFORjL WҧRVDQK{ (Coralline algaeJӗPWҧR]RR[DQWKHODWSymbiodinium sppYjWҧRVӧLOjQKӳQJQKkQ WӕÿyQJJySTXDQWUӑQJÿӕLYӟLFҩXWU~FUҥQӣQKӳQJSKҫQUҥQSKҧLFKӏXVyQJOӟQYtGө PһW UҥQÿӕLGLӋQYӟLÿҥLGѭѫQJ&iF ORjL WҧRQj\[k\UҥQEҵQJFiF WLӃWÿiY{L WKjQK WӯQJOӟSSKӫOrQEӅPһWFӫDUҥQQKӡÿyOjPWăQJWtQKÿӗQJQKҩWYӅFҩXWU~FFӫDUҥQ 1.2.1 6ӵKuQKWKjQKUҥQVDQK{ 6ӵKuQKWKjQKYjSKiWWULӇQUҥQVDQK{ TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 7 1KѭÿmQyLUҥn san hô là các thành phҫn tҥo cacbonat canxi có nguӗn gӕc sinh vұWWURQJÿyVDQK{Wҥo rҥQÿyQJYDLWUzTXDQWUӑng trong viӋc hình thành và phát triӇn cӫa rҥQVDQK{VDXÿyÿӃn rong vôi và các sinh vұt khác. Rҥn san hô gӗm hai phҫn chính: phҫn khung cӭng và không gian lҩSÿҫy. Phҫn khung cӭQJOjNKXQJ[ѭѫQJ cӫa các quҫn thӇ san hô tҥo rҥQÿѭӧc gҳn kӃt lҥi nhӡ rong vô, còn khung gian lҳSÿҫy là các lӛ hәng, các khoҧng không trӕng rӛng trong khung cӭng cӫa rҥn ngay tӯ khi rҥn mӟi hình thành và phát triӇn. Vұt liӋu lҳSÿҫy các khoҧng trӕng là các sҧn phҭm vөn nát, mӝt phҫn là cӫa chính quҫn thӇ san hô bӏ phân hӫy phҫn còn lҥi là do các sinh vұt khác. Sinh vұt tҥo rҥn là nhӳng sinh vұt tham gia vào quá trình tҥo rҥQÿyQJJySYұt liӋu do chúng tҥo ra vào viӋc xây dӵng và phát triӇn cӫa rҥn ӣ các mӭFÿӝ khác nhau. Các kӃt quҧ nghiên cӭu vӅ thành phҫn vұt chҩt và cҩu tҥo cӫa rҥn san hô cho thҩy có nhiӅu nhóm sinh vұt khác nhau (kӇ cҧ ÿӝng vұt và thӵc vұt) cùng tham gia vào quá trình tҥo rҥQQKѭQJSKҫn lӟn các vұt liӋu xây dӵng các rҥn san hô là di tích cӫa nhóm san hô tҥo rҥn. VҩQÿӅ ѭXWKӃ cӫDVDQK{ÿӇ làm cho chúng trӣ thành các sinh vұt tҥo rҥn chính là ӣ chӛ san hô tҥo rҥn là nhӳQJ³VLQKYұt ± QKjPi\´Vҧn xuҩt vұt liӋu cacbonat nhanh nhҩt, nhiӅu nhҩWYj³Uҿ´QKҩt. Sӣ GƭFyÿѭӧFWtQKѭXYLӋWQj\OjYuWURQJFѫthӇ (các tӃ bào) cӫa chúng có loҥi tҧo cӝQJVLQKÿһc biӋt là Zooxanthellae. Nhӡ quá trình quang hӧp cӫa loҥi tҧo cӝQJVLQKQj\PjQăQJ[Xҩt sinh hӑFVѫFҩp cӫa san hô tҥo rҥn cao KѫQQKLӅu so vӟi các nhóm sinh vұt khác. Quá trình hình thành và phát triӇn cӫa rҥn san hô luôn luôn bӏ chi phӕi, khӕng chӃ bӣi mӝt hoһc mӝt sӕ yӃu tӕ. Các yӃu tӕ Qj\TX\ÿӏnh cách thӭc hay kiӇu hình thành và phát triӇn cӫa chúng. &yTXDQÿLӇn chính vӅ hình thành và phát triӇn cӫa rҥn san hô: TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 8 o &ѫFKӃ sөp lún kiӃn tҥo o &ѫFKӃ nâng kiӃn tҥo hay әQÿӏnh kiӃn tҥo Lý thuyӃt thӭ nhҩWGRĈDF-X\QÿӅ [ѭӟng là các rҥQVDQK{ÿѭӧc hình thành và phát triӇn trên phông hoҥWÿӝng lún chìm kiӃn tҥo cӫa vӓ 7UiLĈҩt. Khi tӕFÿӝ lún chìm vӫa vӓ WUiLÿҩt bҵng vӟi tӕFÿӝ phát triӇn cӫa san hô tҥo rҥn thì các rҥn san hô liên tөc phát triӇn và tҥo nên các tҫng trҫm tích cacbonat nguӗn gӕc sinh vұt có bӅ dày rҩt lӟn, tӟi hàng ngàn mét. Tҩt nhiên, khi kiӃn tҥo nâng mҥnh xҧ\UDOjPÿi\ELӇn nhô cao khӓi mһWQѭӟc thì san hô tҥo rҥn sӁ chӃt và rҥn sӁ ӣ tình trҥng thoái hóa và bӏ phá hӫy bӣi các quá trình ngoҥi sinh (phong hóa, xâm thӵF«YjWҥo nên các bӅ mһWJLiQÿRҥn trҫm tích nӃu sau ÿyTXiWUuQKKRҥWÿӝng lún chìm lҥi xҧ\UDÿӇ tҥo thành các trҫm tích tiӃp tөc. ĈLNqPYӟLFѫFKӃ lún chìm kiӃn tҥROjFѫFKӃ phát triӇn cӫa san hô tҥo rҥn theo kiӇu xây cao (khi tӕFÿӝ O~QFKuPÿi\ELӇn cân bҵng vӟi tӕFÿӝ phát triӇn cӫa san hô), xây vào (tӕFÿӝ O~QFKuPÿi\ELӇQQKDQKKѫQPӝt chút so vӟi tӕFÿӝ phát triӇn cӫa san hô. NӃu tӕFÿӝ O~QFKuPÿi\ELӇn lӟQKѫQQKLӅu so vӟi tӕFÿӝ phát triӇn cӫa san hô thì san hô không kӏp phát triӇn và rҥn sӁ ngӯng phát triӇn và có thӇ bӏ suy thoái) và xây cao (khi tӕFÿӝ O~QFKuPÿi\ELӇn nhӓ KѫQWӕFÿӝ phát triӇn cӫa san hô hoһc mӵc biӇn ÿӭng yên). 1Jѭӧc vӟLTXDQÿLӇm thӭ nhҩt, quan ÿLӇm thӭ hai cho rҵQJFѫFKӃ hình thành rҥn VDQK{OjFѫFKӃ nâng kiӃn tҥo hoһc әQÿӏnh kiӃn tҥR7X\QKLrQTXDQÿLӇm này hiӋn FzQÿDQJÿѭӧc bàn luұn. ĈLӅXNLӋQKuQKWKjQKYjSKiWWULӇQFiFUҥQVDQK{ Sӵ phân bӕ trên thӃ giӟi cӫa rҥn san hô: san hô tҥo rҥn chӍ phát triӇn tӕt ӣ vùng biӇn nông ҩm áp cӫa các vùng biӇn nhiӋWÿӟi và cұn nhiӋWÿӟLQѫLFyQKLӋWÿӝ không TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 9 thҩSKѫQ0&QѭӟFFyÿӝ WURQJFDRÿӝ muӕLNK{QJGѭӟi 28 0 00 ÿi\Fӭng không có bùn. Trên thӃ giӟi diӋn tích sDQK{ѭӟc tính trên 284.300km2. Sӵ tӗn tҥi và phát triӇn cӫa san hô tҥo rҥQOjÿLӅu kiӋn quan trӑQJÿӇ các rҥn san hô hình thành và phát triӇn. Ngoài sӵ góp mһt cӫDFiF³FѭGkQWҥo rҥQ´FzQSKҧi có các ÿLӅu kiӋn tӵ nhiên thích hӧp thì mӟi có các rҥn san hô&iFÿLӅu kiӋn tӵ nhiên ӣ ÿk\Oj 9 Ĉӝ cao cӝWQѭӟc trung bình tӯ 0-50m, có thӇ tӟi 90m nӃXÿӝ trong cӫDQѭӟc biӇn cao, tӕLѭXOj-20m; 9 NhiӋWÿӝ P{LWUѭӡQJQѭӟc biӇn tӯ 160C ± 360C, tӕLѭX0C ± 320C; 9 NӗQJÿӝ muӕLWURQJQѭӟc biӇn tӯ 28 0 00 ± 40 0 00 , tӕLѭX 0 00 ± 36 0 00 ; 9 Ĉӝ WURQJQѭӟc biӇn cao; 9 ChӃ ÿӝ thӫ\ÿӝng lӵFP{LWUѭӡng trung bình. Ngoài ra còn các yӃu tӕ: yӃu tӕ cҩu tҥRÿӏa chҩt nӅQÿi\TX\ӃWÿӏnh sӵ phân bӕ không gian, hình thái và cҩu tҥo cӫa các rҥn san hô; yӃu tӕ Kѭӟng gió và các dòng chҧy; dòng triӅu; sӵ GDRÿӝng mӵc biӇn; yӃu tӕ sinh vұWFNJQJÿӅu là nguyên nhân tҥo nên sӵ phát triӇQPDQJWtQKFKXNuKD\JLDLÿRҥn cӫa san hô tҥo rҥn và rҥn san hô. Và mӝt sӕ yӃu tӕ NKiFQKѭSKҧi có nӅQÿi\FӭQJÿӇ ҩu trùng san hô bám lên và phát triӇQFyÿӫ các chҩWNKtKzDWDQWURQJQѭӟc, không có hoһc ít các sinh vұt gây hҥi FKRVDQK{«&iFÿLӅu kiӋQP{LWUѭӡng quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa rҩt thích hӧp cho sӵ phát triӇn cӫa san hô tҥo rҥn và sӵ hình thành các rҥn san hô. 1.2.1.3 +uQKWKiLFiFUҥQVDQK{YjFKӃÿӝJLyPD Trong vùng biӇn ҨQĈӝ - 7KiL%uQK'ѭѫQJWURQJÿyFyELӇQĈ{QJ\Ӄu tӕ khí hұu gió mùa có ҧQKKѭӣng trӵc tiӃp tӟi viӋc hình thành các rҥn san hô. TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 10 San hô tҥo rҥn vӕn Ojÿӝng vұt nhҥy cҧm vӟi sӵ WKD\ÿәi cӫa khí hұu, chúng có sӵ mүn cҧm và phҧn ӭQJÿӕi vӟi các vұt liӋu trҫPWtFKÿDQJYұQÿӝng xung quanh. Tӯ ÿyFKRWKҩy rҵQJFѭӡQJÿӝ lӟn và sӵ nhӏp nhàng cӫa sóng do gió mùa chҳc chҳn có ҧnh Kѭӣng trӵc tiӃSYjTX\rWÿӏnh ÿӕi vӟi sӵ phân bӕ cӫa san hô sӕng và cҧ nhӳng vұt liӋu san hô chӃt, tӟi sӵ mӣ rӝng cӫa các rҥn san hô. ĈLӅu kiӋn phát triӇn trong mӝt vùng biӇn có chӃ ÿӝ gió mùa xen kӁ QKѭӣ quҫn ÿҧR7Uѭӡng Sa, các rҥn san hô kiӇXDWROO WKѭӡng có hai dҥng vòng san hô dҥQJ Oѭӥi liӅm, có vӏ WUtÿӕi nghӏch nhau, phát triӇQÿӕi xӭQJGѭӟi tác dөng cӫa hai luӗng gió thәi xen kӁ QKDXWURQJQăPSKҫn lӗi cӫDYzQJVDQK{Kѭӟng vӅ nguӗn gió thәi tӟi theo chiӅXÿ{QJEҳc và tây nam. DiӅu này khác vӟi hình thái cҩu tҥo mӝt vòng san hô phát triӇn mҩWÿӕi xӭng cӫDFiF DWROO GѭӟL WiFÿӝng cӫa nguӗn lӵc sӕng và gió theo mӝt chiӅXNK{QJÿәi tӯ YQJNKѫLӣ các vùng biӇn không có chӃ ÿӝ JLyPDQKѭUҥn san hô vùng biӇn Autralia. 1.2.2 3KkQEӕ 1.2.2.7UrQWKӃJLӟL Hình : B̫Qÿ͛ phân b͙ các r̩n san hô trên th͇ giͣi. Rҥn san hô ngҫPѭӟc tính bao phӫ trên 284.300 km². Vùng biӇn ҨQĈӝ-Thái %uQK'ѭѫQJEDRJӗm Hӗng Hҧi, ҨQĈӝ DѭѫQJĈ{QJ1DPÈYj7KiL%uQK'ѭѫQJ TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 11 chiӃm 91,9% trong tәng sӕĈ{QJ1DPÈFKLӃP WURQJ NKL7KiL%uQK'ѭѫQJ bao gӗm cҧ Australia chӍ bao phӫ 40,8%. TҥLĈҥL7k\'ѭѫQJYjELӇn Caribbe thì rҥn san hô chӍ bao phӫ 7,6% diӋn tích san hô trên thӃ giӟi. Rҥn san hô không xuҩt hiӋn dӑc theo bӡ biӇn phía Tây cӫa châu Mӻ FNJQJQKѭ châu Phi. Vì sӵ JLDWăQJFӫa mӵFQѭӟc và nhӳng dòng biӇn lҥnh ven bӡ làm giҧm nhiӋt ÿӝ Qѭӟc trong nhӳng vùng này. 6DQ K{ FNJQJ NK{QJ [Xҩt hiӋn ӣ bӡ biӇn Nam Á tӯ Pakistan tӟi Bangladesh. Chúng hҫXQKѭNK{QJFyGӑc theo bӡ biӇQ[XQJTXDQKĈ{QJ Bҳc Bҳc Mӻ Yj %DQJODGHVK Yu Qѭӟc ngӑt tӯ sông Amazon và Hҵng làm giҧm chҩt OѭӧQJQѭӟc. Nhӳng rҥn san hô và vùng san hô nәi tiӃng cӫa thӃ giӟi: 9 Rҥn san hô Great Barrier - Quҫn thӇ san hô lӟn nhҩt trên thӃ giӟi, Queensland, Australia 9 Rҥn san hô Belize Barrier ± Quҫn thӇ lӟn thӭ hai trên thӃ giӟi, trҧi ra tӯ Quintana Roo, miӅn Nam Mexico và dӑc theo bӡ biӇn Belize tӟi quҫQÿҧo Bay cӫa Honduras. 9 Dҧi san hô Hӗng Hҧi ± Bӡ biӇn cӫa Ai Cұp và Ҧ Rұp Xêút. 9 Pulley Ridge - rҥn san hô quang hӧp sâu nhҩt, Florida. 9 NhiӅu rҥQVDQK{ÿѭӧc tìm thҩy rҧi rác ӣ Maldives. 1.2.2.7ҥL9LӋW1DP Theo kӃt quҧ khҧRViWVѫEӝ,ViӋt Nam có khoҧng 1.222 km2 rҥn san hô, phân bӕ rӝng rãi tӯ Bҳc tӟL1DP 7URQJ ÿy Fy KӋ thӕng rҥn san hô tҥi vùng biӇn quҫQ ÿҧo 7UѭӡQJ6DFKѭDÿѭӧc tìm hiӇu nghiên cӭu kӻ. Các nghiên cӭu cӫa ViӋt Nam vӅ san hô ÿmJKLQKұn gҫn 400 loài san hô tҥo rҥn tҥi vùng Vӏnh Nha Trang, Ninh Thuұn, và Côn Ĉҧo, mӛLQѫLFyKѫQORjL7ҥi ViӋt Nam, có tӟi 90% các loài san hô cӭng cӫa vùng TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 12 ҨQ Ĉӝ -7KiL %uQK 'ѭѫQJ Yj Oj NKX Yӵc có nhiӅu loài san hô mӅm thuӝc giӕng Alcyonaria nhҩt trong vùng Tây ҨQĈӝ - 7KiL%uQK'ѭѫQJ 1.2.3 ĈDGҥQJVLQKKӑF HӋ sinh thái rҥn san hô là mӝt hӋ VLQKWKiLÿDGҥng nhҩWKjQKWLQKYjÿѭӧFYtQKѭ ³Uӯng PѭDQKLӋWÿӟLGѭӟLÿi\ELӇQ´QyFKӍ phân bӕ ӣ vùng biӇn nông ven bӡĈk\Oj QѫLVLQKVӕQJÿҿ trӭng, ҭn náu, kiӃm mӗi cho rҩt nhiӅu loài hҧi sҧn. HӋ sinh thái rҥn VDQK{FzQFyQăQJVXҩt sinh hӑc cao, là nguӗn sҧn sinh ra hӳXFѫFXQJFҩp thӭFăQ không chӍ cho chính nó, cho các sinh vұt sӕng trong rҥQPjFzQFyêQJKƭDFKRWRjQ vùng biӇQ9u Yk\ÿk\ OjQѫL OѭX WUӳ nguӗn gen cӫa nhiӅu loài hҧi sҧn. Rҥn san hô FNJQJOjPӝt hӋ sinh thái rҩt nhҥy cҧm vӟi nhӳng biӃQÿәi cӫDP{LWUѭӡng sӕng nên nó FzQFyêQJKƭa chӍ thӏ P{LWUѭӡng. Sӵ phân bӕ mһt rӝng cӫa san hô phө thuӝc nhiӅu vào nhiӋWÿӝÿӝ muӕLÿӏa hình và chӃ ÿӝ thuӹ ÿӝng hӑc. Ӣ các vùng lân cұn các ÿҧRÿҩt, nѫLFyQKLӅu tích bùn, chҩt ÿi\OjEQFiWYjVӓi cuӝi nên không thích hӧp cho san hô phát triӇn. Theo các nhà khoa hӑc, vӟi sӕ ORjLVDQK{ÿmÿѭӧc phát hiӋn, có thӇ khҷQJÿӏnh nhóm các loài san hô cӫa ViӋt Nam nói chung và hӋ thӕng các rҥn san hô ӣ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa vào mӝt trong nhӳng loҥLÿDGҥng nhҩt thӃ giӟi. Các chuyên gia Qѭӟc ngoàLFNJQJÿiQKJLiFDRÿӝ ÿDGҥng và phong phú cӫa các hӋ sinh thái biӇn cӫa ViӋt Nam. Các hӋ sinh thái biӇn này hiӋQQX{LGѭӥng trên 11.000 loài sinh vұt, trong ÿyFyJҫn 2.500 loài cá biӇQORjLW{PKѫQORjLWKӵc vұt nәi, gҫQORjLÿӝng vұt nәi, gҫn 100 loài thӵc vұt rӯng ngұp mһn, 5 loài rùa biӇn, 15 loài rҳn biӇn, 25 loài thú biӇn và 43 loài chim biӇn. TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 13 2. +ӋVLQKWKiLUҥQVDQK{TXҫQÿҧR7UѭӡQJ6D 2.1 ĈLӅXNLӋQVLQKWKiLKuQKWKjQKYjSKiWWULӇQ QuҫQÿҧR7Uѭӡng Sa là nhóm FiFÿҧo gӗPKѫQ ÿҧo lӟn, nhӓ và ÿҧRÿiQJҫm. Ӣ vùng biӇQ7Uѭӡng Sa các rҥQVDQK{ÿѭӧc hình thành chӫ yӃu tӯ các loài san hô tҥo rҥn. Thành phҫn loài san hô tҥo rҥn ӣ vùng biӇn này rҩWSKRQJSK~YjÿDGҥng, cho tӟi QD\ÿã phát hiӋQÿѭӧc trên 329 loài thuӝc 69 giӕng và 15 hӑ. Nhìn chung, thành phҫn khu hӋ các rҥn san hô ӣ FiFÿҧo khu vӵc quҫQÿҧo có sӵ WѭѫQJÿӗng vӟi các vùng biӇQ[XQJTXDQKQKѭ3KLOLSSLQ,QGRQHVLD$XVWUDOLD Các rҥn san hô ӣ vùng biӇQ7Uѭӡng Sa thuӝc 2 kiӇu chính: rҥn viӅn bӡ và rҥn vòng (kín và hӣQKѭQJFѫEҧn giӕng nhau vӅ mһt cҩu trúc. BҧQJĈһFÿLӇm cҩu trúc rҥQVDQK{7Uѭӡng Sa- kiӇu rҥn viӅn bӡ ĈӟLFҩXWҥR ĈһF ÿLӇP ÿLӅX NLӋQ Wӵ nhiên 6DQK{WҥRUҥQ &iF VLQK YұW WҥRUҥQNKiF ĈӟL NKH UmQKYHQEӡ 5ӝQJ-PVkXWUrQGѭӟL P GzQJ FKҧ\ WѭѫQJ ÿӕL PҥQK EӅ PһW ÿi\ NK{QJ EҵQJSKҷQJPҩSP{ 6DQ K{ QJKqR QjQ ÿӝ SKӫ - SKә ELӃQ FiF JLӕQJ Porites, motipora, ngoài ra còn có )DYLD)DYLWHV« Rong vôi phát WULӇQ FiF VLQK YұWÿi\ ĈӟL PһW EҵQJUҥQ SâX WUrQ GѭӟL P KҧL ÿӗ UӝQJ YjL FKөF ÿӃQ YjL WUăP PpW QӅQ ÿi\ FӭQJ PҩS P{ ÿӝQJ OӵF P{L WUѭӡQJ PҥQK QJұS QѭӟF Yj SKѫL &iFWұSÿRjQVDQK{QKӓ ÿӝ SKRQJ SK~ WăQJ GҫQ WKHR KѭӟQJ UD ELӇQ NKѫLÿӝ SKӫ - SKә ELӃQ Oj FiF JLӕQJ 5RQJ Y{L ѭX WKӃ FKLӃP - EӅ PһW ÿi\ Gj\ - 3cm; các sinh TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 14 NK{WKHRFKXNǤWKӫ\WULӅX Porites, Motipora, Favia, Favites YұWÿi\ ĈӟL PjR UҥQ +ҽS FDR P VR YӟL PһW EҵQJ UҥQ FҩX WҥR Wӯ NKXQJ [ѭѫQJ VDQ K{ FKӃW FӭQJ UҳQ ÿӝQJ OӵF P{L WUѭӡQJ PҥQK 6DQ K{ QJKqR QjQ ѭX WKӃ GҥQJ FjQK QJҳQ PұS VӕQJ WKjQK WұS ÿRjQQKӓ 5RQJ Y{L ѭX WKӃ ĈӟL VѭӡQ UҥQ ĈӝGӕFNKiFQKDXQӅQÿi\ FӭQJ ÿӝQJ OӵF P{L WUѭӡQJ JLҧPGҫQWKHRFKLӅXVkXÿi\ ELӇQ 6DQ K{ SKRQJ SK~ ÿD GҥQJÿӝSKӫWӟL-80% YjFDRKѫQWұSÿRjQOӟQ JLҧPGҫQWKHRÿӝVkX 5ҩW SKRQJ phú YjÿDGҥQJFiF QKyP VLQK YұW khác nhau ĈӟL FKkQ VѭӡQUҥQ 7UҫP WtFK FiW VҥQ OүQ YөQ [iFVLQKYұW &KѭDQJKLrQFӭX &KѭD QJKLrQ FӭX BҧQJĈһFÿLӇm cҩu trúc rҥQVDQK{7Uѭӡng Sa- kiӇu rҥn vòng ĈӟLFҩXWҥR ĈһF ÿLӇP ÿLӅX NLӋQ Wӵ nhiên 6DQK{WҥRUҥQ CáF VLQK YұW WҥRUҥQNKiF ĈӟL PһW EҵQJUҥQ 1ӅQ ÿi\ FӭQJ PҩS P{ QJұS QѭӟF WULӅX OrQ Yj FKӍ KӣNKLWULӅX[XӕQJ 6DQK{SKiW WULӇQSKRQJ SK~ JӗP FiF ÿҥL GLӋQ Acropora, Porites, Rong vôi phát WULӇQ WUrQ FiF EӅ PһW VDQ K{ TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 15 Pocillopora.. FKӃW FiF VLQK YұW ÿi\ phát WULӇQ SKRQJ phú ĈӟL PjR UҥQ +ҽS FDR - P VR YӟL PһW EҵQJ UҥQ FҩX WҥR Wӯ NKXQJ [ѭѫQJ VDQ K{ FKӃW FӭQJUҳQ 6DQ K{ QJKqR QjQ ѭX WKӃ GҥQJ FjQK QJҳQ PұS GҥQJ QJyQ GҥQJ SKӫ QKѭ FiF JLӕQJ Motipora, Acropora« &iF VLQK YұW ÿi\ VӕQJ EiP Fӕ ÿӏQK WUên QӅQ FӭQJ Vz ӕFW{PFXD ĈӟL VѭӡQ UҥQ Ĉӝ GӕF NKiF QKDX SKҫQ WUrQWKRҧLKѫQSKҫQGѭӟL 7ӯ -20m, san hô SKRQJ SK~ ÿD GҥQJ ÿӝ SKӫ Fy FKӛ WӟL JӗP FiF GҥQJ FjQK GҥQJ Fk\ GҥQJ Oi GҥQJ SKӉX QKѭ Acropora, )DYLD3DYRQD« 'ѭӟL P VDQ K{ WUӣ QrQ QJKqR QjQ Yj WKѭD WKӟW 5ҩW SKRQJ SK~ YjÿDGҥQJFiF QKyP VLQK YұW khác nhau ĈӟLOzQJKӗ Ĉӝ VkX WӟL P Kӗ NK{QJ EҵQJSKҷQJPjUҩWPҩSP{ WUҫP WtFK YjPҧQK YөQ WtFK Wө 6DQK{GҥQJFjQKGjLYj PҧQK SKiW WULӇQ FKLӃP ѭX WKӃ Acropora palmata, Montipora digitata, Hydrnophora exesa &iF VLQK YұW NKiF SKiW WULӇQ phong phú và ÿDGҥQJ TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 16 ĈӟL FKkQ VѭӡQUҥQ 7UҫP WtFK FiW VҥQ OүQ YөQ FyEӅGj\NKiOӟQ[iFVLQK YұW &KѭDQJKLrQFӭX 6LQK YұWQJKqR QjQÿѫQÿLӋX 2.2 ĈһFÿLӇPWӵQKLrQ 2.3 4XҫQ[mVLQKYұWVӕQJWUrQ UҥQVDQK{TXҫQÿҧR7UѭӡQJ6D 2.35RQJELӇQ *ӗPORjLKӑWKXӝFQJjQKFөWKӇQKѭVDX o 1JjQKURQJÿӓ5KRGRSK\WDFyORjL o Ngành rong nâu Phaeophyta có 20 loài o 1JjQKURQJOөF&KORURSK\WDFyORjL o Ngành rong lam Cyanophyta có 54 loài. 2.36ӵ ÿDGҥQJFӫDÿӝQJYұWÿi\ &yQKyPFKtQKÿѭӧFQJKLrQFӭXOjQJjQK5XӝWNKRDQJWUӯVDQK{FӭQJOӟS JLXQQKLӅXWѫOӟS*LiS[iFQKjQJ7KkQPӅPYjQJjQK'DJDLĈk\OjFiFQKyPÿӝQJ YұWFӥOӟQTXDQWUӑQJQKҩWWURQJWKjQKSKҫQTXҫQ[jUҥQVDQK{7UѭӡQJ6DӢÿâ\ÿm WKӕQJNrÿѭӧFORjLÿӝQJYұWÿi\WKXӝFJLӕQJKӑ7URQJVӕQKyPWUrQ 7KkQPӅPFyVӕORjLÿ{QJQKҩWYӟLORjLFKLӃPWәQJVӕORjLFKXQJÿ~QJWKӭ Oj*LiS[iFORjLVDXÿyÿӃQ*LXQQKLӅXWѫORjLtW QKҩWOj QKyP5XӝWNKRDQJORjL TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 17 2.36ӵÿDGҥQJFӫDFiELӇQӣTXҫQÿҧR7UѭӡQJ6D &iOjQKyPÿӝQJYұWUҩWÿDGҥQJSKkQEӕUӝQJFyNKҧQăQJEѫLOӝLUҩWJLӓLGRÿy FytWVӵNKiFQKDXYӅWKjQKSKҫQORjLWURQJFQJPӝWNKXYӵFNK{QJUӝQJYjFQJORҥL VLQKFҧQKQKѭVDQK{ 7KHR NӃW TXҧ WKX QKұQ ÿѭӧF NKX KӋ Fi VDQ K{ YQJ TXҫQ ÿҧR 7UѭӡQJ 6D Fy NKRҧQJORjLWKXӝFJLӕQJKӑ 4XDWKӕQJNrFKRWKҩ\FiFKӑFiVDQK{ÿLӇQKuQKFyVӕORjLOӟQQKҩWKӑFiWKLD (Pomacentridae)- ORjL Kӑ Fi EjQJ chày (Labridae)- ORjL Kӑ Fi EѭӟP (Chaetodontidae)- ORjLKӑFiPy(Scaridae)- ORjL7LӃSÿӃQOjFiFKӑFiÿX{LJDL (Acanthuridae)-ORjLKӑFiKӗQJLutianidae)- ORjL« 7KjQKSKҫQFiVӕQJWURQJ[XҫQ[mVDQK{ 7KjQKSKҫQFiYmQJODL EDRJӗPFiFORjLFiSKkQEӕUӝQJWURQJELӇQĈ{QJYj Thái %uQK'ѭѫQJ&K~QJFyWKӇÿӃQUҥQVDQK{WURQJPXDÿҿWUӭQJNLӃPăQKD\OүQ WUiQKNҿWKWURQJWKӡLJLDQQKҩWÿӏQKĈҥLGLӋQFKRWKjQKSKҫQQj\FyFiFORjLFiQәL WKXӝFKӑFiPұS&DUFKDUKLQLGDHFiFKXӗQ([FRHWLGDHFiWKXQJӯ6FRPEULGDHYj FiF ORjL Fi ÿi\ WKXӝF Kӑ Fi ÿXӕL (Daryatidae) Fi NKӃ &DUDQJLGDH Fi SKqQ 0XOOLGDH« 7KjQKSKҫQFiVDQK{ EDRJӗPWKjQKSKҫQFѫEҧQQKҩWFyVӕ ORjLFKLӃPWӟL KѫQWәQJVӕORjLFӫDNKXKӋYjFyPұWÿӝFiWKӇÿӗQJQKҩW*ӗPFiFKӑKӑFiWKLD (Pomacentridae)KӑFiEjQJFKj\(LabridaeKӑFiEѭӟP(Chaetodontidae)KӑFiPy (Scaridae FiF Kӑ Fi ÿX{L JDL (Acanthuridae Kӑ Fi VѫQ ÿi Holocentridae)«1KuQ FKXQJFiFORjLFiWKXӝFWKjQKSKҫQQj\VӕQJәQÿӏQKWURQJ KӋVLQKWKiLNK{QJGLFѭ [DNKӓLYQJSKkQEӕFӫDVDQK{ 6ӵÿDGҥQJVLQKFҧQKÿѭӧF[iFÿӏQKEӣLVӵÿDGҥQJYӅQѫLӣKDELWDWFiFTXҫQ [mYjFiFTXiWUuQKVLQKWKiLGLӉQUDWURQJKӋVLQKWKiLVDQK{4XҫQÿҧR7UѭӡQJ6DGR TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 18 ÿӏDKuQKSKӭFWҥSÿmWҥRQrQQKLӅXQѫLFѭWU~FKRFiFWұSKӧSORjLNKiFQKDXVLQKVӕQJ 7URQJTXҫQÿҧR7UѭӡQJ6DQJRjLWKjQKSKҫQFiYmQJODLVLQKVӕQJWұSÿRjQFiVӕQJ әQÿӏQKWURQJKӋVLQKWKiLVDQK{FyQKӳQJSKѭѫQJWKӭFVӕQJWKtFKKӧSYӟLQѫLFѭWU~ 6ӕQJ OүQ WURQJFiFTXҫQ WKӇVDQK{Ĉk\ OjSKѭѫQJ WKӭFVӕQJFKӫ\ӃXFӫDFiF ORjLFiVDQK{ĈһFÿLӇPFKXQJFӫDFiFORjLFiVӕQJWKHRSKѭѫQJWKӭFQj\OjWKѭӡQJFy WKkQKuQKFDRPjXVҳFVһFVӥEѫLOӝLFKұPFKҥSYjtWNKLUDNKӓLTXҫQWKӇVDQK{ 6ӕQJWURQJKDQJKӕFVӕQj\NK{QJQKLӅXYjtWNKLUDNKӓLQѫLFѭWU~+ҫXKӃWFi QKyPQj\WKXӝFORҥLGӳĈҥLGLӋQQKѭFiFORjLFiOӏFKKD\FiP~ &iVӕQJWURQJFiFWKҧPURQJFӓELӇQVӕQJOѭӧQOӡFKұSFKӡQNKLFyQJX\KLӇP OүQQJD\YjRFiFEөLURQJFӓNKySKiWKLӋQ &iVӕQJFӝQJVLQKWX\OjÿӝQJYұWFy[ѭѫQJVӕQJEѫLOӝLWURQJQѭӟFQKѭQJOҥLFy SKѭѫQJWKӭFVӕQJFӝQJVLQKUҩWÿһFELӋWYӟLFiFÿӝQJYұWÿi\NKiF9tGөQKѭFiFORjL FiWKLDNKRDQJFәVӕQJFӝQJVLQKYӟLKҧLTXǤ 2.4 9DLWUzêQJKƭD Các rҥn san hô ÿa dҥng và tuyӋt mӻ ÿã tham gia hình thành và bҧo vӋ hàng ngàn hòn ÿҧo. Chúng FNJQg có tҫm quan trӑng lӟn ӣ nhiӅu ÿҧo lӟn và vùng bӡ biӇn trong viӋc bҧo tӗn ÿҩt ÿDi và sӵ tӗn tҥi cӫa con ngѭӡi. Rҥn có ý QJKƭa thұt sӵ ÿӕi vӟi cӝng ÿӗng ven biӇn và các quӕc gia nhiӋt ÿӟi. Do sӵ khác nhau vӅ yӃu tӕ kinh tӃ, xã hӝi, Yăn hóa, giá trӏ cӫa rҥn san hô ÿѭӧc ÿiQh giá mӝt cách khác nhau giӳa các nѭӟc hoһc các cӝng ÿӗng. Ĉӕi vӟi các cӝng ÿӗng kinh tӃ phát triӇn, rҥn san hô ÿѭӧc coi là tài nguyên vӅ xã hӝi và văn hóa. Giá trӏ kinh tӃ ÿѭӧc hiӇu ӣ phѭѫQg diӋn giҧi trí và du lӏch. Các ÿһc sҧn FNJQg rҩt hҩp dүn nhѭng không phҧi là thiӃt yӃu. NhiӅu cӝng ÿӗng nhѭ thӃ ÿã hә trӧ cho chѭѫQg trình nghiên cӭu khoa hӑc nhҵm hiӇu biӃt chӭc QăQg cӫa các hӋ rҥn san hô và tә hӧp phӭc tҥp này liên quan nhѭ thӃ nào ÿӃn môi trѭӡng biӇn và lөc ÿӏa. Sau ÿky là nhӳng ÿһc tính cӫa rҥn san hô góp phҫn tҥo nên giá trӏ vӅ mһt xã hӝi và Yăn hóa và ÿѭӧc coi là mӝt nguӗn lӧi ÿһc biӋt. TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 19 2.4.1 ĈӕLYӟLFiFORjLVLQKYұWUҥQVDQK{ RҥQOjP{LWUѭӡng mà nhiӅu loài phө thuӝc hoàn toàn vào nó. NӅQÿi\Fӭng trên rҥQOjQѫLPjQKLӅu sinh vұWÿi\ÿһFWUѭQJQKѭVzWUDLKҧi miên, huӋ biӇn, hҧi quì và tҧREiPVLQKWUѭӣng. Vӟi nhӳng loài này rҥQVDQK{OjQѫLӣ bҳt buӝc. NhiӅu loài khác coi rҥQOjQѫLӣ cҩp thiӃWWURQJJLDLÿRҥn dӉ bӏ ÿHGӑa cӫa chu trình sӕng và rҥQÿѭӧc sӱ dөQJÿӇ kiӃPăQÿҿ trӭng hoһFÿѭӧFFRLOjEmLѭѫQJFRQYjWU~ҭn. ViӋc thoát khӓLÿH dӑa nhӡ QѫLӣ OjFѫVӣ quan trӑng duy trì nghӅ cá và giúp tránh khӓi sӵ tiêu diӋt cӫa các loài có giá trӏ cao. Rùa biӇn là mӝt ví dө vӅ chӭFQăQJQj\Fӫa rҥn san hô. Chúng là thành phҫn quan trӑng cӫa quҫn xã rҥQVDQK{5D;DQKÿLÿҿû và ҩp trӭng trên bãi ѭѫQJFRQ WUrQFҥQĈӗi MӗLNK{QJGLFѭ[DQKѭ 5D;DQKYjSKkQEӕ ӣ rҥn nhiӅu KѫQ&K~QJăQQJӫ trên rҥQYjÿҿ trӭng trên các bãi cát san hô cӫDFiFÿҧo san hô hoһc FiFÿҧo có rҥn riӅm. ĈӕLYӟLKӋVLQKWKiL Con ÿѭӡQg trao ÿәi cacbon ÿһc ELӋt là tính chҩt riêng cӫa hӋ sinh thái rҥn san hô phân ELӋt Yӟi các KӋ sinh thái khác. Quang hӧp Fӫa các tKӵF Yұt tӯWҧo roi ÿѫn bào, rong thѭӡQg ÿӃn rong vôi cӕ ÿӏQh cacbon vào các hӧp FKҩt và Wҥo ra các Fҩu trúc sinh Kӑc KRһc ÿi vào chuӛi dinh dѭӥng. Sҧn SKҭm quang hӧp trên ÿѫn vӏ GLӋn tích phө WKXӝc vào WәQg QăQg lѭӧQg mһt trӡi và sӵ tiêu JLҧm cѭӡQg ÿӝ FNJQg nhѭ sӵ thay ÿәi phә ánh sáng khi ÿi qua Fӝt nѭӟF. Quá trình này thuӝc vào Yӏ trí ÿӏa lý và ÿӝ trong Fӫa nѭӟc. Sӵ cӕ ÿӏQh cacbon còn phө WKXӝc vào chҩt lѭӧQg nѭӟc FNJQg nhѭ hàm lѭӧQg dinh dѭӥng, pH, CO2 , O2, H2CO3 hòa tan, nhLӋt ÿӝ và ÿӝ mXӕi. Con ÿѭӡQg Wҥo nên Fҩu trúc sinh hӑc là quá trình tích ONJy các khӕi ÿá vôi ÿӇ chúng Jҳn NӃt Yӟi nhau thành Eӝkhung Fӫa rҥn. Con ÿѭӡQg Wҥo dinh dѭӥQg cung Fҩp cho FKXӛi thӭF ăn thӵF Yұt, ÿӝQJYұt ăn thӵF Yұt và ăn WKӏt và phân huӹ bùn bã do vi sinh vұW. Thành phҫn tiêu thө và phân Kӫy ÿѭӧc bә sung vӟi mӭF ÿӝ khác nhau bӣi Yұt FKҩt hӳX cѫ QKұp NKҭu Jӗm mùn bã, thӵF Yұt phù du, ÿӝQg Yұt phù du và ÿӝQg vұt có xѭѫQg sӕng. PKә dinh dѭӥQJFӫa rҥn san hô và quҫn Kӧp ÿiy rҥn thay ÿәi tӯ ѭX thӃ là tӵ dѭӥQg ÿӃn TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 20 cѫ Eҧn phөWKXӝc vào vұt FKҩt hӳX cѫ tӯ ngoài vào. Sinh Yұt sҧn [Xҩt Fӫa rҥn san hô cӵF kǤ ÿa GҥQJ. Chúng bao gӗm Wҩt cҧ các nhóm rong Wҧo và có tKӇ cҧ cӓ ELӇQ. Thành phҫn sҧn [Xҩt riêng ELӋt Fӫa san hô là Wҧo FӝQg sinh Zooxanthellae vӟi QKLӅu loài Wҧo roi ÿѫn bào sӕQg trong tӃbào Fӫa ÿӝQg Yұt có quá trình canxi hóa. Sҧn SKҭn sѫ Fҩp tӯ sinh vұt phù du (tKӵF Yұt phù du) ÿ{i khi trӣnên quan trӑQg trong các lagoon cӫa rҥn vòng, nhѭng thѭӡQg nhӓKѫn so vӟi sҧn SKҭm Wҥo ra tӯQӅn ÿiy cӭng và cát. 0ұt ÿӝ và sinh khӕi Fӫa sinh vұt sҧn [Xҩt khác nhau rҩt Oӟn giӳD các rҥn nhѭlà hàm sӕ Fӫa chӃ ÿӝ dinh dѭӥQg Fӫa môi tUѭӡQg xung TXDQKKLӋn trҥQg GLӉn thӃ QăQg lѭӧQg sóng và áp lӵF Fӫa ÿӝQg Yұt ăn thӵF Yұt. San hô FNJQg là tKӭF ăn cho QKLӅu loài cá và ÿӝQg Yұt không xѭѫQg sӕQg và hình thành nhóm ăn san hô vӟi QKLӅu NLӇu dinh dѭӥQg khác nhau. Chúng Oҥi ÿѭӧc NLӇm soát Eӣi nhóm vұt dӳ thӭFҩp tiêu thө cá thӇ trѭӣQg thành KRһc ҩu trùng nhóm tUѭӟc. CXӕi cùng Fӫa tháp dinh dѭӥQg Fӫa rҥn san hô là các vұt dӳ nhѭ cá mұp và các loài cá xѭѫQg WKXӝc vào QKLӅu Oӟp dinh dѭӥng. ĈӝQg Yұt ăn WKӏt sӕQg ÿiy và giӳD WҫQg nѭӟc bao gӗm ÿӃn 60% WәQg sӕ loài. Sҧn SKҭm thӭFҩp có thӇ thu KRҥch әn ÿӏQh tӯUҥn FKӫ \Ӄu Jӗm cá, thân mӅm, da gai, giáp [iFÿѭӧc tính khoҧQg 15 Wҩn/ha. Sinh Yұt hình thành Fҩu trúc sinh hӑc là sinh vұt ÿiy sӕQg bám có khҧ QăQg Wҥo bӝ xѭѫQg Jӗm aragonic, calcite, khoáng trên cѫ sӣ CaCO3 Yӟi QӗQg ÿӝ YӃt Fӫa Mg và Sr. Nhóm này Jӗm hai thành phҫn là sinh vұt Wҥo khung WKXӝc nhóm san hô và rong vôi dҥQg phӫ còn sinh vұt không Wҥo khung Jӗm phóng xҥWUQJ rong vôi GҥQg cây và thân mӅm. ĈӇ hình thành Fҩu trúc sinh hӑc, rҥn san hô còn có nhóm sinh vұt hӛ tUӧ Jӗm 3 nhóm: nhóm WăQg cѭӡQg canxi hóa là các Wҧo roi ÿѫn bào FӝQJsinh bӣi KRҥt ÿӝQg ÿӗQg hóa Fӫa chúng hӛ tUӧ cho Vӵcanxi hóa trong vұt FKӫ. Nhóm xói mòn sinh hӑc ÿa GҥQg vӅ thành SKҫn Jӗm cá, hҧi miên, thân mӅm hai mҧQh Yӓ, Sipunculida, Fҫu gai, giun QKLӅu tѫ và Wҧo sӧL. chúng FNJQg có thӇ ÿ~c bӝ xѭѫQg ÿá Y{LKRһc Jһm mòn EӅ mһW. Nhóm cKӃ ELӃn trҫm tích (sediment operators) có ÿҥi GLӋn là thân mӅm, TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 21 giun QKLӅu Wѫ, Kҧi sâm và cá có kKҧ QăQg FKX\Ӈn trҫm tích ÿiy qua ӕQg tiêu hóa ÿӇ tiêu hóa tҧo silic trên ÿáy. Rҥn san hô còn có các sinh vұt xúc tác (facilatous) ҧQh hѭӣQg lên Fҩu trúc quҫn xã. Ví Gө, ÿӝQg Yұt ăn thӵF Yұt giúp cho san hô sinh tUѭӣQg bình thѭӡQg thông qua YLӋc QJăn Fҧn sӵ phát trLӇn TXiPӭFFӫa chúng. Tӯ Qăm 1955, Odum & Odum ÿã cho rҵQg sӵ tích ONJy sinh khӕi cao ӣ rҥn san hô phө thuӝc vào 2 yӃu Wӕ: sӱ GөQg có KLӋu quҧ QăQg lѭӧQg mһt trӡi và chu trình khép kín FKҩt dinh dѭӥng. NăQg lѭӧQg mһt trӡi ÿѭӧc cӕ ÿӏQh Eӣi Wҧo Fӝng sinh, vi Wҧo trên bӅ mһt ÿiy và các loài rong. Chu trình dinh dѭӥQg GLӉn ra trong WӃ bào san hô giӳDWҧo Fӝng sinh và Yұt chӫFNJQg nhѭ giӳDcác ÿӝQg thӵF Yұt trong tә Kӧp phӭF Wҥp Fӫa rҥn và FKXӛi thӭF ăn QKLӅu WҫQJ. Tuy nhiên, các quá trình QăQg lѭӧQg không JLӕQg nhau giӳD các ÿӟi trong mӝt rҥn, giӳD các rҥn WKXӝc các vùng ÿӏa lý khác nhau và ӣcác mӭFÿӝ phát triӇn khác nhau. 5ҥn san hô trong trҥQg thái cân bҵng có tӹsӕJiӳDsҧn [Xҩt và hô Kҩp (P/ R) xҩp xӍ Eҵng 1. Khi rong tҧo ѭX thӃ P/ R > 1, nhӳng vùng cát và sӓi SKҧi QKұp NKҭu mùn bã chӍFyhӋsӕ35 2.4.2 ĈӕLYӟLÿӡLVӕQJFRQQJѭӡL Các rҥQVDQK{ÿDGҥng và tuyӋt mӻ ÿmWKDPJLDKuQKWKjQKYjEҧo vӋ hàng ngàn KzQÿҧR&K~QJFNJQJFy Wҫm quan trӑng lӟn ӣ nhiӅXÿҧo lӟn và vùng bӡ biӇn trong viӋc bҧo tӗQÿҩWÿDLYjVӵ tӗn tҥi cӫDFRQQJѭӡi. Du lӏFKÿѭӧFÿiQKJLiOjPӝt trong nhӳng ngành công nghiӋp lӟn trên thӃ giӟi và mang nhiӅXQpWYăQKyD[mKӝi. Vùng ven biӇQYjFiFÿҧo ӣ vùng nhiӋWÿӟi thu hút hoҥt ÿӝng du lӏch nhӡ các bãi biӇn hҩp dүn, các rҥQVDQK{ÿҫy màu sҳFÿӝng thӵc vұWÿD dҥng, khí hұu ҩPiSYjFѭGkQWKkQWKLӋQÿDGҥng vӅ YăQKyD.KiFKGXOӏch ngày nay WuPÿӃn các nguӗn tài nguyên tӵ QKLrQQKѭPһt trӡi, cát và biӇn. Ĉӕi vӟi các cӝQJÿӗng kinh tӃ phát triӇn, rҥQVDQK{ÿѭӧc coi là tài nguyên vӅ xã hӝLYjYăQKyD*LiWUӏ kinh tӃ ÿѭӧc hiӇu ӣ SKѭѫQJGLӋn giҧi trí và du lӏch. NhiӅu cӝng TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 22 ÿӗQJQKѭ WKӃ ÿmKә trӧ FKRFKѭѫQJ WUuQKQJKLrQ Fӭu khoa hӑc nhҵm hiӇu biӃt chӭc QăQJ Fӫa các hӋ rҥn san hô và tә hӧp phӭc tҥS Qj\ OLrQ TXDQ QKѭ WKӃ QjR ÿӃn môi WUѭӡng biӇn và lөFÿӏa. 6DXÿk\OjQKӳQJÿһc tính cӫa rҥn san hô góp phҫn tҥo nên giá trӏ vӅ mһt xã hӝi YjYăQKyDYjÿѭӧc coi là mӝt nguӗn lӧLÿһc biӋt. 9 Sӭc sҧn xuҩt Các rҥQVDQK{ÿѭӧc coi là hӋ VLQKWKiLFyQăQJ[Xҩt cao nhҩt trên thӃ giӟi. Chúng chiӃm khoҧng 0,1% diӋn tích bӅ mһt quҧ ÿҩW1KѭQJQJKӅ cá liên quan trӵc tiӃp hoһc gíán tiӃp vӟi rҥQVDQK{YjÿѭӧFÿiQKJLiOjFKLӃm khoҧng 10% sҧQOѭӧng nghӅ cá thӃ giӟi. Sӭc sҧn xuҩWFDRFyÿѭӧc nhӡ tính hiӋu quҧ cӫa chu trình chuyӇn hóa vұt chҩt. 7URQJÿy Wҧo cӝng sinh Zooxanthellea, tҧo có khҧ QăQJFӕ ÿӏnh N và vi khuҭn sӕng trong trҫPWtFKÿyQJYDLWUzTX\ӃWÿӏnh. 9 7tQKÿDGҥng RҥQVDQK{FNJQJÿѭӧc coi là hӋ VLQKWKiLÿDGҥng nhҩt. chúng bao gӗm nhiӅu loài ÿһFWUѭQJÿҥi diӋn cho hҫu hӃWFiFQKyPÿӝng vұt biӇn. Mӝt sӕ Oѭӧng lӟn các hang hӕc trên rҥn cung cҩSQѫLWU~ҭQFKRFiÿӝng vұWNK{QJ[ѭѫQJVӕQJÿһc biӋWOjFiFRQĈӇ bә sung cho chiӃQOѭӧc cҥnh tranh, các loài sӕQJWURQJÿLӅu kiӋn mұWÿӝ dày trên rҥn có thӇ hình thành nhiӅu kiӇu quan hӋ. Mӝt trong nhӳng quan hӋ phә biӃn nhҩt là quan hӋ ÿӕi kháng. Các phӭc chҩt hóa sinh hoҥt ttQKFDRÿmÿѭӧc chiӃt xuҩt tӯ nhiӅXÿӕLWѭӧng san hô, mӝt sӕ có thӇ ÿѭӧc sӱ dөng trong y hӑc. 7tQKÿDGҥng cӫDFiFORjLWUrQVDQK{FDRÿӃn mӭc nhiӅXORjLÿһc biӋWOjÿӝng vұt NK{QJ[ѭѫQJVӕQJQKѭJLXQW{PYүQFKѭDÿѭӧc mô tҧ. Vì vұy rҥQÿѭӧc coi là "kho dӵ trӳ " gen. Chúng nҳm giӳ nhiӅu dҩu vӃWÿӇ chúng ta có thӇ hiӇXÿѭӧc các quҫn thӇ ÿӝng thӵc vұt phát triӇQQKѭWKӃ nào và có chӭFQăQJJu0ӝt sӕ loài mang lҥi lӧi ích kinh tӃ và xã hӝi trӵc tiӃSFKRFRQQJѭӡi. Giá trӏ vӅ mһt "kho giӳ trӳ " gen cӫa các loài TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 23 có giá trӏ ÿѭӧc chӭng tӓ qua 2 ví dө vӅ sӵ di chuyӇQ WKjQK F{QJ2iF ÿөn Trochus niloticus ӣ 7KiL%uQK'ѭѫQJYjFiWKӵc phҭm ӣ Hawaii. 9 1ѫLӣ cӫa các loài RҥQOjP{LWUѭӡng mà nhiӅu loài phө thuӝc hoàn toàn vào nó. NӅQÿi\Fӭng trên rҥQOjQѫLPjQKLӅu sinh vұWÿi\ÿһFWUѭQJQKѭVzWUDLKҧi miên, huӋ biӇn, hҧi quì và tҧREiPVLQKWUѭӣng. Vӟi nhӳng loài này rҥQVDQK{OjQѫLӣ bҳt buӝc. NhiӅu loài khác coi rҥQOjQѫLӣ cҩp thiӃWWURQJJLDLÿRҥn dӉ bӏ ÿHGӑa cӫa chu trình sӕng và rҥQÿѭӧc sӱ dөQJÿӇ kiӃPăQÿҿ trӭng hoһFÿѭӧFFRLOjEmLѭѫQJFRQYjWU~ҭn. ViӋc thoát khӓLÿH dӑa nhӡ QѫLӣ OjFѫVӣ quan trӑng duy trì nghӅ cá và giúp tránh khӓi sӵ tiêu diӋt cӫa các loài có giá trӏ cao. Rùa biӇn là mӝt ví dө vӅ chӭFQăQJQj\Fӫa rҥn san hô. Chúng là thành phҫn quan trӑng cӫa quҫn xã rҥQVDQK{5D;DQKÿLÿҿ và ҩp trӭng trên bãi ѭѫQJFRQ WUrQFҥQĈӗi MӗLNK{QJGLFѭ[DQKѭ 5D;DQKYjSKkQEӕ ӣ rҥn nhiӅu KѫQ&K~QJăQQJӫ trên rҥQYjÿҿ trӭng trên các bãi cát san hô cӫDFiFÿҧo san hô hoһc FiFÿҧo có rҥn riӅm. 9 Giá trӏ thүm mӻ Sӵ phӭc tҥp vӅ quá trình hình thành, sӵ khác nhau vӅ hình dҥng màu sҳc và trҥng thái cӫa sinh vұWÿmOjPFKRUҥn có vҿ ÿҽp hiӃm có và sӵ lôi cuӕQÿӕi vӟLFRQQJѭӡi. Rҥn là nguӗn cҧm hӭQJYjÿӕLWѭӧng cho các nhà nhiӃp ҧQKGѭӟLQѭӟc và cӫa các nhà tӵ nhiên hӑc. RҥQFNJQJOjQJXӗn lӧi to lӟn phөc vө cho giҧi trí và du lӏFKYjÿѭӧc coi là mӝt giá trӏ YăQKyDKLӋQÿҥi. 3. Tình hình khai thác 3.1 +LӋQWUҥQJVӱGөQJYjNKDLWKiF Nҵm trong BiӇQĈ{QJ TXҫQ ÿҧR 7UѭӡQJ 6D ÿѭӧc bao quanh bӣi nhӳng vùng ÿiQKFiWUSK~YjJLjXFyYӅ tài nguyên dҫu mӓ FNJQJQKѭNKtÿӕt. Vӟi nhӳng nguӗn TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 24 lӧi dӗi dào này, quҫQ ÿҧR7UѭӡQJ6D ÿm WUӣ WKjQK ÿLӇP NKDL WKiF Oê Wѭӣng cӫa con QJѭӡi. CiFÿҧo nәi lӟQQKѭÿҧR7Uѭӡng Sa lӟn, Nam YӃt, Song Tӱ 7k\« Oj FiFÿҧo WKѭӡng xuyên có nhiӅXQJѭӡi ӣ và khai thác. Hҫu hӃWWUrQFiFÿҧo nәLQJѭӡLWDÿmTX\ hoҥch sӱ dөQJÿҩWÿӇ xây dӵng nhà ӣ, các công trình quân sӵ. Ngoài ra, còn có các hӋ thӕng giao thông, hào, các sân vұQÿӝQJKD\FiFYѭӡn rau tҥo nguӗn thӭFăQ[DQKFKR FRQQJѭӡi sӕQJ WUrQÿҧo. HҫXQKѭKLӋQQD\FiFYQJÿҩW WUrQÿҧRÿmÿѭӧc khai thác hӃt. MұWÿӝ QJѭӡi sӕQJWUrQFiFÿҧRNKiÿ{QJWX\QKLrQQJXӗn thӵc phҭm không dӗi dào. HҫXQKѭWKӵc phҭPÿӅXÿѭӧc cung cҩp tӯ ÿҩt liӅn. 7URQJNKLÿyVLQKYұWWUrQÿҧo YjYHQÿҧo bӏ khai thác liên tөc. Các loài sinh vұt có thӇ làm hàng mӻ nghӋ QKѭWUDLӕc, san hô trúF«ÿӅXÿѭӧFNKDLWKiFYjPDQJYjRÿҩt liӅn. Mӝt sӕ ORjLÿӝng vұt quý hiӃm QKѭÿӗi mӗi, vích FNJQJÿmEӏ NKDL WKiFTXiÿjYjKLӋQQD\ÿDQJ WURQJ WuQK WUҥng cҥt kiӋt, mӝt sӕ ORjL FyQJX\Fѫ WX\Ӌt chӫng. Ngoài viӋc khai thác mӝW FiFK Y{ÿӝ, con QJѭӡi còn khai WKiF NK{QJ ÿ~QJ FiFK QKѭ GQJ WKXӕc nә PuQ« Jk\ UD Kұu quҧ nghiêm trӑng cho hӋ VLQK WKiLQKѭJLҧPÿDGҥng sinh hӑc, phá hӫy hӋ sinh thái, làm suy yӃu bӭFWѭӡng chҳn song tӵ nhiên. TӕFÿӝ xói mòn, lөt lӣ QJj\FjQJWăQJFDROLrQ quan trӵc tiӃSÿӃn hành vi kKDLWKiFY{ÿӝ không hӧp lý cӫDFRQQJѭӡi. Thӡi gian gҫQ ÿk\Pӝt sӕ QJѭӡi còn tә chӭc khai thác xa bӡ VăQ Eҳt cá mұp không hӧp lý. Hoһc khai thác các loài thӫy hҧi sҧQNKiFQKѭKҧLVkPEjRQJѭĈk\Oj mӝt viӋc làm gây hҥi, vì dүQÿӃn sӵ cҥn kiӋt tài nguyên, lâu dҫn mӝt sӕ loài có thӇ tuyӋt chӫng. Hұu quҧ làm suy thoái hӋ sinh thái san hӝ QăQJQӅ, mҩt cân bҵng trong tӵ nhiên, mҩWÿLFiFQJXӗn lӧi mà hӋ sinh thái san hô mang lҥi. Tình hình khai thác hiӋn nay cӫa quҫQÿҧR7UѭӡQJ6Dÿѭӧc thӇ hiӋn qua các mһt: Nông nghiӋp TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 25 &NJQJQKѭFiFQѫLNKiFKRҥWÿӝng nông nghiӋp ӣ vùng ven bӡ FNJQJFKLӃm dөng mӝt diӋQ WtFK ÿҩt lӟn và gây ҧQK KѭӣQJ ÿӃn chҩW OѭӧQJP{L WUѭӡng vùng ven biӇn. Vùng ven bӡ FyFiFÿLӅu kiӋn khí hұX YjÿҩWÿDL WKXұn lӧi cho nông nghiӋp. Ngoài chӭFQăQJKӃt sӭc rõ ràng là cung cҩSOѭѫQJWKӵc cho cӝQJÿӗng ven bӡ, nông nghiӋp FNJQJWҥo ra nguyên vұt liӋu cho công nghiӋp. Nông nghiӋSFNJQJtҥo ra thӵc phҭm cho cӝQJÿӗQJÿӏa pKѭѫQJFѭGkQYHQEӡ. Nông nghiӋp vùng ven bӡ WKѭӡng có nhӳng lӧi ích tӯ các ÿLӅu kiӋQP{LWUѭӡng thuұn lӧi, tӯ FiFYQJÿҩt tӕt và sӵ giao thông liên lҥFÿѭӡng biӇQFNJQJQKѭWӯ sӵ phát triӇn cӫa công nghiӋp và du lӏch ven bӡ. Tuy nhiên, hoҥWÿӝng nông nghiӋp ven bӡ FNJQJEӏ WiFÿӝQJOLrQTXDQÿӃn vӏ trí ӣ gҫn biӇn bao gӗPQJX\Fѫcӫa viӋc nhiӉm mһn ÿҩWYjQѭӟc; chҩWOѭӧQJQѭӟc kém và không an toàn xuҩt phát tӯ các hoҥWÿӝng ӣ vùng WKѭӧQJ OѭX Vӵ cҥnh tranh gay gҳt vӅ ÿҩt ӣ vùng ven bӡ1Jѭӧc lҥL OƭQK Yӵc nông nghiӋSFNJQJҧQKKѭӣQJOrQFiFOƭQKYӵc khác. Các mӕLWѭѫQJWiFQj\FyWKӇ tích cӵc QKѭQJWKѭӡng là tiêu cӵc và xoay quanh các vҩQÿӅ cҥnh tranh vӅ ÿҩWQѭӟc, nguӗn vӕn YjODRÿӝng. 7iFÿӝng tiêu cӵc cӫa nông nghiӋSÿӕi vӟLFiFOƭQKYӵc khác bao gӗm: viӋc làm ô nhiӉm nguӗQQѭӟc ҧQKKѭӣng trӵc tiӃp lên nghӅ cá thông qua các hóa chҩt dùng trong nông nghiӋSYj OjPWăQJÿӝ ÿөc gây hҥi cho các rҥn san hô và các cҧng do viӋc xói PzQÿҩt. Hұu quҧ làm mҩWYQJFѭWU~VLQKYұt và suy giҧPÿDGҥng sinh hӑc vùng ven bӡ FNJQJFyWKӇ xҧy ra. Du lӏch Du lӏch là mӝt ngành kinh doanh tәng hӧp không nhӳng chӭD ÿӵQJ WURQJ ÿy nhӳng giá trӏ kinh tӃ ÿѫQWKXҫn mà cҧ nhӳng giá trӏ vӅ lӏch sӱYăQKyDFӫa mӝt vùng miӅn. Du lӏch ӣ nhӳng vùng ven bӡ ÿDQJOjQJXӗn thu nhұSFDRFKRFiFQѭӟc ven bӡ biӇn. TҥLÿk\QJѭӡi ta sӁ ÿѭӧFWKѭӣng thӭc nhӳng phong cҧQKÿҽp ӣ nhӳng vùng cӱa sông ven biӇn, nhӳng bãi biӇn tuyӋt vӡLFiFÿҧRÿiYӟLÿҫ\KDQJÿӝng, bӡ cát mӏn, YQJÿҫm phá, rӯng ngұp mһn, các rҥn san hô. Vùng ven bӡ OjÿLӅu kiӋQOêWѭӣQJÿӇ TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 26 phát triӇn tiӅPQăQJGX OӏFKQJKƭPiWYjÿLӅXGѭӥQJNqPWKHRÿy Oà các hoҥWÿӝng dӏch vө phөc vө cho du lӏch giҧLWUtQKѭOjEѫLWKX\ӅQWKѭӣng ngoҥn, lһQOѭӟt sóng, câu cá tҳm biӇn, ngҳm san hô. Tuy nhiên, bên cҥnh nhӳng lӧLtFKÿHPOҥi, thì du lӏch giҧLWUtÿDQJJk\UDQKӳng WiFÿӝng ҧnh KѭӣQJÿӃQP{LWUѭӡng ven bӡ. Các hoҥWÿӝng cӫDFRQQJѭӡLWURQJOƭQK vӵFQj\ÿmJySSKҫQOjPFKRP{LWUѭӡng ven bӡ bӏ VX\WKRiL&iFWiFÿӝng tiêu cӵc cӫa du lӏFKÿӃQP{LWUѭӡng vùng ven bӡ có thӇ kӇ là: 9 Khai thác quá mӭc và không hӧp lý hҧi sҧn phөc vө nhu cҫXWKѭӣng thӭc ÿһc sҧn biӇn cho du khách. 9 HoҥWÿӝng tham quan, du lӏFKFNJQJ OjPҧQKKѭӣQJÿӃn sӕ OѭӧQJQѫLFѭ trú và sinh sҧn cӫa mӝt sӕ loài. 9 0{LWUѭӡng ven bӡ FNJQJÿDQJFKӏu sӵ WiFÿӝng cӫa nhӳng nguӗn ô nhiӉm tӯ ÿҩt liӅn do chҩt thҧi sinh hoҥt cӫa du khách vãng lai: các chҩt thҧi này FyQJX\FѫOjPWKD\ÿәi chҩWOѭӧQJQѭӟc, các hӋ sinh thái vùng ven bӡ. 9 Khách du lӏFKYjSKѭѫQJWLӋn vұn chuyӇn khách du lӏch có thӇ có thӇ ÿHP ÿӃn mӝt sӕ loài sinh vұt ngoҥi lai, ҧQKKѭӣQJÿӃn sӵ phát triӇn cӫa mӝt sӕ hӋ sinh thái ven bӡ. Tóm lҥLWiFÿӝng cӫa du lӏch ӣ vùng ven bӡ có thӇ gây ra nhӳng thҧm hoҥ ÿӕi vӟi môi WUѭӡng và cӝQJÿӗQJÿӏDSKѭѫQJ*Lҧi pháp cho các vҩQÿӅ này là phát triӇn du lӏch dӵa vào các nguyên lý cӫa sӵ bӅn vӳQJ7Uѭӟc khi thӵc hiӋn phát triӇn du lӏch ven bӡ, cҫn phҧi ÿiQKJLiYjSKkQ ORҥi cҭn thұn các khu vӵc ven bӡ FNJQJQKѭ WtQKQKҥy cҧm vӅ sinh thái, xã hӝLYjYăQKRiFӫa nó. Cҫn phҧi có các kӃ hoҥch và mөc tiêu quҧn Oêÿӕi vӟi tӯng vùng. Nhӳng vùng có nhҥy cҧPFDR Fyÿһc thù vӅ mһWP{L WUѭӡng FNJQJQKѭFyêQJKƭDYӅ YăQKyDFҫn phҧLWKѭӡng xuyên bҧo vӋÿyOjFiFYQJNK{QJ nên phát triӇn. TiӇu luұn: HӋ sinh thái rҥn san hô GVHD: PGS.TS Trӏnh Xuân Ngӑ vùng biӇn quҫQÿҧR7Uѭӡng Sa Nhóm 2 - Ĉ+6+/7 Trang 27 Nuôi trӗng thӫy hҧi sҧn ViӋc nuôi trӗng thӫy sҧQFyêQJKƭDOӟn trong viӋc cung cҩp protein và giҧm thiӇu ÿyLQJKqRFKRQJѭӡi dân sӕng vùng ven bӡ. Tuy nhiên hoҥWÿӝng nuôi trӗng thӫy sҧn FNJQJÿHPOҥi nhiӅu tác hҥi vӅ mһWP{LWUѭӡng ӣ ÿk\ 7Uѭӟc hӃt hoҥWÿӝng nuôi trӗng thӫy sҧn cҥnh tranh vӅ không gian vӟLFiFOƭQKYӵFNKiFQKѭdu lӏch, giҧi trí và nông nghiӋSĈӇ có thӇ phát triӇn, nuôi trӗng thuӹ sҧn cҫn phҧLFyQѭӟc sҥch, không có các sinh vұt lҥ du nhұp; xây dӵQJFѫVӣ hҥ tҫQJQKѭ[k\Gӵng nhà cӱa, kho KjQJÿѭӡng sá. Khai thác khoáng sҧn và dҫu mӓ Khoáng s
File đính kèm:
- tieu_luan_he_sinh_thai_ran_san_ho_vung_bien_quan_dao_truong.pdf