Tiểu luận Văn hóa Việt Nam và giữ gìn bản sắc dân tộc

Đường lối cách mạng
Lý do chọn đề tài

Phần mở đầu
Xã hội ngày càng đổi mới mọi quan điểm dần được thay đổi trong đĩ cĩ văn hĩa. Văn hĩa là giá trị tinh thần và vật chất do cộng đồng các dân tộc Việt Nam sáng tạo ra trong quá trình dựng nước và giữ nước. Đến với thời kì đổi mới thì văn hĩa cũng thay đổi. Trong cương lĩnh 1991 được Đại Hội Vll thơng qua lần đầu tiên đã đưa ra một quan điểm về văn hĩa mới : xây dựng nền văn hĩa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc thay thế cho nền văn hĩa cĩ nội dung xã hội chủ nghĩa tức là văn hĩa sẽ đổi mới theo hướng mới tạo ra đời sống tinh thần cao đẹp , phong phú và đa dạng, cĩ tính dân chủ tiến bộ..Đây là một quan điểm mới cĩ vai trị vơ cùng quan trọng trong thời buổi hiện nay . Mọi cơng dân và thế hệ trẻ cần phải biết và hiểu được tầm quan trọng của văn hĩa. Chính vì vậy để làm sáng tỏ về vấn đề này chúng em xin tìm hiểu về nội dung quan điểm của ĐCSVN về xây dựng nền văn hĩa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.
Mục đích nghiên cứu
Trong thời kì đổi mới, việc thay đổi nền văn hĩa cĩ nội dung XHCN theo quan điểm mới của ĐCS là rất đúng. Quan điểm của ĐCSVN về việc xây dựng nền văn hĩa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc cĩ vị trí và vai trị vơ cùng quan trọng là nền tảng để xây dựng một nhà nước dân giàu nước mạnh dân chủ cơng bằng xã hội văn minh. Do đĩ chúng em chon đề tài này để cĩ thể nghiên cứu chi tiết hơn về quan điểm của ĐCS về việc xây dựng văn hĩa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.
Phạm vi nghiên cứu:
Trong phạm vi nghiên cứu quan điểm của ĐCSVN về xây dựng nền văn hĩa theo hướng tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.
Phương pháp nghiên cứu:
Với phương pháp luận là quan điểm của ĐCSVN đi tìm hiểu sâu giúp cho tư duy và gĩc độ nghiên cứu luơn đi đúng hướng và hiệu quả. Kết hợp với phương
pháp phân tích tổng hợp, phương pháp so sánh, phương pháp liên ngành là ba phương pháp nghiên cứu chính khi nghiên cứu đề tài này.
Đĩng gĩp của đề tài
Việc nghiên cứu đề tài này để thấy rõ nội dung quan điểm của ĐCSVN về việc xây dựng nền văn hĩa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Tiếp tục kế thừa và phát huy quan điểm của ĐCSVN trong việc xây dựng nền văn hĩa theo đúng
hướng tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.
Kết cấu của đề tài
Đề tài gồm 2 chương:
Chương 1. Quan điểm của Đảng CSVN về xây dựng nền văn hĩa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc
Chương 2. Đánh giá việc thực hiện đường lối của Đảng CSVN về xây dựng nền văn hĩa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc
Chương 1:Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về xây dựng nền văn hĩa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc
Văn hĩa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
Quan điểm này chỉ rõ chức năng, vị trí, vai trị đặc biệt quan trọng của văn hĩa đối với sự phát triển xã hội.
Văn hĩa là nền tảng tinh thần của xã hội:
Theo ý kiến của nguyên Tổng giám đốc UNESCO: “văn hĩa phản ánh và thể một cách tổng quát, sống động mọi mặt của cuộc sống (của mỗi cá nhân và các cộng đồng) diễn ra trong quá khứ cũng như đang diễn ra trong hiện tại; qua hàng bao thế kỷ nĩ đã cấu thành nên một hệ thống các giá trị, truyền thống và lối sống mà trên đĩ từng dân tộc tự khẳng định bản sắc riêng của mình”. Các giá trị nĩi trên tạo thành nền tảng tinh thần của xã hội – vì nĩ được thấm nhuần trong mỗi con
người và trong cả cộng đồng; được truyền lại, tiếp nối và phát huy qua các thế hệ; được vật chất hĩa và khẳng định vững chắc trong cấu trúc xã hội của từng dân tộc (ví dụ: cấu trúc này ở Việt Nam là cấu trúc Nhà – Làng – Nước) đồng thời nĩ tác động hàng ngày đến cuộc sống, tư tưởng, tình cảm của mọi thành viên xã hội bằng mơi trường xã hội – văn hĩa (bao gồm văn hĩa vật thể và văn hĩa phi vật thể).
Tĩm lại, văn hĩa là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tồn bộ lịch sử của dân tộc, nĩ làm nên sức sống mãnh liệt, giúp cộng đồng dân tộc Việt Nam vượt qua sĩng giĩ và thác ghềnh để tồn tại và khơng ngừng phát triển.
Vì vậy, chúng ta chủ trương làm cho văn hĩa thấm sâu vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội để các giá trị văn hĩa trở thành nền tảng tinh thần bền vững của xã hội, trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội. Đĩ cũng là con đường xây dựng con người mới, xây dựng mơi trường văn hĩa lành mạnh đủ sức đề kháng và đẩy lùi các tiêu cực xã hội, đẩy lùi sự xâm nhập của tư tưởng, văn hĩa phản tiến bộ.
Biện pháp tích cực là đẩy mạnh cuộc vận động tồn dân đồn kết xây dựng đời sống văn hĩa, phường xã văn hĩa, cơ quan, đơn vị văn hĩa; nêu gương người tốt việc tốt.
Văn hĩa là động lực thúc đẩy sự phát triển:
+ Nguồn nội sinh của sự phát triển của một dân tộc thấm sâu trong văn hĩa. Sự phát triển của một dân tộc phải vươn tới cái mới, tiếp nhận cái mới, tạo ra cái mới nhưng lại khơng thể tách khỏi cội nguồn. Phát triển phải dựa trên cội nguồn, phát huy cội nguồn. Cội nguồn của mỗi quốc gia dân tộc là văn hĩa.
+Kinh nghiệm đổi mới ở nước ta cũng chứng tỏ rằng, bản thân sự phát triển kinh tế cũng khơng chỉ do các nhân tố thuần túy kinh tế tạo ra. Nển kinh tế Việt Nam hơm nay đã cĩ bước tiến đáng kể so với thời kỳ thực hiện chế độ kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp. Nguyên nhân khơng phải chỉ ở sự tiến triển tự nhiên của các nhân tố kinh tế mà cịn do sự đổi mới tư duy, đổi mới chính sách và chế độ quản lý, cịn do sự giải phĩng tư tưởng và bước phát triển mới về trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ khoa học và cơng nghệ, cán bộ quản lý và lực lượng lao động.
Nghĩa là động lực của sự đổi mới kinh tế một phần quan trọng nằm trong những giá trị văn hĩa đang được phát huy.
+Ngày nay, trong điều kiện của cuộc cách mạng khoa học và cơng nghệ hiện đại, yếu tố quyết định cho sự tăng trưởng kinh tế là trí tuệ, là thơng tin, là ý tưởng sáng tạo và đổi mới khơng ngừng thì một nước trở thành giàu hay nghèo khơng chỉ ở chỗ cĩ nhiều hay ít lao dộng và tài nguyên thiên nhiên mà trước hết là cĩ khả năng phát huy đến mức cao nhất tiềm năng sáng tạo của nguồn lực con người hay khơng. Tiềm năng sáng tạo này nằm trong các yếu tố cấu thành văn hĩa, nghĩa là trong tri thức và khả năng sáng tạo, trong bản lĩnh tự đổi mới của mỗi cá nhân và của cả cộng đồng.
+Nĩi cách khác, hàm lượng văn hĩa trong các lĩnh vực của đời sống con
người càng cao bao nhiêu thì khả năng phát triển kinh tế - xã hội càng hiện thực và bền vững bấy nhiêu. Trong nền kinh tế thị trường, một mặt văn hĩa dựa vào tiêu chuẩn của cái đúng, cái tốt, cái đẹp để hướng dẫn và thúc đẩy người lao động khơng ngừng phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, nâng cao tay nghề, sản xuất ra hàng hĩa với số lượng và chất lượng ngày càng cao đáp ứng nhu cầu của xã hội.
Mặt khác, văn hĩa sử dụng sức mạnh của các giá trị truyền thống, của đạo lý dân tộc để hạn chế xu hướng sùng bái lợi ích vật chất, sùng bái tiền tệ, nghĩa là hạn chế xu hướng hàng hĩa và đồng tiền “xuất hiện với tính cách là lực lượng cĩ khả năng xuyên tạc bản chất con người cũng như những mối liên hệ khác” dẫn tới suy thối xã hội.
Văn hĩa là một mục tiêu của phát triển:
+ Mục tiêu xây dựng một xã hội Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng, dân chủ, văn minh” chính là mục tiêu văn hĩa.
Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 1991 – 2000 xác định “Mục tiêu và động lực chính của sự phát triển là vì con người, do con người”. Đồng thời nêu rõ yêu cầu “tăng trưởng kinh tế phải gắn liền với tiến bộ và cơng bằng xã hội, phát triển văn hĩa, bảo vệ mơi trường”. Phát triển hướng tới mục tiêu văn hĩa – xã hội mới bảo đảm phát triển bền vững.
+Thực tế nhiều nước cho thấy mối quan hệ giữa văn hĩa và phát triển là vấn đề bức xúc của mọi quốc gia. Sau khi thốt khỏi ách thống trị của chủ nghĩa thực dân, các nước độc lập dân tộc đang tìm con đường dẫn tới ấm no, hạnh phúc thì việc giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa văn hĩa và phát triển kinh tế - xã hội lại càng cĩ ý nghĩa quan trọng. Tuy nhiên, trong nhận thức và hành động, mục tiêu
kinh tế vẫn thường lất át mục tiêu văn hĩa và thường được đặt vào vị trí ưu tiên trong các kế hoạch, chương trình, chính sách phát triển của nhiều quốc gia, nhất là các nước nghèo đang phát triển theo con đường cơng nghiệp hĩa.
-Văn hĩa cĩ vai trị đặc biệt quan trọng trong việc bồi dưỡng, phát huy nhân tố con người và xây dựng xã hội mới:
Việc phát triển kinh tế - xã hội cần đến nhiều nguồn lực khác nhau: tài nguyên thiên nhiên, vốn, v.v Những nguồn lực này đều cĩ hạn và cĩ thể bị khai thác cạn kiệt. Chỉ cĩ tri thức con người mới là nguồn lực vơ hạn, cĩ khả năng tái sinh và tự sinh khơng bao giờ cạn kiệt. Các nguồn lực khác sẽ khơng được sử dụng cĩ hiệu quả nếu khơng cĩ những con người đủ trí tuệ và năng lực khai thác chúng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội phải cĩ con người xã hội chủ nghĩa.
Nền văn hĩa mà chúng ta xây dựng là nền văn hĩa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
-Tiên tiến là yêu nước và tiến bộ mà nội dung cốt lõi là lý tưởng độc lập tự do và chủ nghĩa xã hội theo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm mục tiêu tất cả vì con người. Tiên tiến khơng chỉ về nội dung, tư tưởng mà cả trong hình thức biểu hiện, trong các phương tiện chuyển tải nội dung.
-Bản sắc dân tộc bao gồm những giá trị văn hĩa truyền thống bền vững của cộng đồng các dân tộc Việt Nam được vun đắp qua lịch sử hàng ngàn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước. Đĩ là lịng yêu nước nồng nàn, ý chí tự cường dân tộc, tinh thần đồn kết, ý thức cộng đồng gắn kết cá nhân – gia đình – làng xã – Tổ quốc. Đĩ là lịng nhân ái, khoan dung, trọng tình nghĩa, đạo lý, là đức tính cần cù, sáng tạo trong lao động; sự tinh tế trong ứng xử, tính giản dị trong lối sống Bản sắc dân tộc cịn đậm nét cả trong các hình thức biểu hiện mang tính dân tộc độc đáo.
+Cĩ thể nĩi, bản sắc của một dân tộc là tổng thể những phẩm chất, tính cách, khuynh hướng cơ bản thuộc về sức mạnh tiềm tàng và sức sáng tạo giúp cho dân tộc đĩ giữ vững được tính duy nhất, tính thống nhất, tính nhất quán so với bản thân mình trong quá trình phát triển. Sức mạnh và sức sáng tạo này cĩ mối liên hệ gốc rễ, lâu dài và bền vững với mơi trường xã hội – tự nhiên và với quá trình lịch sử mà dân tộc đĩ đã tồn tại.
+Bản sắc dân tộc thể hiện trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội: cách tư duy, cách sống, cách dựng nước, giữ nước, cách s áng tạo trong văn hĩa, khoa
học, văn học, nghệ thuật nhưng được thể hiện sâu sắc nhất là trong hệ giá trị của dân tộc, nĩ là cốt lõi của một nền văn hĩa. Hệ giá trị là những gì nhân dân quan tâm, là niềm tin mà nhân dân cho là thiêng liêng, bất khả xâm phạm. Khi được chuyển thành các chuẩn mực xã hội, nĩ định hướng cho sự chọn lựa trong hành động của cá nhân và cộng đồng. Vì vậy, nĩ là cơ sở tinh thần cho sự ổn định xã hội và sự vững vàng của chế độ. Hệ giá trị cĩ tính ổn định rất lớn và cĩ tính bền vững tương đối, cĩ sức mạnh gắn bĩ mọi thành viên trong cộng đồng. Trong sự tiến bộ và phát triển của xã hội, các giá trị này thường khơng biến mất mà hĩa thân vào các giá trị của thời sau, theo quy luật kế thừa và tái tạo.
+ Bản sắc dân tộc phát triển theo sự phát triển của thể chế kinh tế, thể chế xã hội và thể chế chính trị của các quốc gia. Nĩ cũng phát triển theo quá trình hội nhập kinh tế thế giới, quá trình giao lưu văn hĩa với các quốc gia khác và sự tiếp nhận tích cực văn hĩa, văn minh nhân loại. Vì vậy, chúng ta chủ trương xây dựng và hồn thiện các giá trị và nhân cách con người Việt Nam trong thời kỳ cơng nghiệp hĩa, hiện đại hĩa; xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
+Bản sắc dân tộc và tính chất tiên tiến của nền văn hĩa phải được thấm
đượm trong mọi hoạt động xây dựng, sáng tạo vật chất, ứng dụng các thành tựu khoa học, cơng nghệ, giáo dục và đào tạo, sao cho trong mọi lĩnh vực hoạt động chúng ta cĩ cách tư duy độc lập, cĩ cách làm vừa hiện đại vửa mang sắc thái Việt Nam. Đi vào kinh tế thị trường, mở rộng giao lưu quốc tế, cơng nghiệp hĩa, hiện đại hĩa đất nước phải tiếp thu những tinh hoa của nhân loại song phải luơn luơn phát huy những giá trị truyền thống và bản sắc dân tộc.
-Để xây dựng nền văn hĩa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc chúng ta chủ trương vừa bảo vệ bản sắc dân tộc vừa mở rộng giao lưu, tiếp thu tinh hoa văn hĩa nhân loại. Bảo vệ bản sắc dân tộc phải gắn kết với mở rộng giao lưu quốc tế, tiếp thu cĩ chọn lọc những cái hay, cái tiến bộ trong văn hĩa các dân tộc khác để bắt kịp sự phát triển của thời đại. Chủ động tham gia hội nhập, giao lưu văn hĩa với các quốc gia để xây dựng những giá trị mới của văn hĩa Việt Nam đương đại. Xây dựng Việt Nam thành một địa chỉ giao lưu văn hĩa khu vực và quốc tế. Giữ gìn bản sắc dân tộc phải đi liền với chống những cái lạc hậu, lỗi thời trong phong tục, tập quán và lề thĩi cũ.
Nền văn hĩa Việt Nam là nền văn hĩa thống nhất mà đa dạng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam
- Nét đặc trưng nổi bật của văn hĩa Việt Nam là sự thống nhất mà đa dạng, là sự hịa quyện bình đẳng, sự phát triển độc lập của văn hĩa các dân tộc anh em cùng sống trên lãnh thổ Việt Nam. Mỗi thành phần dân tộc cĩ truyền thống và bản sắc riêng của mình, cả cộng đồng dân tộc Việt Nam cĩ nền văn hĩa chung nhất. Sự thống nhất bao hàm cả tính đa dạng; đa dạng trong sự thống nhất. Khơng cĩ sự đồng hĩa hoặc thơn tính, kỳ thị bản sắc văn hĩa của các dân tộc.
-Hơn 50 dân tộc trên đất nước ta đều cĩ những giá trị và bản sắc văn hĩa riêng. Các giá trị và sắc thái đĩ bổ sung cho nhau, làm phong phú nền văn hĩa Việt Nam và củng cố sự thống nhất dân tộc.
Xây dựng và phát triển văn hĩa là sự phát triển chung của tồn dân do Đảng lãnh đạo, trong đĩ đội ngũ tri thức giữ vai trị quan trọng
-Mọi người Việt Nam phấn đấu vì dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng, dân chủ, văn minh đều tham gia sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hĩa
nước nhà. Cơng nhân, nơng dân, trí thức là nền tảng của sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của nhà nước. Đội ngũ trí thức gắn bĩ với nhân dân giữ vai trị quan trọng trong sự nghiệp này. Sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hĩa của nước nhà do Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý.
-Để xây dựng đội ngũ trí thức, Đảng khẳng định: “giáo dục và đào tạo, cùng với khoa học và cơng nghệ được coi là quốc sách hàng đầu”.
-Văn hĩa theo nghĩa rộng thì bao hàm cả giáo dục và đào tạo, khoa học và cơng nghệ. Phát triển nhận thức đã nêu ra từ Đại hội VI (1986) và hội nghị Trung ương 2 khĩa VIII (12/1996) khẳng định: Cùng với giáo dục và đào tạo, khoa học và cơng nghệ là quốc sách hàng đầu, là động lực phát triển kinh tế - xã hội, là điều kiện cần thiết để giữ vững độc lập dân tộc và xây dựng thành cơng chủ nghĩa xã hội.
-Khoa học và cơng nghệ là nội dung then chốt trong mọi hoạt động của tất cả các ngành, các cấp, là nhân tổ chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và củng cố quốc phịng – an ninh.
Văn hĩa là một mặt trận ; xây dựng và phát triển văn hĩa là một sự nghiệp cách mạng lâu dài, địi hỏi phải cĩ ý chí cách mạng và sự kiên trì, thận trọng.
Bảo tồn và phát huy những di sản văn hĩa tốt đẹp của dân tộc, sáng tạo nên những giá trị văn hĩa mới, làm cho những giá trị ấy thấm sâu vào cuộc sống tồn
xã hội và mỗi con người, trở thành tâm lý và tập quán tiến bộ, văn minh là một quá trình cách mạng đầy khĩ khăn, phức tạp, địi hỏi nhiều thời gian. Trong cơng cuộc đĩ, “xây” đi đơi với “chống”, lấy “xây” làm chính. Cùng với việc giữ gìn và phát triển những di sản văn hĩa quý báu của dân tộc, tiếp thu những tinh hoa văn hĩa thế giới, sáng tạo, vun đắp nên những giá trị mới, phải tiến hành kiên trì cuộc đấu tranh bài trừ các hủ tục, thĩi hư tật xấu, nâng cao tính chiến đấu, chống mọi mưu toan lợi dụng văn hĩa để thực hiện “diễn biến hịa bình”.
Chương 2: Đánh giá việc thực hiện đường lối của Đảng CSVN về xây dựng nền văn hĩa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc
Thành tựu
-Văn hố Việt Nam trong quá trình phát triển đạt được nhiều yếu tố tích cực, đĩ là truyền thống văn hố lâu đời với bản sắc riêng mang đậm truyền thống tốt đẹp được hun đúc một chiều dài lịch sử người Việt Nam, nĩ luơn đấu tranh với các mặt tiêu cực, đĩ chính là những hủ tục lạc hậu, những tư tưởng lạc hậu của chế độ phong kiến cũ cịn để lại như trọng nam khinh nữ, mê tín dị đoan, văn hố đồi trụy cổ đại, cuộc đấu tranh này là tất yếu, tuy nhiên quy luật sự phát triển cũng nêu rõ chính sự đấu tranh này là nguồn gốc động lực cho sự phát triển. Quá trình đấu tranh này làm xố bỏ dần các mặt tiêu cực, làm chuyển biến nĩ. Bên cạnh đĩ cuộc đấu tranh giữa hai con đường XHCN và TBCN diễn ra hàng ngày sau thắng lợi của cách mạng vơ sản, nếu khơng cĩ một nền văn hố mới và những con người mới sẽ làm suy yếu tính ưu việt của CNXH, tạo địa bàn cho sự xâm nhập của văn hố hệ thống phản động gây suy thối từ bên trong.
-Quán triệt những chủ trương của Đảng những năm qua, lĩnh vực văn hĩa đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Tư tưởng, đạo đức và lối sống lĩnh vực then chốt của văn hĩa đã cĩ những chuyển biến tích cực. Chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh ngày càng thấm sâu vào nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Nhiều giá trị mới về văn hĩa, chuẩn mực đạo đức được khẳng định và nhân rộng, phát huy tính dân chủ trong xã hội, thế hệ trẻ hăng hái tiếp thu những kiến thức khoa học cơng nghệ tiên tiến, thể hiện mạnh mẽ ý chí vươn lên, lập thân, lập nghiệp để phát triển đất nước. Cuộc vận động phong trào "Tồn dân đồn kết xây dựng đời sống văn hĩa", "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", các phong trào thi đua yêu nước ngày càng
được mở rộng và từng bước đi vào thực chất trong đời sống xã hội gĩp phần xây dựng nên một xã hội tiến bộ.
-Cơng cuộc bảo tồn và phát huy các di sản văn hố của dân tộc đã đạt được nhiều tiến bộ. Nhiều di sản văn hố vật thể và phi vật thể được bảo vệ và phát huy giá trị, các nghệ nhân được tơn vinh, cơng tác xã hội hố được tăng cường và thu hút được đơng đảo các tổ chức và cá nhân tham gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hố. Cả nước hiện cĩ 127 bảo tàng, cĩ hơn 4 vạn di tích đã được kiểm kê, 11 di sản được UNESCO vinh danh là di sản thế giới (trong đĩ cĩ 6 di sản văn hố vật thể và 5 di sản văn hố phi vật thể).
-Lĩnh vực văn hố các dân tộc thiểu số, văn học nghệ thuật, giao lưu và hợp tác
văn hĩa quốc tế, xây dựng thể chế văn hĩa, các lĩnh vực gắn bĩ mật thiết với văn hĩa như giáo dục, khoa học, cơng nghệ, thơng tin đại chúng... đều đạt được những thành tựu đáng kể, gĩp phần tích cực gìn giữ bản sắc văn hĩa, phát huy những giá trị tốt đẹp trong kho tàng di sản văn hĩa dân tộc, dần loại bỏ những sự lỗi thời, lạc hậu của chế độ cũ cịn để lại đến ngày nay.
Hạn chế
So với yêu cầu của thời kỳ đổi mới, trước những biến đổi ngày càng phong phú trong đời sống xã hội những năm gần đây, những thành tựu và tiến bộ đạt được trong lĩnh vực văn hĩa cịn chưa tương xứng và chưa vững chắc, chưa đủ để tác động cĩ hiệu quả đối với các lĩnh vực của đời sống xã hội, đặc biệt là lĩnh vực tư tưởng. Đạo đức, lối sống tiếp tục diễn biến phức tạp, cĩ một số mặt nghiêm trọng hơn, tổn hại khơng nhỏ đến uy tín của Đảng và Nhà nước, niềm tin của nhân dân.
-Sự phát triển của văn hĩa chưa đồng bộ và tương xứng với tăng trưởng kinh tế, thiếu gắn bĩ với nhiệm vụ xây dựng và chỉnh đốn Đảng là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến quá trình phát triển kinh tế và nhiệm vụ xây dựng Đảng. Nhiệm vụ, xây dựng con người Việt Nam trong thời kỳ cơng nghiệp hĩa, hiện đại hĩa chưa tạo được chuyển biến rõ rệt. Mơi trường văn hĩa cịn bị ơ nhiễm bởi các tệ nạn xã hội, sự lan tràn của các sản phẩm và dịch vụ văn hĩa mê tín dị đoan, độc hại, thấp kém, lai căng Sản phẩm văn hĩa và các dịch vụ văn hĩa ngày càng phong phú nhưng cịn rất thiếu những tác phẩm văn học nghệ thuật cĩ giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, cĩ ảnh hưởng tích cực và sâu sắc trong đời sống.
-Việc xây dựng thể chế văn hĩa cịn chậm, chưa đổi mới, thiếu đồng bộ, làm hạn chế tác dụng của văn hĩa đối với các lĩnh vực quan trọng của đời sống đất nước.
-Tình trạng nghèo nàn, thiếu thốn, lạc hậu về đời sống văn hĩa – tinh thần ở nhiều vùng nơng thơn, miền núi, vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào các dân tộc thiểu số và vùng căn cứ cách mạng trước đây vẫn chưa được khắc phục cĩ hiệu quả.
Khoảng cách chênh lệch về hưởng thụ văn hĩa giữa các vùng miền, khu vực, tầng lớp xã hội tiếp tục mở rộng.
Kết luận
Xây dựng nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc ở Việt Nam là vấn đề quan trọng trong tiến trình phát triển kinh tế – xã hội. Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước phải đi đôi với giữ gìn tốt nền văn hoá của dân tộc, không những phải bảo tồn mà ngày càng phát huy, làm cho nó phù hợp với thời đại hiện nay. Vấn đề này liên quan đến sự tồn tại của con người và đất nước.
Tài liệu tham khảo
Bộ Giáo Dục và Đào Tạo, Giáo trình Đường lối cách mạng của Đảng CoÄng Sản Việt Nam, NXB chính trị Quốc Gia, 2014.
Lê Như Hoa, Văn Hoá vì sự phát triển xã hội – Viện văn hoá & NXB Văn Hoá – Thông Tin.
Nguyễn Văn Thức, Mấy vấn đề về bản sắc văn hoá dân tộc - NXB TPHCM, 2000.
Nguyễn Phú Trọng, Vì một nền văn hoá Việt Nam dân tộc hiện đại, NXB Văn Hoá – Thông Tin, 2002.
Đặng Đức Siêu, Hành trình văn hoá Việt Nam, NXB Lao Động, 2002. n.quoccuong2907@gmail.com