Tiểu luận Kỹ năng ra quyết định trong nghệ thuật lãnh đạo

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG 
TIỂU LUẬN 
Đề tài: Kỹ năng ra quyết định trong nghệ thuật lãnh đạo 
 Học viên: Nguyễn Việt Thành 
 Lớp: Cao học QTKD K6.2 
 Giảng viên: TS. Lê Thị Thu Thủy 
Hà nội, tháng 07 năm 2010 
LỜI MỞ ĐẦU 
Nhà lãnh đạo là người đứng đầu doanh nghiệp, nên vai trò của họ ảnh hưởng rất 
lớn tới sự phát triển của doanh nghiệp. Khi họ thực hiện tốt vai trò của mình, họ sẽ thúc 
đẩy doanh nghiệp phát triển. Khi họ làm sai vai trò, họ sẽ kìm hãm sự phát triển của 
doanh nghiệp. Khả năng đưa ra những quyết định sáng suốt đúng thời điểm là yếu tố 
quan trọng quyết định sự thành bại của toàn bộ doanh nghiệp 
Các nhà lãnh đạo kinh doanh giỏi không tự dưng sinh ra. Nếu có ước mơ và khát 
vọng, bạn có thể có cơ hội trở thành một nhà lãnh đạo giỏi. Thực tế đã chứng minh 
rằng, phần lớn những ông chủ doanh nghiệp thành công nhất hiện nay đều gây dựng 
năng lực lãnh đạo của mình thông qua sự phấn đấu nỗ lực không ngừng của bản thân 
cũng như việc trau dồi kiến thức và kinh nghiệm lãnh đạo 
Các nhà lãnh đạo kinh doanh giỏi không tự dưng sinh ra. Nếu có ước mơ và khát vọng, 
bạn có thể có cơ hội trở thành một nhà lãnh đạo giỏi. Thực tế đã chứng minh rằng, 
phần lớn những ông chủ doanh nghiệp thành công nhất hiện nay đều gây dựng năng 
lực lãnh đạo của mình thông qua sự phấn đấu nỗ lực không ngừng của bản thân cũng 
như việc trau dồi kiến thức và kinh nghiệm lãnh đạo. 
Nghệ thuật và khoa học lãnh đạo là một đề tài bổ ích, thiết thực dành cho các nhà quản 
lý, các giám đốc công ty, các trưởng bộ phận, phòng ban và bất kỳ ai đang khao khát 
một ngày nào đó mình sẽ đứng trong hàng ngũ của những người lãnh đạo doanh 
nghiệp. Là học viên cao học quản trị kinh doanh, nhận thấy tầm quan trọng của người 
lãnh đạo trong tổ chức, tôi đã chọn đề tài “Kỹ năng ra quyết định trong nghệ thuật 
lãnh đạo” làm đề tài tiểu luận hết môn học Kỹ năng Lãnh đạo. Tiểu luận tóm tắt các 
nội dụng cơ bản và quan trọng của cuốn “Kỹ năng ra quyết định – Making Decisions” 
của tác giả Robert Heller, một học giả nổi tiếng người Anh để làm rõ hơn vấn đề này. 
Tác phẩm “Kỹ năng ra quyết định” gồm khá nhiều chương nhưng tiểu luận chỉ đi vào 
những chương có nội dung sát với môn học Kỹ năng Lãnh đạo. 
. 
NỘI DUNG 
CHƯƠNG I: KHÁI NIỆM KỸ NĂNG RA QUYẾT ĐỊNH 
1.1. Khái niệm 
Ra quyết định liên quan đến giải quyết vấn đề và giải quyết vấn đề cần phải ra quyết định. 
Vì vậy không cần thiết phải tách hai từ này ra. Chúng ta sẽ đồng thời xem xét việc giải 
quyết vấn đề và việc ra quyết định. 
Nhà quản trị luôn luôn ra quyết định, và ra quyết định là một trong những kỹ năng chủ yếu 
của nhà quản trị. Bạn luôn luôn được mời ra quyết định và thực hiện quyết định. Chất 
lượng và kết quả của quyết định của bạn có khả năng ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu c
đến nhân viên và tổ chức của bạn. Điều chủ yếu là bạn phải biết tối đa hóa khả năng ra 
quyết định của bạn nếu bạn muốn trở thành một thà quản trị thực sự có hiệu quả. 
1.2. Phân loại: 
 Quyết định theo chuẩn : các quyết định có tính hằng ngày, dựa vào qui trình có s
đã hình thành tiền lệ. 
 Quyết định cấp thời. 
 Quyết định có chiều sâu : cần suy nghĩ, ra kế hoạch. 
Ví dụ 
 Chuyến bay đến trễ. Giám đốc hãng hàng không Vietnam Airlines phải gặp hành 
khách và quyết định xem nên để họ chờ / cho họ về nhà. (cấp thời) 
 Mua 1 máy in cho cô thý ký đánh máy vi tính. (theo chuẩn) 
 Mua 10 máy vi t ính cho các nhân viên gồm 6 kỹ sý & 4 cô thý ký. (có chiều sâu)
1.2.1 Quyết định theo chuẩn 
 Quyết định theo chuẩn bao gồm những quyết định hàng ngày theo lệ thường và có 
tính chất lặp đi lặp lại. Giải pháp cho những quyết định loại này thường là những 
thủ tục, luật lệ và chính sách đã được quy định sẵn. Quyết định loại này tương đ
đơn giản do đặc tính lặp đi lặp lại của chúng. Bạn có khuynh hướng ra những quyết 
định này bàng cách suy luận logic và tham khảo các qui định có sẵn. Vấn đề có thể 
phát sinh nếu bạn không thực hiện theo đúng các qui tắc sẵn có. 
 Dĩ nhiên là có những quyết định theo chuẩn không được trực tiếp giải quyết bằng 
những qui trình của tổ chức. Nhưng bạn vẫn có khuynh hướng ra những quyết đị
loại này gần như một cách tự động. Vấn đề thường chỉ nảy sinh nếu bạn không 
nhạy cảm và không biết tác động đúng lúc. Một lời cảnh giác cho bạn : không n
để những quyết định theo chuẩn trở thành những chứng cứ biện hộ cho những quyết 
định cẩu thả hoặc tránh né. 
1.2.2 Quyết định cấp thời 
 Quyết định cấp thời là những quyết định đòi hỏi tác động nhanh và chính xác và 
cần phải được thực hiện gần như tức thời. 
 Đây là loại quyết định thường nảy sinh bất ngờ không được báo trước và đòi h
bạn phải chú ý tức thời và trọn vẹn. 
 Tình huống của quyết định cấp thời cho phép rất ít thời gian để hoạch định hoặc lôi 
kéo người khác vào quyết định. 
1.2.3 Quyết định có chiều sâu 
 Quyết định có chiều sâu thường không phải là những quyết định có thể giải quyết 
ngay và đòi hỏi phải có kế hoạch tập trung, thảo luận và suy xét. Đây là loại quyết 
định thýờng liên quan đến việc thiết lập định hướng hoạt động hoặc thực hiện các 
thay đổi. Chúng cũng là những quyết định gây ra nhiều tranh luận, bất đồng v
xung đột. Những quyết định có chiều sâu thường đòi hỏi nhiều thời gian và những 
thông tin đầu vào đặc biệt. Điểm thuận lợi đối với quyết định loại này là bạn có 
nhiều phương án và kế hoạch khác nhau để lựa chọn. 
 Quyết định có chiều sâu bao gồm quá trình chọn lọc, thích ứng, và sáng tạo hoặc 
đổi mới. Việc chọn lọc từ những phương án của quyết định cho phép đạt được sự 
thích hợp tốt nhất giữa quyết định sẽ được thực hiện và một số giải pháp đã đư
đem thực nghiệm. Tính hiệu quả của bạn tùy thuộc vào việc bạn chọn quyết định, 
quyết định này phải được chấp thuận nhiều nhất, sinh lợi và hiệu quả nhất. 
 Quyết định có chiều sâu thường không phải là những quyết định có thể giải quyết 
ngay và đòi hỏi phải có kế hoạch tập trung, thảo luận và suy xét. Đây là loại quyết 
định thường liên quan đến việc thiết lập định hýớng hoạt động hoặc thực hiện các 
thay đổi. Chúng cũng là những quyết định gây ra nhiều tranh luận, bất đồng v
xung đột. Những quyết định có chiều sâu thường đòi hỏi nhiều thời gian và những 
thông tin đầu vào đặc biệt. Điểm thuận lợi đối với quyết định loại này là bạn có 
nhiều phýõng án và kế hoạch khác nhau để lựa chọn. 
 Quyết định có chiều sâu bao gồm quá trình chọn lọc, thích ứng, và sáng tạo hoặc 
đổi mới. Việc chọn lọc từ những phương án của quyết định cho phép đạt được sự 
thích hợp tốt nhất giữa quyết định sẽ được thực hiện và một số giải pháp đã đư
đem thực nghiệm. Tính hiệu quả của bạn tùy thuộc vào việc bạn chọn quyết định, 
quyết định này phải được chấp thuận nhiều nhất, sinh lợi và hiệu quả nhất. 
 Quá trình thích ứng buộc bạn phải biết kết hợp những giải pháp đã được thực 
nghiệm với một số giải pháp mới và sáng tạo hơn. Bạn phải có khả lăng kiểm tra v
rút ra những bài học kinh nghiệm trên những công việc đã thành công và kết hợp 
điều đó với một chút cải tiến. 
 Các quá trình đổi mới buộc bạn phải có những am hiểu đầy đủ những diễn tiến 
phức tạp và sáng tạo khi ra quyết định. Bạn cần đến những kỹ năng này để giải 
quyết những tình huống quan trọng, thông thường là khó hiểu và không thể dự đoán 
trước được, những tình huống này đòi hỏi phải có những giải pháp mới. 
 Quyết định có chiều sâu là loại quyết định có thể làm gia tăng (hoặc làm giảm giá 
trị) hình ảnh và tính hiệu quả về mặt quản trị của bạn. 
CHƯƠNG II. MÔ HÌNH RA QUYẾT ĐỊNH 
2.1. Xác định vấn đề 
Giai đoạn đầu tiên khi ra quyết định là phải nhận ra được rằng vấn đề đang tồn tại đòi h
một quyết định. 
Trước khi bạn bắt đầu quá trình ra quyết định, hãy chắc chắn là quyết định mà bạn sắp đ
ra thật sự là quyết định mà bạn phải làm. Nếu không là như vậy thì bạn hãy để mặc vấn đề. 
Bạn thường nghĩ rằng đã là một nhà quản trị thì mọi người rất rộng lượng chia sẽ các vấn 
đề cùng với bạn, và nếu có thể, họ sẽ cất dỡ gánh nặng của những vấn đề ấy! 
2.1.1 Nhận biết vấn đề 
 Tìm xem có những khác biệt nào giữa thực tế đang tồn tại và điều mà bạn cho l
“tiêu biểu”. 
 Xem xét nối quan hệ nhân - quả. 
 Hỏi ý kiến những người trong cương vị để đưa ra được những triển vọng khác nhau 
hoặc để hiểu biết đúng bản chất của tình huống ra quyết định. 
 Xem xét tình huống từ những góc độ khác nhau. 
 Phải cởi mở khi chấp nhận rằng thậm chí bạn có thể là một phần của nguyên nhân 
gây ra vấn đề. 
 Quan tâm theo dõi kết quả công việc nếu như nó không diễn ra như kế hoạch. 
Chú ý các vấn đề xảy ra có tính chất lặp đi lặp lại. Điều này thường cho thấy là chúng ta 
chưa hiểu vấn đề một cách đầy đủ. 
Vấn đề có thể được nhận biết sớm hơn nhờ : 
 Lắng nghe và quan sát nhân viên để biết được những lo ngại của họ đối với công 
việc, công ty và những cảm nghĩ của họ đối với các đồng nghiệp và ban quản lý. 
 Để ý đến hành vi không bình thường hoặc không nhất quán; điều này phản ánh một 
số vấn đề còn che đậy bên dưới. 
 Nếu được, tiếp tục nắm bắt các thông tin về những việc mà đối thủ hoặc người khác 
đang làm. 
 Một khi bạn nhận biết được vấn đề hoặc tình huống “thực”, và hiểu những nguy
nhân của nó thì bạn phải đưa ra một trong những quyết định đầu tiên của bạn. 
Quyết định xem có phải : 
 Không làm gì cả hay không (việc quyết định “không đưa ra quyết định gì cả” cũng 
là một quyết định). 
 Chỉ quan sát vấn đề và trở lại vấn đề vào một ngày khác. 
 Thử kiểm tra vấn đề. 
 Cứ tiến tới tìm kiếm một giải pháp và đưa ra nhiều quyết định hơn. 
2.1.2 Những khó khăn trong giai đoạn xác định vấn đề 
Thành kiến thiên lệch do nhận thức : 
 Bảo thủ 
 Ảnh hưởng chính trị bởi người khác 
 Mô hình trí năng : mỗi người nhận thức vấn đề với một khía cạnh khác nhau. 
Kỷ năng phân tích kém : 
 Không rõ những gì đang xảy ra Þ hay gán cho cho nó 1 vấn đề gì đó. 
 Thiếu thời gian. 
 Tình huống phức tạp. 
 Coi giải pháp là vấn đề. 
2.1.3 Xác định vấn đề một cách hiệu quả 
 Ý thức được những hạn chế về mặt nhận thức. 
 Xem xét các mối quan hệ nhân quả. 
 Thảo luận tình huống với các đồng sự. 
 Xem xét vấn đề dưới nhiều góc độ khác nhau. 
 Có đầu óc cởi mở, thậm chí chấp nhận rằng đôi khi chính bạn là một phần nguy
nhân của vấn đề. 
 Theo dõi kết quả công việc, kịp thời phát hiện những bất thường khi việc không 
diễn ra theo như kế hoạch. 
 Sử dụng công nghệ thông tin. 
2.2. Phân tích các nguyên nhân 
 Tập hợp các dữ liệu về tình huống. 
 Xác định phạm vi vấn đề. 
 Ước lượng hậu quả của vấn đề. 
 Xem xét những hạn chế có thể có ảnh hưởng đến các giải pháp của vấn đề. 
2.2.1 Tập hợp dữ liệu về tình huống 
 Điều này đòi hỏi khả năng phân biệt giữa sự kiện và ý kiến. Đặc biệt trong các vấn 
đề giữa các cá nhân với nhau, ý kiến của mọi người có thể rất mạnh mẽ và bị ảnh 
hưởng bởi xúc cảm. 
 Bạn cần phải thu thập và tổ chức dữ liệu thích hợp cho vấn đề. Trên thực tế bạn sẽ 
không thể nào tập hợp được mọi thông tin mà bạn muốn, do đó bạn phải biết 
tiên chọn cái gì là quan trọng nhất. 
2.2.2 Xác định phạm vi của vấn đề 
 Bạn hãy xem xét ai và cái gì có liên quan. Đó vấn đề có khả năng ảnh hưởng đến 
toàn bộ tổ chức hoặc chỉ một vài thành viên ? 
 Đó là một vấn đề giữa các cá nhân với nhau, một vấn đề về hệ thống hoặc một vấn 
đề thuộc nhóm ? Các nhân tố như vậy có thể có ảnh hưởng tới nguồn lực mà b
cấp cho việc tìm kiếm giải pháp. 
 Chẳng hạn, nếu vấn đề đe dọa sự tồn tại của tổ chức của bạn và đe dọa mất tiền th
bạn rõ ràng sẽ phải bỏ nhiều nguồn tài nguyên đáng kể vào việc giải quyết nguy
nhân này. Xác định phạm vi của vấn đề cũng sẽ giúp xác định được những người có 
liên quan. 
2.2.3 Xác định hậu quả của vấn đề 
 Quyết định những hậu quả có thể có của vấn đề để thấy có phải phân tích thêm n
hoặc nhận thêm nguồn lực nữa hay không ? 
2.2.4 Xem xét những hạn chế có thể có ảnh hưởng đến giải pháp của vấn đề 
 Có những yếu tố nào có thể ngăn cản một giải pháp đạt kết quả tốt hay không? Nếu 
lãnh đạo đã thiết lập một chương trình đặc biệt và phân tích ban đầu chỉ vào tính 
không hiệu quả, thì việc này không đáng để bạn phải mất thời gian, nguồn lực, năng 
lượng (hoặc công việc) vào việc cố gắng giải quyết vấn đề này. 
 Tập hợp dữ liệu để tách riêng rẽ những phức tạp của vấn đề. 
 Giai đoạn tách riêng rẽ bao gồm pâhn tích hoặc chuẩn đoán vấn đề bạn đã nhận biết 
trong giai đoạn đầu : đào sâu hơn vào những nguyên nhân của vấn đề và cố gắng 
thử trình bày tỉ mỉ tại sao nó lại là một vấn đề. Bạn cũng có thể xem xét lại a i sẽ 
liên quan và có thể có những hậu quả và ràng buộc nào có thể ngăn cản những giải 
pháp của vấn đề. 
2.3. Đưa ra các giải pháp 
Bạn sẽ chọn giải pháp tốt nhất, là giải pháp cho phép đạt được những mục tiêu của bạn v
có lưu ý đến những ràng buộc của tình huống. 
Tìm kiếm các giải pháp cho vấn đề bao gồm hai quá trình : suy nghĩ sáng tạo và suy ngh
phân tích. 
2.3.1 Suy nghĩ sáng tạo 
Nếu bạn muốn khuyến khích sự sáng tạo và làm phát sinh nhiều giải pháp sáng tạo hơn th
bạn cần phải sẵn sàng thỏa được 4 tiêu chí. Đó là : 
Sẵn sàng tiếp thu mọi ý kiến: 
 Xử lý mỗi vấn đề như là một vấn đề mới và khác nhau. Bạn đừng đơn giản áp dụng 
những giải pháp đã có cho bất cứ một vấn đề nào mới nảy sinh. 
 Hãy sẵn sàng lắng nghe các ý kiến khác nhau, cho đù những ý kiến này có vẻ kỳ 
quái. Một số trong đa số các quyết định có tính chất cải tiến và tác đông mạnh đ
xuất phát từ những “hạt giống” như thế. 
 Khuyến khích nhân viên của bạn sẵn sàng tiếp thu mọi gợi ý bằng cách cho phép họ 
bình luận hoặc chỉ trích “hiện trạng”. 
Chấp nhận rủi ro 
 Nhiều người trong chúng ta không phát biểu vì chúng ta không muốn cảm thấy 
ngượng trước người khác. 
 Một số nhà quản trị hiện nay còn làm trầm trọng hơn những cảm giác này bằng 
cách chế giễu những đề nghị của nhân viên. Điều này ngăn cản nhân viên đóng góp 
ý kiến. 
 Đừng để một việc chưa bao giờ được thực hiện trước đó ngăn cản bạn thử sử dụng 
nó. Bạn phải chuẩn bị tý tưởng chịu thất bại, và xem thất bại như một bài học kinh 
nghiệm. 
 Mức độ rủi ro phải được tính toán liên quan tới chi phí, lợi nhuận và kết quả có thể 
có đối với tổ chức và đối với bạn. 
Kêu gọi người khác tham gia 
 Người khác có thể đýa ra một các nhìn nhận sự việc rất khác với bạn. 
 Đúng là chúng ta thường trở nên quá quen thuộc với các vấn đề của chúng ta n
không thể nhìn xa hơn một số ranh giới nào đó. 
 Lôi cuốn người khác thường giúp loại trừ những rủi ro của cách suy nghĩ theo 
nhóm. 
Chấp nhận phê bình 
 Hãy cố gắng không phản ứng lại trước các vấn đề mà giải pháp là hiển nhiên. 
 Bạn nên khuyến khích gợi ý càng nhiều phương án càng tốt trước khi bạn đánh giá 
tính đúng đắn của các phương án. 
 Nếu bạn đánh giá quá nhanh bạn sẽ làm nản lòng những đóng góp có tính chất cởi 
mở và gặp nguy cơ bỏ lỡ các giải pháp mang tính sáng tạo. 
Làm phát sinh các giải pháp 
 Mọi hình thức sáng tạo đều đòi hỏi phải làm phát sinh một số lớn ý tưởng. 
 Thường thì nguồn ý tưởng tốt nhất xuất phát từ nhân viên có tính hơi độc đáo. 
 Như bạn có thể đã biết, quản lý hoặc lãnh đạo những cá nhân như thế có thể gặp rắc 
rối, nhưng nếu bạn muốn những ý tưởng sáng suốt, có tính cải tiến, thì việc n
đáng để bạn bận tâm. 
 Một trong những kỹ thuật tốt nhất để làm phát sinh các phương án là phương th
“động não” trong đó mọi thành viên nêu ý kiến rồi cùng bàn bạc. 
2.3.2 Sử dụng phương thức động não 
 Yêu cầu mỗi người tham gia đóng góp ý kiến một cách rõ ràng : “Ngọc, nghĩ gì ?”
 Liệt kê mọi ý kiến được đề cập đến, thậm chí ngay cả khi nó lặp lại đề nghị trư
đây... 
 Ghi lại ý kiến làm cho mọi người dễ đọc hơn. 
 Thường xuyên khuyến khích những người tham gia đóng góp thêm nhiều ý kiến 
hơn khi chúng có vẻ “sắp cạn”. 
 Bảo đảm rằng trước khi bạn dừng, mọi ý kiến đều được thông báo đầy đủ. Bạn 
thậm chí có thể nói: “Chúng ta hãy lấy thêm một ý kiến nữa từ mọi người”. 
 Khuyến khích những ý kiến ngờ nghệch, ngộ nghĩnh và thậm chí nhìn bề ngoài là 
“điên rồ”. Những đề nghị này thường có thể có tính chất sáng tạo và cuối cùng 
thích hợp với thực tế. Phương thức động não nên mang tính hài hước. 
 Đóng góp và ghi lại ý kiến riêng của bạn. Điều này có thực hiện để truyền sinh lực 
cho nhóm khi nhóm bị đình trệ. 
 Khuyến khích những ngýời tham gia phát triển và thêm vào những ý kiến đã đư
ghi nhận. Điều này không nên bao gồm việc thảo luận hoặc đánh giá những ý kiến 
dù dưới hình thức nào. 
 Không ai phải đánh giá ý kiến của mình trong giai đoạn động não. Dù điều này có 
xảy ra theo cách tích cực hoặc tiêu cực thì bạn cũng nên bỏ qua và hỏi “kẻ phạm 
lỗi” trên những ý kiến khác, và bằng cách ấy, chuyển sự tham gia thành sự đóng 
góp tích cực. 
2.4. Chọn giải pháp tối ưu: 
Có một số cách để đánh giá các đề nghị, giải pháp hoặc ý kiến. Bạn có thể loại trừ một số 
bằng cách đặt những câu hỏi sau đây : 
 Những phương tiện vật chất của tổ chức của bạn có làm cho các phương án trở n
không thực hiện được ? 
 Tổ chức của bạn có khả năng đáp ứng chi phí theo phương án này không ? 
 Lãnh đạo của bạn có nói rằng một số phương án nào đó không thể chấp nhận đư
hay không ? 
Tiêu chuẩn để đánh giá những giải pháp có thể có : 
 Rủi ro có liên quan đến kết quả mong đợi 
 Cố gắng cần phải có 
 Mức độ thay đổi mong muốn . 
 Khả năng có sẵn các nguồn tài nguyên (nhân sự và vật chất) 
2.5. Thực hiện quyết định: 
Nếu bạn muốn thành công ở giai đoạn quan trọng này thì bạn phải cần triển khai ít nhất l
một số trong những kỹ năng sau đây : 
 Làm rõ 
 Thiết lập cấu trúc để thực hiện 
 Trao đổi thông tin 
 Xác định tiến trình 
 Đưa ra ví dụ chuẩn 
 Chấp nhận rủi ro 
 Tin tưởng 
Làm rõ vấn đề 
Bạn phải thật sự rõ ràng ngay từ trong suy nghĩ của riêng bạn về việc cần phải làm. Hãy 
chắc chắn rằng bạn biết chính xác bạn sẽ đi về đâu trước khi bạn khởi hành. Hãy tự hỏi : 
Quyết định cần đạt được là quyết định gì ? 
Thiết lập cơ cấu để thực hiện 
Bạn phải thiết lập mục tiêu rõ ràng và thời hạn của quá trình thực hiện. Bởi vì trong qu
lý mục tiêu, nhân viên phải biết chính xác điều họ cần đạt được và phải biết ngày hoàn 
thành nhiệm vụ. 
Trao đổi thông tin 
 Thông tin một cách rõ ràng cho người khác điều phải làm để đạt được quyết định. 
 Nếu nhân viên cùng tham gia vào việc thực hiện quyết định mà không thông hi
những kết quả mong muốn đạt được và vai trò của họ, thì việc thực hiện sẽ không 
có hiệu quả. 
Nhờ cậy 
 Bạn hãy chuẩn bị để xin được hỗ trợ về kinh nghiệm và tư vấn của người khác ngay 
từ khi bạn dự kiến làm thế nào để thực hiện một quyết định. 
 Đừng nghĩ rằng bạn đã có sẵn tất cả các câu trả lời. Việc thực hiện, nhất là đối với 
những quyết định phức tạp, đòi hỏi lên kế hoạch cẩn thận, thường là đặc biệt. 
Không nên cố gắng tự làm tất cả mọi việc. 
Chấp nhận rủi ro 
Hãy chuẩn bị chấp nhận rủi ro có tính toán để làm cho sự việc xảy ra. Phải nhiệt tình, kiên 
quyết và sốt sắng khi thực hiện một quyết định. Một quyết định sáng tạo đòi hỏi sự thực 
hiện phải có tính sáng tạo. Đừng nên áp dụng một qui trình thực hiện duy nhất có tính 
“tiêu biểu” vào mọi quyết định. 
Mô hình hóa vai trò 
Bạn phải mô hình hóa các tiêu chuẩn cho nhân viên tích cực noi gương. Hãy chuẩn bị tinh 
thần làm việc hết sức tích cực. Hãy tự đặt cho mình những chỉ tiêu phấn đấu ở mức cao. 
Nếu bạn làm như vậy thì bạn mới có thể dễ dàng đặt cho nhân viên những chỉ tiêu cao hơn 
và có nhiều hy vọng họ đạt được mục tiêu hơn. Bạn đừng giống như nhà quản trị mà tôi đ
có lần làm việc dưới quyền, ông ấy luôn nói với chúng tôi rằng ông ấy mong chúng tôi l
việc lâu dài và tích cực cho tổ chức này. Ấy vậy mà ông ta luôn là người đến cuối cùng và 
là người đầu tiên rời công ty. Ông ta gần như một mình làm lợi cho căng tin của công ty !
Tin tưởng 
Bạn hay tin tưởng rằng bạn và nhân viên của bạn luôn luôn có thể làm tốt hơn nữa. Đừng 
tìm cách ngăn lại việc thực hiện một quyết định mà bạn nghĩ rằng bạn và nhân viên c
bạn không có khả năng đạt được. Người ta thường làm việc ở mức độ mà bạn tin rằng họ 
có khả năng đạt đến mức đó, miễn là nó hợp lý. 
2.6. Đánh giá quyết định 
 Thẩm tra tính hiệu quả của một quyết định đòi hỏi một cách tiếp cận từ hai phía. 
 Một là, bạn phải đánh giá qui trình trên cơ sở đang diễn ra: Việc thực hiện có đư
tiến hành theo đúng trình tự của kế hoạch hay không ? Bạn có đạt được những kết 
quả mong muốn hay không ? 
 Hai là, bạn nên thẩm tra tính hiệu quả của toàn bộ quyết định và cả quá trình l
quyết định nữa. 
 Việc đánh giá quyết định đang được thực hiện có thể tiến hành tốt nhất ở 2 mức độ 
: chính thức và không chính thức. 
 Việc xem xét lại một cách chính thức nên đýợc dự kiến vào những ngày còn trong 
quá trình thực hiện quyết định, và có thể được thực hiện nhờ những cơ chế kiểm tra 
chuẩn mực như các cuộc họp, kiểm tra đầu ra, biên bản và báo cáo sản xuất. 
 Việc xem xét lại không chính thức thường xuyên xảy ra bao gồm việc quan sát v
nói chuyện với thân viên tham gia vào quá trình thực hiện : “Công việc diễn ra nh
thế nào ?”, “Đến nay có vấn đề gì không ?”. Các loại tình huống này cũng đưa ra 
những cơ hội lý tưởng để khuyến khích và giữ nhân viên tiếp tục nhiệm vụ của họ.
CHƯƠNG III: CÁC PHƯƠNG PHÁP RA QUYẾT ĐỊNH 
3.1. Phương pháp độc đoán 
Phương pháp độc đoán là khi bạn tự quyết định hoàn toàn và sau đó công bố cho nhân 
viên. 
Khi bạn ra một quyết định không được ưa thích bạn có thể cố gắng thuyết phục nhân 
viên về quyết định này, mà không đề nghị đối thoại hoặc thử thách. 
Ưu điểm 
 Tiết kiệm thời gian. 
 Thuận lợi đối với quyết định theo chuẩn. 
 Lãnh đạo có kinh nghiệm 
Nhược điểm 
 Nhân viên ít quyết tâm. 
 Nhân viên dễ bất mãn. 
 Công việc liên quan đến 1 người. 
3.2. Phương pháp phát biểu cuối cùng 
 Trong phương pháp phát biểu cuối cùng bạn cho phép nhân viên thảo luận và đ
nghị giải pháp cho vấn đề. 
 Bạn có thể lưu ý hoặc không lưu ý đến những đề nghị này khi ra quyết định. 
 Bạn có thể cho phép tình huống được thảo luận theo cách thật cởi mở nhưng ở cuối 
cuộc thảo luận bạn tự ra quyết định. 
Ưu điểm 
 Sử dụng một số nguồn lực của nhóm. 
 Cho phép một số sáng kiến 
Nhược điểm 
 Nhân viên ít quyết tâm. 
3.3. Phương pháp nhóm tinh hoa 
 Phương pháp nhóm tinh hoa có sự tham gia của bạn và ít nhất một người khác v
việc ra quyết định mà không cần tham khảo ý kiến của những người khác. 
 Bạn tranh luận và đưa ra giải pháp, đưa ra quyết định và trình bày quyết định cho số 
nhân viên còn lại. 
 Bạn thậm chí có thể thảo luận về cơ sở của quyết định của bạn trước các nhân viên.
Ưu điểm 
 Tiết kiệm thời gian. 
 Thảo luận cởi mở. 
 Phát triển nhiều ý tưởng. 
Nhược điểm 
 Nhân viên ít quyết tâm. 
 Xung đột vẫn duy trì 
 Ít có sự tương tác. 
3.4. Phương pháp cố vấn 
 Phương pháp cố vấn đặt bạn vào vị trí của người cố vấn. Bạn có thể đưa ra m
quyết định ban đầu thăm dò và trình bày quyết định này cho nhóm để thảo luận v
thu thập dữ liệu Bạn xem xét cẩn thận và cởi mở ý kiến của nhóm trước khi ra 
quyết định. 
 Thường bạn sẽ đi tới quyết định đầu tiên và trình bày quyết định này trước nhóm để 
thảo luận. Bạn phải có đầu óc cởi mở và cho phép chính bạn thay đổi do những lý 
lẽ mà nhân viên đưa ra. Bạn cũng cho phép người khác cải tiến một cách chi tiết 
quyết định ban đầu của bạn hoặc, ngược lại, đưa ra đề nghị và ủng hộ cho các quan 
điểm khác. Quyết định cuối cùng là do bạn đưa ra, có xem xét cẩn thận và một cách 
cởi mở các quan điểm khác. 
Ưu điểm 
 Sử dụng nguồn lực cả nhóm. 
 Thảo luận cởi mở. 
 Phát triển nhiều ý tưởng. 
Nhược điểm 
 Ai là chuyên gia ? 
 Lãnh đạo phải cởi mở. 
 3.5. Phương pháp luật đa số 
 Phương pháp luật đa số có sự tham gia của mọi thành viên của nhóm trong quá 
trình ra quyết định bằng cách cho phép mỗi thành viên có một lá phiếu bình đẳng.
 Nhóm biểu quyết về việc chọn quyết định nào. 
 Quyết định nhận được từ đại đa số phiếu sẽ thắng và trở thành quyết định cuối 
cùng. 
Ưu điểm 
 Tiết kiệm thời gian. 
 Cho phép kết thúc các cuộc thảo luận. 
Nhược điểm 
 Thiểu số cô lập. 
 Quyết tâm trong toàn nhóm không cao. 
3.6. Phương pháp nhất trí 
 Phương pháp nhất trí có sự tham gia của toàn thể nhân viên vào việc ra quyết định. 
Một quyết định không thể đạt được cho tới khi toàn bộ nhân viên đồng ý về một 
quyết định nào đó. Phương pháp này có thể đưa ra một quyết định có chất lượng 
cao do đầu vào lớn mạnh và phong phú, nhưng có thể tốn nhiều thời gian. Nhất trí 
là một phương pháp quyết định để sử dụng hết nguồn lực sẵn có của nhân viên và 
để giải quyết một cách sáng tạo những xung đột và các vấn đề chủ yếu. 
 Nhất trí rất khó đạt được vì mọi thành viên của nhóm phải đồng ý trên quyết định 
cuối cùng. Sự nhất trí hoàn toàn không phải là mục tiêu bởi vì rất hiếm khi đạt 
được, nhưng mỗi thành viên của nhóm nên sẵn sàng chấp nhận ý kiến của nhóm 
trên cơ sở tính hợp lý và tính khả thi. Khi mọi thành viên của nhóm đều chấp nhận 
thì bạn đã đạt tới sự nhất trí, và sự đánh giá này có thể được xem như là quyết định 
của nhóm. Thực vậy, điều này có nghĩa là một người đơn độc nếu cần thiết có thể 
cản trở nhóm vì không chắc rằng mọi chi tiết đều được mọi người hoàn toàn ch
nhận. Việc biểu quyết là không được phép. Trong việc ra quyết định dựa vào s
nhất trí đích thân bạn phải tin chắc quyết định là quyết định đúng đắn và đồng ý đi 
theo quyết định này. 
Ưu điểm 
 Kích thích sáng tạo. 
 Nhân viên quyết tâm. 
 Sử dụng mọi khả năng. 
Nhược điểm 
 Tốn nhiều thời gian. 
 Các thành viên phải có kỹ năng, làm việc theo ê kíp cao 
KẾT LUẬN 
Trong điều kiện môi trường thay đổi nhanh hiện nay, lãnh đạo trở thành một chủ 
đề được quan tâm đặc biệt. Sự thành công của tổ chức đòi hỏi những người đứng đầu 
các tổ chức phải giỏi cả Quản trị lẫn Lãnh đạo. Các doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay 
chủ yếu là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Chúng ta lại đang trong quá trình hội nhập 
ngày càng sâu vào nền kinh tế thế giới, các doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước 
những cơ hội và cả những thách thức to lớn. Nền kinh tế đang chuyển mình thay đổi 
theo xu thế chung của thế giới. Doanh nghiệp Việt Nam phải đương đầu với những 
thay đổi lớn để thích nghi với nền kinh tế hội nhập. Hơn lúc nào hết, vai trò của người 
lãnh đạo càng trở nên quan trọng và cần thiết trong mỗi một doanh nghiệp, một tổ 
chức. Họ cần phải chèo lái con thuyền của mình đứng vững và tiến ra biển lớn. Muốn 
làm được như vậy, những chủ doanh nghiệp cần phải có những năng lực, kỹ năng của 
những nhà lãnh đạo thực thụ để có thể đương đầu với những tập đoàn lớn của nước 
ngoài đang “nhòm ngó” thị trường trong nước. Họ cần phải có những kiến thức về kỹ 
năng lãnh đạo để đương đầu với sự thay đổi của nền kinh tế, học hỏi rút kinh nghiệm từ 
những nhà lãnh đạo kiệt xuất trên thế giới, tránh việc lãnh đạo theo kiểu tự phát, bị 
động. 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. “Making Dicisions – kỹ năng ra quyết định”- ROBERT HELLER 
2. Bài giảng phát triển kỹ năng lãnh đạo: TS. Lê Thị Thu Thủy 
3. Các Website: www.vietnamleader.com; www.ceoclub.com.vn, 
www.kynang.edu.vn , www.saga.vn;
va-ky-nang-lanh-dao-lanh-dao-quan-tri